Chủ xe được quyền giữ lại biển số xe suốt đời sau khi thắng đấu giá

Bộ Công an vừa ban hành dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá để lấy ý kiến.

Một trong những điểm đáng chú ý nhất của dự thảo lần này là sau khi đấu giá được biển số đẹp, chủ xe có quyền giữ lại khi bán xe và được phép sử dụng biển số này cho các xe của mình đến suốt đời. Điều này đồng nghĩa với việc biển số này sẽ "đi theo người" chứ không phải "đi theo xe" như kiểu quản lý biển kiểm soát hiện tại.

Trên thực tế, đây không phải lần đầu tiên chủ trương đấu giá biển số đẹp được đề cập đến ở nước ta mà ý tưởng này đã được nhen nhóm từ năm 1993. Vì nhiếu lý do khác nhau mà từ đó đến nay, ý tưởng đấu giá biển số xe đẹp vẫn chưa được hiện thực hóa. Mãi đến năm 2020, khi dự thảo Luật Bảo đảm Trật tự an toàn giao thông (tách từ Luật Giao thông đường bộ), Bộ Công an đã đưa đề xuất này vào và từ đó đến nay, đây vẫn là chủ đề nhận được sự quan tâm rất lớn từ dư luận.

Khách quan mà nói, việc đấu giá biển số xe đẹp sẽ mang lại nhiều điều có lợi. Thứ nhất bởi nhu cầu sở hữu biển số đẹp ở nước ta luôn rất lớn. Thế nhưng, suốt một thời gian dài, những biển số đẹp vẫn để trôi nổi, từ đó phát sinh tiêu cực, thậm chí là lợi ích nhóm trong công tác cấp biển số xe. Thậm chí, có nhiều biển số đẹp bị thổi lên giá... trên trời, cao hơn rất nhiều giá trị thực tế của nó nhưng vẫn được tranh nhau mua, vô tình giúp nhiều cá nhân trục lợi rất lớn.

Nếu đưa biển số xe đẹp ra đấu giá, tình trạng này sẽ chấm dứt đồng thời vừa giúp người dân dễ tiếp cận hơn với biển số mình yêu thích, vừa tăng nguồn thu đáng kể cho ngân sách nhà nước. Đúng là “nhất cử lưỡng tiện”. Lý do thứ hai là việc đấu giá biển số xe đẹp đã được nhiều quốc gia tiên tiến trên thế giới thực hiện từ lâu với nhiều cách thức và mức độ khác nhau. Và, đến nay, tất cả đều rất ổn.

Tuy nhiên, để chủ trương đấu giá biển số xe đẹp thật sự phát huy được hết những ưu điểm như nói ở trên vẫn cần một điều kiện không thể thiếu, đó chính là phi hàng hóa đối với những biển số được bốc trúng. Điều này đã được giải quyết với quy định biển số đấu giá được sẽ không được mua bán, cho tặng. Đơn giản bởi biển số đẹp phải được coi như là tài nguyên hữu hạn chứ không phải là một loại hàng hóa có thể mua bán.

Đây chính là yếu tố cốt lõi để những biển số xe đẹp loại bỏ được hoàn toàn những tiêu cực có thể phát sinh quanh nó ngay cả khi nó đã được mang ra đấu giá. Khi đó sẽ kéo theo rất nhiều hệ luỵ như "găm hàng", "thổi giá", hay nạn "cò" biển số. Ngoài ra, cũng cần đưa ra tiêu chí rõ ràng đối với người tham gia đáu giá biển số, trong đó quy định bắt buộc là người đó phải có sẵn ô tô chỉ chờ gắn biển. Việc cho người chưa có ô tô tham gia đấu giá chẳng khác gì làm thủ tục khai sinh cho đứa con chưa đẻ ra.

Xét cho cùng, chủ trương đưa ra bao giờ cũng “tinh khiết” và đúng đắn, song hiệu quả thật sự của chủ trương đó lại phụ thuộc rất nhiều vào phương thức thực hiện.. Nhất là khi việc đấu giá biển số hoàn trực tuyến hoàn toàn phụ thuộc vào các nền tảng công nghệ và đường truyền tín hiệu thì lại càng cần đến những đơn vị thực hiện chuyên nghiệp, có năng lực. Đặc biệt, nguyên tắc vàng “công khai, minh bạch” sẽ luôn luôn đúng với bất cứ trường hợp nào.