Chính quyền TT Trump quyết định cắt các biện pháp bơm vốn khẩn cấp của Fed

Mới đây, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steve Mnuchin quyết định để một vài chương trình cho vay khẩn cấp của Fed hết hạn vào ngày 31/12, qua đó làm giảm đáng kể khả năng hỗ trợ cho hệ thống tài chính. Tuy vậy, nguồn tin thân cận cho biết Fed vẫn còn một lượng vốn lớn để sử dụng trong trường hợp xuất hiện cú sốc đến hệ thống tài chính.

Ngày 19/11 (giờ Mỹ), trong lá thư gửi tới Fed, ông Mnuchin cho biết sẽ không gia hạn các chương trình có sử dụng vốn từ Đạo luật CARES (Đạo Luật Hỗ trợ, Cứu trợ và An Ninh Kinh Tế) của Fed. Được tạo ra để ngăn chặn cơn hoảng loạn trên thị trường tài chính trong đợt phong tỏa vào tháng 4/2020, các chương trình này mang lại cho Fed khả năng cho vay tới 4.5 ngàn tỷ USD vào thị trường tài chính. Ông Mnuchin cho rằng quyết định chấm dứt các chương trình này là dự định của Quốc hội.

Trong một tuyên bố bất thường, Fed tỏ ra sự bất mãn với quyết định trên, nói rằng “Fed muốn có đủ cơ chế khẩn khấp để tiếp tục đóng vài trò chốt chặn cho nền kinh tế vốn vẫn đang căng thẳng và dễ bị tổn thương”.

Tuy vậy, nguồn tin thân cận cho biết ông Mnuchin hoặc Bộ trưởng Tài chính mới từ chính quyền Biden có thể kích hoạt lại các chương trình này theo thỏa thuận mới với Fed. Bên cạnh đó, Bộ Tài chính Mỹ sẽ để lại khoảng 25 tỷ USD vốn từ đạo luật CARES tại Fed và khoảng 50 tỷ USD trong Quỹ Ổn định Giao dịch (ESF).

Với tỷ lệ đòn bẩy 1:10 – vốn được dùng cho các chương trình cho vay khẩn cấp, Fed sẽ có khả năng cho vay tới 750 tỷ USD để hỗ trợ thị trường trong trường hợp xảy ra cú sốc bất ngờ và quyết định bơm thanh khoản này sẽ không cần sự đồng ý của Quốc hội Mỹ. Tuy nhiên, vẫn sẽ có thỏa thuận mới giữa Bộ trưởng Tài chính Mỹ và Ban Thống đốc Fed.

Cho tới nay, Fed chỉ mới cho vay khoảng 25 tỷ USD từ các chương trình sắp hết hạn này. Do đó, 750 tỷ USD vẫn là một con số rất lớn để Fed sử dụng trong thời gian tới.

Đây không phải là một cuộc dàn xếp tối ưu từ góc nhìn của Fed, vì chỉ khi hệ thống tài chính bị tổn thương nghiêm trọng vì các cú sốc mới thì các cơ quan chức trách mới có thể khởi động lại các chương trình hỗ trợ khẩn cấp này. Fed đã hy vọng tránh cú sốc đó bằng cách giữ nguyên các chương trình cho vay khẩn cấp hiện tại. Thế nhưng, lượng tiền 750 tỷ USD vẫn còn đó nếu Fed cần tới.

Trong khi đó, việc hoàn trả 429 tỷ USD vốn chưa sử dụng tại Fed cho Quỹ Chung sẽ mang lại cho Quốc hội một lượng tiền mới và có thể sử dụng để hỗ trợ thất nghiệp hoặc cung cấp thêm khoản vay bổ sung cho các doanh nghiệp nhỏ. Ngoài ra, Chương trình Bảo vệ Tiền lương (PPP) vẫn còn 135 tỷ USD lượng vốn chưa sử dụng.

Những tổ chức mất mát nhiều nhất dường như là các doanh nghiệp quy mô vừa – vốn chỉ mới bắt đầu đi vay theo chương trình Cơ chế Cho vay Main Street của Fed. Các điều khoản của cơ chế này gần đây đã được chỉnh sửa để cho phép các khoản vay thấp đến 100,000 USD. Tuy vậy, cánh cửa vay nợ này sắp đóng lại trong vài tuần tới và chỉ có thể khởi động lại nếu có thỏa thuận mới giữa Fed và Bộ Tài chính Mỹ.

Cũng vì lý do trên, Phòng Thương mại Mỹ đa lên tiếng chỉ trích ông Mnuchin. Trong một tuyên bố, họ cho biết: “Việc chấm dứt các chương trình cung cấp thanh khoản khẩn cấp của Fed quá sớm và không cần thiết – bao gồm Chương trình Cho vay Main Street – sẽ trói chặt tay của chính quyền sắp tới và đóng lại cánh cửa cung cấp thanh khoản quan trọng cho các doanh nghiệp ngay thời điểm họ cần chúng nhất”.

Tuy nhiên, ông Mnuchin lại gia hạn thêm 90 ngày đối với 3 chương trình không sử dụng vốn từ Đạo luật CARES, bao gồm các cơ chế để tạo chốt chặn trên thị trường thương phiếu và thị trường tiền tệ.