Chỉ số ROE là gì? Cách tính và ý nghĩa của ROE trong đầu tư chứng khoán

Giải thích thuật ngữ: ROE

ROE là viết tắt của từ Return On Equity, thường gọi là lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu, hay lợi nhuận trên vốn cũng được.

Có thể hiểu: Bạn bỏ tiền của chính mình ra (không vay mượn) để mở quán cà phê, trong 12 tháng có một số tiền lời. Thì chỉ số ROE chính là tỷ số của số tiền lời / tiền vốn bạn bỏ ra. Cụm từ “một vốn, bốn lời” thì ROE = 4 / 1 = 4 hay 400%, đơn vị tính ROE là %

Công thức tính chỉ số ROE

Công thức:

ROE = Lợi nhuận sau thuế (Earnings) / Vốn chủ sở hữu (Equity) * 100%

Trong đó:

Lợi nhuận sau thuế: là lợi nhuận ròng dành cho cổ phiếu thường.

Vốn chủ sở hữu: là nguồn vốn của chủ sở hữu doanh nghiệp.

Bạn sẽ thấy 2 mục trên ở báo cáo tài chính, Lợi nhuận sau thuế nằm ở bảng kết quả hoạt động kinh doanh, còn Vốn chủ sở hữu nằm ở bảng cân đối kế toán của các doanh nghiệp.

Đối với nhà đầu tư, một công ty tuyệt vời nhất không có nghĩa là công ty lớn nhất, mà chính là công ty mang lại nhiều giá trị nhất cho mỗi đồng vốn họ bỏ ra. Vậy làm thế nào để đánh giá và nhận biết một công ty có hiệu quả sử dụng vốn cao? Đừng lo lắng, chỉ số ROE sẽ là công cụ đắc lực, hỗ trợ bạn trong vấn đề này.

1. Chỉ số ROE là gì?

ROE là viết tắt của cụm từ tiếng Anh “Return on Equity”, có nghĩa là lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu. Chỉ số tài chính này cho biết: Cứ mỗi đồng vốn bỏ ra, bạn sẽ thu được bao nhiêu đồng lợi nhuận.

Nó được coi là một chỉ số quan trọng để đánh giá, đo lường khả năng sinh lời của một công ty, đồng thời giúp nhà đầu tư ra các quyết định trên thị trường chứng khoán (cụ thể là xem xét công ty nào đáng để đầu tư).

2. Công thức tính chỉ số ROE

Chỉ số ROE được tính cụ thể như sau:

Trong đó:

Lợi nhuận sau thuế kỳ này đạt: 200.000.000 VNĐ.

Tổng giá trị VCSH đầu kỳ đạt: 1.000.000.000 VNĐ.

Tổng giá trị VCSH cuối kỳ đạt: 1.300.000.000 VNĐ.

Giá trị VCSH bình quân trong kỳ = (1.000.000.000 + 1.300.000.000)/2 = 1.200.000.000 VNĐ

Khi đó, ROE = (200.000.000/1.200.000.000) x 100% = 16%.

3. Ý nghĩa của chỉ số ROE

Chỉ số ROE cho biết mỗi một đồng vốn chủ sở hữu của Doanh nghiệp sẽ tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận. Với ví dụ phía trên, ROE của công ty A bằng 16% có nghĩa là: Cứ mỗi một đồng vốn bỏ ra kinh doanh, công ty A sẽ thu được 0,16 đồng lợi nhuận ròng.

Về mặt lý thuyết, ROE sẽ cho chúng ta nhận định được tổng thể về tình hình tài chính của doanh nghiệp. Nếu giá trị của ROE dương nghĩa là doanh nghiệp làm ăn có lãi và ngược lại, ROE âm tức là doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ.

ROE là công cụ đắc lực, hỗ trợ lãnh đạo doanh nghiệp, ngân hàng cũng như các nhà đầu tư ra quyết định.

Nếu ROE cao, các lãnh đạo công ty có thể tiếp tục duy trì chiến lược kinh doanh như hiện tại. Ngược lại, công ty cần xem xét thay đổi chiến lược sao cho hiệu quả, hợp lý hơn.

ROE là một trong những chỉ số mà ngân hàng dựa vào để đưa ra quyết định có nên cho doanh nghiệp vay tiền hay không.

Vì ROE có thể được tính toán để đo lường lợi nhuận và hiệu quả của một công ty, nên nó có thể được các nhà đầu tư sử dụng như một trong những chỉ số đánh giá đầu tư. Nói cách khác, ROE càng cao thì khả năng nhận được vốn từ các nhà đầu tư càng dễ dàng và giá cổ phiếu càng có xu hướng tăng.

