Chi tiêu ngân sách, đã ít công khai lại toàn số khó hiểu

Báo cáo chỉ số công khai ngân sách bộ, cơ quan trung ương (MOBI 2018) công bố ngày 30/7 cho thấy nhiều vấn đề trong việc công khai ngân sách ở các bộ, cơ quan trung ương.

Báo cáo chỉ số công khai ngân sách bộ, cơ quan trung ương (MOBI 2018) công bố ngày 30/7 cho thấy nhiều vấn đề trong việc công khai ngân sách ở các bộ, cơ quan trung ương.

Báo cáo do Liên minh minh bạch ngân sách (BTAP) phối hợp với tổ chức phi chính phủ Oxfam thực hiện.

MOBI 2018 đã khảo sát chi ngân sách nhà nước tại 37 bộ, ngành, cơ quan trung ương, trong đó có 31 bộ, cơ quan ngang bộ (không bao gồm Bộ Công an, Bộ Quốc phòng) và 6 cơ quan trung ương được ngân sách nhà nước hỗ trợ.

Qua 3 vòng khảo sát và gửi tham vấn trực tiếp thông tin từ 37 bộ, ngành, cơ quan trung ương, kết quả xếp hạng MOBI 2018 ghi nhận chỉ có 17 bộ, ngành có mục công khai ngân sách trên cổng thông tin. Trong đó, chỉ 12 bộ, ngành có thông tin công khai ngân sách, 5 bộ, ngành công khai mang tính hình thức.

Đáng lưu ý, có tới 20 bộ, ngành, cơ quan trung ương không công khai bất kỳ thông tin nào về việc chi tiêu ngân sách trong năm.

17 bộ, ngành thực hiện công khai ngân sách cũng mới dừng lại ở công bố con số và không có thuyết minh chi tiêu nên người dân rất khó hiểu được quá trình chi tiêu ngân sách của các bộ, ngành.

Trong xếp hạng MOBI 2018, Đài Truyền hình Việt Nam có thứ hạng cao nhất với 21,91 điểm. Thứ hai là Trung ương Đoàn với 19,76 điểm. Đây là đơn vị duy nhất trong số 6 đơn vị được ngân sách nhà nước hỗ trợ có công khai thông tin về ngân sách.

Một số Bộ, cơ quan Trung ương thuộc nhóm đứng đầu trong chi ngân sách có số điểm MOBI 2018 rất thấp hoặc không có điểm nào.

Cụ thể, Bộ Giao thông Vận tải là đơn vị có tổng số chi ngân sách nhà nước lớn nhất trong tổng số 37 đơn vị được khảo sát (năm 2019 là 58,56 nghìn tỷ đồng) trong khi điểm MOBI 2018 chỉ đạt 3,7 điểm, xếp thứ 13 trên tổng số 17 đơn vị có điểm MOBI 2018.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Bộ Y tế và Bộ Giáo dục và Đào tạo lần lượt xếp vị trí thứ 4, 5 và 6 trên bảng xếp hạng Dự toán chi ngân sách năm 2019 nhưng lại không có bất kỳ tài liệu ngân sách nào được công khai trên cổng thông tin điện tử của đơn vị tại thời điểm khảo sát.

Nhóm nghiên cứu khuyến nghị Quốc hội có thể xem xét hoạt động công khai ngân sách nhà nước của các Bộ, cơ quan Trung ương như một trong những điều kiện để đánh giá về hoạt động của Bộ, cơ quan Trung ương.