'Chỉ 26,2% NLĐ có điều kiện để ăn thịt, cá trong các bữa ăn hàng ngày'

Thông tin trên vừa được Tổng LĐLĐ Việt Nam công bố sáng 8/8, là kết quả khảo sát tình hình đời sống, việc làm, tiền lương của người lao động (NLĐ) năm 2023.

Cuộc khảo sát cho Ban Chính sách - Pháp luật và Viện Công nhân - Công đoàn (Tổng LĐLĐ Việt Nam) phối hợp thực hiện trong tháng 4/2023 với gần 3.000 công nhân ở 6 tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hải Phòng, Phú Thọ, TP. HCM, Bình Dương, An Giang.

Bà Phạm Thị Thu Lan, Phó viện trưởng Viện Công nhân và Công đoàn cho biết theo khảo sát tiền lương cơ bản hàng tháng của người lao động (làm đủ giờ công, ngày công, không bao gồm tiền làm thêm giờ) nhận được trung bình là khoảng 6 triệu đồng, tăng 8,4% so với khảo sát tháng 3/2022). Mức lương cơ bản này cao hơn tiền lương tối thiểu từ 37,5-51,9% (tùy theo từng vùng). Vẫn còn 3,5% người lao động nhận được mức lương cơ bản thấp hơn mức lương tối thiểu vùng.

Thu nhập trung bình của người lao động được khảo sát đạt hơn 7,8 triệu đồng/tháng, trong đó tiền lương cơ bản chỉ chiếm 76,7% thu nhập hàng tháng của họ, 23,3% khác đến từ tiền làm thêm giờ và các khoản trợ cấp, phụ cấp của doanh nghiệp.

Trong số gần 3.000 người được khảo sát, chỉ có 24,5% người lao động cho biết tiền lương và thu nhập chỉ vừa đủ đáp ứng 100% chi tiêu cho cuộc sống, còn lại 75,5% người trả lời cho biết thu nhập hiện tại không đáp ứng đủ thu nhu cầu chi tiêu của họ, thậm chí có trường hợp thu nhập chỉ đáp ứng được 45% nhu cầu chi tiêu.

Bà Phạm Thị Thu Lan cho biết thêm chỉ có 8,1% người lao động có dư dật, tích lũy từ tiền lương và thu nhập; 11,2% không thể đủ sống và ngoài thời gian làm việc tại doanh nghiệp họ phải làm thêm việc khác để kiếm thêm thu nhập. Có 17,3% người lao động phải thường xuyên vay nợ dẫn đến 3,1% người lao động thường xuyên bị đe dọa, khủng bố và 45,2% người vay nợ có tâm trạng lo lắng bất an.

Do ít có tích luỹ, có 12,3% người lao động đã từng rút bảo hiểm xã hội một lần, số lần rút trung bình là 1,13 lần, trong đó người rút nhiều nhất là 4 lần.

Lương thấp, thiếu việc làm thêm đã tác động đến cuộc sống gia đình, chăm sóc con cái, dinh dưỡng hàng ngày… của NLĐ.

Theo kết quả khảo sát, tiền lương là nguyên nhân chính ảnh hưởng đến quyết định lập gia đình của 53,7% NLĐ và quyết định sinh con của 72,0% NLĐ.

"Chỉ có 26,2% NLĐ có điều kiện để ăn thịt, cá trong các bữa ăn hàng ngày; 10,3% NLĐ cho biết với thu nhập hiện nay họ ít khi (1 lần/tuần) có điều kiện để ăn thịt, cá trong bữa ăn tại gia đình. Đặc biệt, có tới 46,5% người chỉ đủ tiền để mua một số loại thuốc cơ bản để chữa bệnh", bà Lan thông tin.

Về nhà ở, NLĐ phải dùng 23,6% tiền lương và 17,9% thu nhập hàng tháng để trả tiền thuê nhà. Khoản tiền NLĐ phải bỏ ra ở vùng 1 trung bình là 1,8 triệu đồng/tháng (bao gồm cả điện nước), số tiền này chiếm 23,6% tiền lương và 17,9% thu nhập hàng tháng.

Có 12,3% NLĐ đã từng rút BHXH một lần, số lần rút trung bình là 1,13 lần, trong đó người rút nhiều nhất là 4 lần và người rút thấp nhất là 1 lần.

Từ kết quả khảo sát trên, Tổng LĐLĐ Việt Nam khuyến nghị các bộ ngành, các địa phương tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho sản xuất kinh doanh, đặc biệt là về nguồn hàng, đơn hàng, vốn, ưu đãi thuế, thủ tục hành chính cho các doanh nghiệp, từ đó tạo việc làm ổn định và thu nhập bền vững cho NLĐ. Đồng thời có ngay các giải pháp quyết liệt kiềm chế lạm phát, bình ổn giá, nhất là giá điện, xăng dầu và các mặt hàng thực phẩm, tiêu dùng thiết yếu của NLĐ.

Để đảm bảo mức sống tối thiểu của NLĐ và gia đình, các công đoàn cơ sở kiến nghị mức điều chỉnh tiền lương tối thiểu vùng năm 2024 tăng 11,34% và thời điểm điều chỉnh cần cân nhắc để giảm tác động đến NLĐ và doanh nghiệp.