Chạy đua vay mua nhà vì sợ giá tăng, cẩn trọng 'bom' nợ

Không ít người đang đẩy nhanh tốc độ vay mua nhà vì lo ngại giá sẽ tăng vọt khi các luật liên quan bất động sản có hiệu lực. Song, chuyên gia khuyến cáo người mua nhà cần cẩn trọng “bẫy lãi suất”, tuyệt đối tránh tâm lý đám đông.

Sau gần 8 năm ở thuê, vợ chồng anh Trần Văn Bình (quê Hải Dương) vừa quyết định vay nhà băng gần 1 tỷ đồng để mua chung cư vào đầu tháng 7. Cùng với số vốn tích lũy hơn 1,5 tỷ đồng, anh chị xuống tiền chốt hợp đồng một căn hộ giá hơn 2,5 tỷ đồng ở khu Hoàng Mai (Hà Nội).

Xuống tiền nhanh hơn

Anh Bình cho hay đã có kế hoạch vay mua nhà từ năm 2021, nhưng vì nhiều lý do nên liên tục trì hoãn. Kể từ đầu năm 2024 đến nay, trước tình trạng giá nhà nhảy múa, lại thêm các thông tin dự báo mặt bằng giá tiếp tục tăng khi các Luật Nhà ở, Đất đai, Kinh doanh bất động sản có hiệu lực, nên gia đình anh quyết định đẩy nhanh tốc độ tìm kiếm rồi nộp hồ sơ vào vốn ngân hàng.

“Để có ưu đãi tốt hơn, tôi chủ động vay theo diện sản xuất kinh doanh, tài sản đảm bảo là căn nhà ở quê. Lãi suất hơn 6% cho 6 tháng đầu tiên, 8,2% cho 6 tháng tiếp, và 8,5% cho 24 tháng tiếp sau nữa. Sau ưu đãi, lãi suất thả nổi”, anh Bình tiết lộ.

Với mức lãi suất trong thời gian ưu đãi, bình quân mỗi tháng, anh Bình phải trả nhà băng khoảng 20 triệu đồng cả gốc và lãi. Đây là áp lực không nhỏ bởi tổng thu nhập của cả hai vợ chồng anh chỉ vào khoảng 35 triệu đồng. Khi vào thời kỳ lãi suất thả nổi, áp lực sẽ còn tăng lên nhiều lần.

“Xác định là sẽ khó khăn, nhưng cứ phân vân thì không biết bao giờ mới mua được nhà khi giá càng ngày càng tăng. Vợ chồng tôi quyết định “leo lên lưng cọp”, hy vọng kinh tế ổn định, thu nhập của chúng tôi có thể cải thiện trong tương lai”, anh Bình chia sẻ thêm với VnBusiness.

Những trường hợp đẩy nhanh tốc độ vay mua nhà vì lo sợ giá tăng như gia đình anh Bình không hiếm trong thời gian qua. Theo thống kê của Bộ Xây dựng, 6 tháng đầu năm 2024, có hơn 253.000 sản phẩm bất động sản bán thành công, tăng 10,26% so với cùng kỳ năm trước.

Trong khí đó, kết quả thăm dò của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam chỉ ra riêng trong quý II vừa qua, toàn thị trường có hơn 14.400 giao dịch thành công, tăng 2,4 lần so với quý I. Giao dịch đến từ nhóm đầu tư và ở thực, trong đó nhóm khách mua để đầu tư tăng khoảng 30% so với quý trước.

Một phần lý do dẫn đến quyết định vay mua nhà sớm hơn cũng đến từ việc các ngân hàng đang đẩy mạnh kích cầu cho vay lãi suất thấp. Điển hình tại các nhà băng lớn như Vietcombank, BIDV, Agribank... đang có các gói vay mua bất động sản với lãi suất chỉ từ 5,5% - 6%/năm.

Chưa kể, các chủ đầu tư cũng tiếp tục đưa ra các chính sách chiết khấu sâu, gia hạn thời gian thanh toán và nhiều ưu đãi hấp dẫn khác để kích thích người mua nhà xuống tiền sớm.

Cẩn trọng “bom” nợ

Tận dụng cơ hội từ dòng vốn rẻ để mua nhà rõ ràng là lựa chọn không tồi, tuy nhiên bên cạnh những cơ hội, các chuyên gia cũng khuyến cáo người mua nhà cần tỉnh táo để nhìn nhận các rủi ro có thể gặp phải, tránh bị cuốn vào “vòng xoáy” vay nợ để rồi vướng gánh nặng tài chính quá lớn.

Ông Đinh Minh Tuấn, chuyên gia của Batdongsan.com.vn khuyến cáo nếu mua để ở, người mua nên xuống tiền sau khi 3 bộ luật có hiệu lực và thị trường thẩm thấu các chính sách mới. Dù giá có thể cao hơn, nhưng các quy định mới sẽ bảo vệ tốt hơn, giảm rủi ro cho người mua nhà.

"Tuyệt đối không nên mua nhà vì tâm lý đám đông, sợ lỡ cơ hội mà phải cân nhắc câu chuyện tài chính trước khi đưa ra quyết định, tránh rơi vào bẫy lãi suất, gánh nợ qua lớn", ông Đinh Minh Tuấn nhấn mạnh.

Khuyến cáo của chuyên gia là có cơ sở bởi, khảo sát cho thấy, thời gian qua, rất nhiều nhà băng đang tung ra nhiều chính sách hấp dẫn để thu hút khách hàng. Có ngân hàng đưa ra mức lãi suất cho vay cực “mềm” khoảng 6-7%, tuy nhiên, không ít trong số đó là “bánh vẽ” khi chỉ áp trong 3 - 6 tháng.

Sau khi hết thời gian ưu đãi, lãi suất sẽ được thả nổi bằng lãi suất cơ sở cộng với biên độ 3,5%/năm. Đáng chú ý, hầu hết ngân hàng đang áp dụng mức lãi suất cơ sở để thay thế lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng làm căn cứ để cộng thêm biên độ, từ đó định ra mức lãi vay cuối cùng mà khách hàng phải trả.

Kết quả cuối cùng, với mức lãi cơ sở bình quân ở mức 8,2 - 9%/năm, cộng với biên độ, lãi vay mua nhà vẫn quẩn quanh cao ngất từ 12,5 - 13%/năm (sau khi thả nổi). Chưa kể, một số nhà băng còn tính thêm các “phụ phí” khác như bảo hiểm, chi phí đáo hạn… tổng cộng thêm khoảng 2-3%/năm.

Thực tế, trong những chu kỳ trước, cũng đã có không ít người mua nhà đã và đang phải oằn vai bởi khoản nợ sau khi hết hạn ưu đãi. Nhiều trường hợp sau khi lãi suất thả nổi tăng lên 13-14%, gánh nặng quá lớn, đã phải bán tháo tài sản để cắt nợ.

Trước thực tế trên, theo các chuyên gia, người vay mua nhà phải cân nhắc kỹ khả năng trả nợ. Tỷ lệ an toàn là các khoản thanh toán không quá 30-40% thu nhập hàng tháng. Còn với nhà đầu tư, đây là thời điểm thích hợp cho cuộc đua đường dài, tuyệt đối không dùng đòn bẩy tài chính.