Chính phủ lạc quan, Quốc hội thận trọng cảnh báo lạm phát

(TBKTSG Online) - Báo cáo của Chính phủ công bố mức lạm phát bình quân 4 tháng đầu năm 2019 tăng thấp nhất trong 3 năm trở lại đây. Trong khi đó, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội e ngại tình trạng lạm phát đang gây áp lực trở lại đối với nền kinh tế do nhiều yếu tố.

Báo cáo của Chính phủ tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội diễn ra hôm 8-5 cho biết, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 4 tháng đầu năm tăng 2,71% so với bình quân cùng kỳ năm 2018, thấp nhất trong ba năm trở lại đây.

Thị trường trong nước được duy trì ổn định

Tại phiên họp, Bộ Công Thương cũng công bố báo cáo về tình hình sản xuất công nghiệp-thương mại 4 tháng đầu năm và khằng định: việc tăng giá xăng dầu, giá điện có ảnh hưởng trực tiếp đến tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong tháng. Tuy nhiên diễn biến của dịch tả lợn châu Phi tác động đến tâm lý người tiêu dùng và việc kiên định chính sách tiền tệ linh hoạt giữ vững mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô của Chính phủ góp phần kiềm chế lạm phát.

CPI tháng 4-2019 tăng 0,31% so với tháng trước, CPI bình quân 4 tháng đầu năm 2019 tăng 2,71% so với cùng kỳ năm 2018 - là mức tăng bình quân 4 tháng đầu năm thấp nhất trong 3 năm gần đây (tốc độ tăng CPI bình quân 4 tháng đầu năm so với cùng kỳ năm trước các năm 2017-2019 lần lượt là 4,8%; 2,8%; 2,71%).

Cơ quan này cũng khẳng định thị trường trong nước tiếp tục được duy trì ổn định. Thị trường các mặt hàng thiết yếu trong tháng 4 không có biến động bất thường, mặc dù chịu ảnh hưởng từ các yếu tố như giá nguyên liệu trên thị trường thế giới, dịch bệnh, mùa vụ… nhưng cơ bản, cung cầu các mặt hàng được bảo đảm, giá có sự tăng, giảm đan xen đối với từng nhóm hàng. Các mặt hàng thép, xi măng sau khi được điều chỉnh tăng giá vào cuối tháng 3 (do giá điện tăng 8,36% từ ngày 20-3-2019), giá bán được giữ ổn định trong tháng 4. Giá các mặt hàng thực phẩm tươi sống có xu hướng ổn định.

Song, Bộ Công Thương lại thừa nhận tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 4 ước đạt 399.961 tỉ đồng, tăng 2,3% so với tháng trước, trong đó nhóm tăng cao là đồ dùng, thiết bị gia đình, dịch vụ lưu trú, ăn uống và du lịch lữ hành (tăng 2 – 3,1%) do đang giai đoạn chuyển sang mùa nóng nhu cầu các mặt hàng thiết bị làm mát tăng, nhu cầu du lịch, khách sạn, ăn uống tăng trong dịp nghỉ lễ Giỗ Tổ và 30-4, 1-5.

Chính phủ không e ngại áp lực lạm phát

Tính chung 4 tháng đầu năm, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đạt tốc độ tăng cao nhất kể từ năm 2015 trở về đây, ước tính đạt 1.583,7 nghìn tỉ đồng, tăng 11,9% so với cùng kỳ năm trước (nếu loại trừ yếu tố giá tăng 9%).

Chính phủ lại cho rằng, áp lực lạm phát năm 2019 không quá cao do giá hàng hóa thế giới được dự báo không vượt năm 2018, xuất phát từ nhu cầu thế giới ít có khả năng gia tăng đột biến, kể cả khi thương mại Mỹ - Trung rơi vào trạng thái căng thẳng.

Song, tại cuộc họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội Vũ Hồng Thanh khẳng định bằng văn bản thẩm tra về Báo cáo tình hình kinh tế-xã hội những tháng đầu năm 2019 rằng: “Lạm phát cơ bản 4 tháng đầu năm đạt 1,84% là vượt mục tiêu cả năm 2019 vì mục tiêu chỉ từ 1,6% đến 1,8%”. Đặc biệt, hàng loạt giá dịch vụ công và mặt hàng thiết yếu như giá điện, giá xăng dầu cùng lúc điều chỉnh tăng liên tiếp trong hai tháng qua gây quan ngại về lạm phát “rơi” vào những tháng còn lại. Kể cả giá thực phẩm năm nay cũng có khả năng tăng cao do nguồn cung như thịt lợn bị suy giảm vì dịch bệnh.

Giá bán điện, xăng dầu điều chỉnh khiến cho đầu vào nhiều ngành sản xuất tăng theo. Ví dụ, ngành thép, theo Bộ Công thương, đã điều chỉnh tăng giá thêm 100-200 ngàn đồng/tấn trong tháng 4.

Ông Thanh đề nghị Chính phủ đánh giá, báo cáo đầy đủ hơn về việc tăng giá bán xăng, điện và tác động của việc tăng giá đến CPI và các ngành sản xuát. Như giá bán lẻ điện bình quân theo thông tin từ Tập đoàn điện lực là tăng 8,36% nhưng thực chất, trong giải trình sau đó của lãnh đạo Cục điều tiết điện lực là tăng bình quân khoảng 30% trong tháng qua. Đó là nguyên nhân dẫn đến việc Chính phủ phải thành lập đoàn thanh tra, rà soát giá điện.

Mục tiêu lạm phát năm nay khoảng 4%.