4 Sử dụng chỉ số ROE trong đầu tư

ROE là chỉ số tài chính, phản ánh hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp. Vì vậy, rất nhiều nhà đầu tư đã coi ROE là một trong những tiêu chí để đánh giá khi lựa chọn cổ phiếu.

Để sử dụng chỉ số ROE trong đầu tư, bạn cần lưu ý như sau:

5. Sử dụng phân tích dupont cho ROE

Công thức Dupont là kỹ thuật đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả, được dùng để phân tích mối liên hệ giữa các chỉ tiêu tài chính. Qua đó, chúng ta có thể biết những nhân tố nào ảnh hưởng đến chỉ tiêu phân tích, ảnh hưởng theo trình tự nào và góp bao nhiêu phần trăm vào sự tăng, giảm của chỉ số.

Theo mô hình phân tích Dupont, ROE được triển khai như sau:

Hay ROE = Tỷ suất lợi nhuận ròng x Vòng quay tổng tài sản x Đòn bẩy tài chính

Như vậy, chúng ta có thể thấy rằng ROE được định hướng bởi 3 thước đo:

Khi đã biết được những yếu tố nào ảnh hưởng đến chỉ số, doanh nghiệp có thể đưa ra những biện pháp hợp lý để cải thiện ROE.

Cụ thể, để tăng ROE, tức là tăng hiệu quả kinh doanh, công ty sẽ cần tăng một trong 3 yếu tố trên (vì chúng có quan hệ tỷ lệ thuận).

Khi áp dụng công thức Dupont vào phân tích chỉ số ROE, chúng ta có thể so sánh chỉ tiêu này qua các năm, từ đó nhận xét được tự tăng trưởng hay sụt giảm của nó bắt nguồn từ đâu để đưa ra nhận định và dự đoán xu hướng trong tương lai.

6. Những hạn chế khi sử dụng chỉ số ROE

Mặc dù ROE có ý nghĩa quan trọng trong việc đánh giá hiệu quả sinh lời của vốn chủ sở hữu nhưng chỉ số này cũng có những hạn chế nhất định:

ROE có xu hướng cao hơn đối với các công ty vay nợ nhiều, vốn tự có nhỏ. Nếu chúng ta chỉ dựa vào ROE để đánh giá, so sánh các công ty với nhau để đầu tư thì có thể gặp rủi ro.

Nguyên nhân là vì có thể công ty gặp vấn đề trong kinh doanh nên mới phải đi vay nhiều. Hoặc trong trường hợp nền kinh tế suy thoái, những công ty này có thể không trả được nợ.

Trên thực tế, một số công ty đã sử dụng các “mẹo” điều chỉnh làm cho thu nhập giảm với mục đích tiết kiệm tiền thuế TNDN phải nộp. Điều này dẫn đến ROE giảm.

Ngược lại, một vài công ty lại giảm vốn chủ sở hữu để tăng ROE (ví dụ mua lại cổ phiếu đã phát hành của chính mình…).

Do đó, ROE không phải lúc nào cũng phản ánh đúng hoạt động thuần túy của công ty. Nhiều công ty nhận ra rằng giá trị ROE ảnh hưởng đến giá trị của doanh nghiệp trên thị trường. Vì vậy, họ đã sử dụng một số cơ chế để ngăn chỉ số này giảm.

ROE chỉ là một chỉ số đánh giá tình trạng tài chính của một công ty dựa trên các số liệu đã công bố trong báo cáo tài chính, và chỉ thể hiện hiệu quả quản lý theo giá trị sổ sách. ROE không thể được sử dụng để đánh giá việc quản lý là tốt hay xấu. Để đánh giá triển vọng kinh doanh trong tương lai và tính đúng đắn của quản lý dài hạn, bạn cần phải phân tích ROE kết hợp với các chỉ tiêu tài chính khác.

Kết luận

Trên đây, 24hMoney đã gửi tới bạn những thông tin chi tiết nhất về chỉ số ROE, công thức tính và ý nghĩa trong đầu tư. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có thêm cho mình một công cụ đắc lực để đánh giá sức khỏe tài chính của doanh nghiệp, từ đó đưa ra quyết định đầu tư hiệu quả nhất. Nếu còn bất kỳ điều gì thắc mắc, đừng ngần ngại để lại bình luận ngay dưới đây, các chuyên gia của chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp giúp bạn.

Cuối cùng, đừng quên đăng ký tài khoản và tải app 24hMoney hoàn toàn miễn phí để cập nhật những kiến thức và tin tức mới nhất về tài chính, chứng khoán, bất động sản...bạn nné!