Chính Phủ ra "tối hậu thư" cho 2 tuyến metro đội vốn hàng chục nghìn tỷ đồng, lỡ hẹn gần thập kỷ

2 tuyến đường sắt đô thị trị giá gần 80.000 tỷ đồng ở 2 thành phố trung tâm Việt Nam vừa nhận chỉ đạo từ Văn phòng Chính phủ.

Đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội nhất định không lùi tiến độ hoàn thành

Văn phòng Chính phủ vừa có Thông báo số 340/TB-VPCP ngày 22/7/2024 kết luận Phiên họp thứ 2 của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà - Tổ trưởng Tổ công tác giúp việc Ban Chỉ đạo để chỉ đạo tiến độ triển khai các công trình, dự án đường sắt đô thị TP Hà Nội và TP.HCM.

Trong đó, Phó Thủ tướng yêu cầu UBND Thành phố Hà Nội chịu trách nhiệm chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan khẩn trương hoàn thành các công việc, nội dung, thủ tục, bảo đảm đưa tuyến đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội đoạn trên cao vào khai thác thương mại trước ngày 28 tháng 7 năm 2024, nhất định không lùi tiến độ hoàn thành.

Tuyến số 3 Nhổn - ga Hà Nội được UBND TP Hà Nội phê duyệt đầu tư dự án năm 2009, khởi công năm 2010. Theo quyết định phê duyệt đầu tư tại thời điểm khởi công, dự án có tiến độ hoàn thành năm 2016 với tổng mức đầu tư 18.408 tỷ đồng. Dự án đã điều chỉnh tổng mức đầu tư hiện nay lên 34.826 tỷ đồng.

Lộ trình của tuyến gồm: điểm đầu Nhổn-theo Quốc lộ 32-Cầu Diễn-Mai Dịch-nút giao với đường Vành đai 3-Cầu Giấy (nút giao với đường Vành đai 2)-Kim Mã-Cát Linh-Quốc Tử Giám-điểm cuối Ga Hà Nội (trên đường Trần Hưng Đạo, trước Ga Hà Nội).

Đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội đoạn trên cao. Ảnh: MRB Hà Nội

Tuyến đi qua 8 ga trên cao và 4 ga ngầm với tổng chiều dài là 12,5km, trong đó đoạn trên cao (Nhổn-Cầu Giấy) dài 8,5km dự kiến vận hành trong tháng 7/2024 và đoạn đi ngầm (Cầu Giấy-Ga Hà Nội) dài 4km dự kiến hoàn thành năm 2027. Nhưng đến đầu tháng 7 năm nay, doạn trên cao metro Nhổn - ga Hà Nội vẫn chưa thể vận hành thương mại.

Tiến độ thi công đoạn trên cao thuộc tuyến metro Nhổn - ga Hà Nội hiện đạt 100% khối lượng. 8 nhà ga trên cao và depot Nhổn đã được công nhận kết quả nghiệm thu phòng cháy chữa cháy. 10 đoàn tàu được đăng kiểm và dán tem. Các thiết bị tại nhà ga và depot cũng được dán tem kiểm định theo quy định. Tư vấn Systra đã cấp Chứng chỉ nghiệm thu bàn giao hoàn thành (TOC) cho từng gói thầu.

Đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội đoạn trên cao. Ảnh: MRB Hà Nội

Khai thác đường sắt đô thị Bến Thành - Suối Tiên trong tháng 11 năm 2024

Cũng tại Thông báo số 340/TB-VPCP, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà yêu cầu UBND TP.HCM chịu trách nhiệm chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan tiếp tục chủ động, tích cực giải quyết các tồn tại, vướng mắc, khiếu kiện của các nhà thầu, triển khai hoàn thành các công việc, nội dung, thủ tục, nỗ lực phấn đấu đưa tuyến đường sắt đô thị Bến Thành - Suối Tiên vào khai thác thương mại trong tháng 11 năm 2024.

Tuyến số 1 Bến Thành - Suối Tiên được UBND TP.HCM phê duyệt năm 2007, khởi công năm 2012, phê duyệt điều chỉnh dự án năm 2008, 2011, 2019, 2021 với tổng mức đầu tư phê duyệt ban đầu là 17.387 tỷ đồng, sau được điều chỉnh tăng lên 43.757 tỷ đồng.

Đường sắt đô thị Bến Thành - Suối Tiên. Ảnh: Phùng Tiên

Dự án có tổng chiều dài 19,7 km, gồm 2,6 km đi ngầm và 17,1 km đi trên cao, tổng cộng 14 nhà ga, gồm 3 ga ngầm và 11 ga trên cao.

Đến nay, dự án metro số 1 đã hoàn thành 98,24% tổng khối lượng công trình, và theo kế hoạch sẽ vận hành vào tháng 10/2024 sau nhiều lần lùi thời hạn trước đó. Thế nhưng, theo đề xuất mới nhất của TP.HCM thì thời gian chạy thử sẽ được lùi lại vào tháng 11 và do đó tiến độ dự án tiếp tục bị kéo dài.

Đường sắt đô thị Bến Thành - Suối Tiên. Ảnh: TPO

Vướng mắc chủ yếu của công trình này liên quan đến cách diễn giải về mặt hợp đồng và sự phối hợp về mặt giao diện giữa tư vấn chung NJPT và các nhà thầu Nhật Bản, đã và đang làm chậm tiến độ hoàn thành của dự án.

Thời gian gần đây, nhà thầu Hitachi đã khởi kiện Ban Quản lý Đường sắt đô thị Tp. Hồ Chí Minh yêu cầu bồi thường gần 4.000 tỷ đồng đối với các chi phí phát sinh cho việc gia hạn thời gian hoàn thành metro số 1. Ngoài ra, một số nhà thầu cũng có hàng loạt các khiếu nại liên quan qua dự án này. Hiện tại, các khiếu kiện, khiếu nại đang được các bên giải quyết.

Tuyến đường sắt hơn 100 năm tuổi nối Việt Nam với Trung Quốc sắp được rót 2.238 tỷ đồng để "lột xác"?