Châu Âu "tranh giành" khí đốt với Châu Á, liệu tình trạng thiếu hụt năng lượng trầm trọng hơn sắp xảy ra?

Cuộc tranh giành khí đốt của châu Âu để tìm giải pháp thay thế cho sự phụ thuộc năng lượng vào Nga đang đẩy thế giới đến bờ vực của tình trạng thiếu hụt năng lượng vào mùa đông, với những tác động tồi tệ nhất có thể xảy ra ở các nền kinh tế nghèo hơn ở châu Á.

Kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch quân sự Ukraine, Liên minh châu Âu đã cố gắng giảm sự phụ thuộc vào Moscow về năng lượng. Các nước EU đang chạy đua để mua thêm khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG), một giải pháp thay thế hấp dẫn cho khí đốt của Nga vì nó có thể được vận chuyển trên tàu chở dầu thay vì vận chuyển qua đường ống. Nó cũng là một loại nhiên liệu sạch hơn than hoặc dầu.

Nhưng nếu EU để "giảm mạnh" sự phụ thuộc vào khí đốt của Nga - họ đang có kế hoạch giảm tiêu thụ 2/3 vào cuối năm nay - nhu cầu toàn cầu về LNG sẽ vượt cung cấp 26 triệu tấn vào cuối năm 2022, theo một phân tích gần đây của công ty tư vấn Rystad Energy. Con số này tương đương với gần 7% nhu cầu LNG toàn cầu vào năm ngoái hoặc khoảng 25 ngày cung cấp.

CNN Business cho biết: “Bằng cách tránh xa khí đốt của Nga, châu Âu đã gây bất ổn cho toàn bộ thị trường LNG toàn cầu, bắt đầu một sự bất ổn cung cầu năng lượng mới sau năm 2021 đầy biến động”.

Châu Âu mạnh tay chi tiền tranh giành khí đốt cho mùa đông tới!

Châu Âu đã tăng nguồn cung LNG với tốc độ chóng mặt trong những tháng gần đây.

Khu vực này, bao gồm cả Vương quốc Anh, đã nhập khẩu 28,2 triệu tấn từ tháng 2 đến tháng 4, theo dữ liệu từ Cơ quan Dịch vụ Tình báo Hàng hóa Độc lập - tăng 29% so với cùng kỳ năm ngoái. Pháp và Tây Ban Nha là những người mua nhiều nhất.

Kaushal Ramesh, nhà phân tích cấp cao về khí đốt và LNG tại Rystad Energy, nói với CNN Business rằng sự thiếu hụt sắp xảy ra đã trở nên rõ ràng vào tháng 3 khi "EU thông báo rằng họ sẽ tăng cường nhập khẩu LNG thêm 50 bcm [tỷ mét khối] so với năm 2021". Ramesh cho biết trong báo cáo: “Giai đoạn này được thiết lập cho thâm hụt nguồn cung liên tục, giá cao, biến động mạnh, thị trường tăng giá và địa chính trị LNG tăng cao”.

Vào thứ Năm, giá LNG giao ngay tại Đông Á đã tăng 114% so với cùng ngày năm ngoái ở mức 22 USD / mét triệu đơn vị nhiệt Anh (mmbtu), theo dữ liệu của ICIS. Dữ liệu từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế cho thấy, thương mại toàn cầu về LNG đã tăng 6% vào năm 2021, nhờ nhu cầu phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch từ châu Á.

Giá LNG có mối liên hệ chặt chẽ với giá khí đốt tự nhiên của Châu Âu được vận chuyển bằng đường ống. Giá chuẩn cho hợp đồng khí đốt tương lai của châu Âu hiện đang dao động gần $ 30 mmbtu - giảm so với mức kỷ lục 67 USD vào tháng 3 - nhưng có thể tăng vọt lên $ 100 mmbtu nếu Nga đột ngột cắt hoàn toàn việc cung cấp khí đốt, như họ đã làm với Ba Lan, Bulgaria và Phần Lan.

Châu Á có đang thua cuộc trên đường đua khí đốt với Châu Âu?

Ruth Liao, biên tập viên của LNG Americas, nói với CNN Business, Châu Á đã là nhà nhập khẩu LNG lớn nhất kể từ năm 2010 và trong suốt hơn 1 thập kỷ qua. Nhưng một số người mua trong khu vực này sẽ khó có thể cạnh tranh với các nền kinh tế giàu có hơn ở châu Âu và có thể bị đẩy ra khỏi thị trường, cho dù Nga có đột ngột tắt đường ống hay không. Bà nói: “Mùa đông tới vẫn là một rủi ro lớn về các nguồn cung LNG có thể cân bằng nhu cầu cạnh tranh giữa châu Âu và châu Á.

Ramesh của Rystad cho biết các quốc gia như Ấn Độ, Pakistan và Bangladesh có nhiều khả năng bị ảnh hưởng do LNG được chuyển hướng sang châu Âu.

Eric Heymann, nhà kinh tế cấp cao tại Deutsche Bank, nói với CNN Business, người mua nên bắt đầu ký các thỏa thuận cung ứng dài hạn.

Ông nói: “Thị phần lớn hơn về cung và cầu LNG ... dựa trên các hợp đồng ngắn hạn hoặc linh hoạt hoặc trên thị trường giao ngay. Ông nói: “Giá cao hơn sẽ là yếu tốt quyết định LNG đi đến khu vực nào”

Kể từ tháng 11, Ấn Độ và Pakistan đã giảm nhập khẩu LNG 15%, theo dữ liệu từ công ty phân tích Vortexa cho biết xu hướng chủ yếu giảm nhập khẩu là do giá tăng cao. Do đó, nhu cầu ở châu Á có thể bị "sụt giảm vĩnh viễn", với việc một số quốc gia phải tăng cường sử dụng than và dầu.

Những quốc gia khác có thể đẩy mạnh quá trình chuyển đổi sang năng lượng tái tạo. LNG được coi là một trong những nhiên liệu hóa thạch sạch nhất và là thành phần quan trọng của quá trình chuyển đổi năng lượng. Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng LNG tạo ra ít phát thải khí nhà kính hơn đáng kể trong suốt vòng đời của nó, trong khi những nghiên cứu khác đã phát hiện tỷ lệ rò rỉ khí Methane (CH4) cao - thành phần chính của LNG - ở nhiều điểm khác nhau trong quá trình sản xuất.

Theo Liên hợp quốc, khí Methane đóng góp nhiều hơn 34 lần vào sự nóng lên toàn cầu trong khoảng thời gian 100 năm so với khí Carbon dioxide (CO2).

Sự bùng nổ cho các nhà xuất khẩu. Kẻ bán thâu tóm giá, người mua ngậm ngùi chấp nhận!

Giá cao hơn là một lợi thế cho các nhà xuất khẩu LNG lớn, bao gồm Hoa Kỳ, Qatar và Úc. Châu Âu đã nhập khẩu khoảng 45% LNG từ Hoa Kỳ trong hai tháng qua, theo Vortexa. Qatar đã cung cấp cho khối này hơn 1/5. "Gây tranh cãi hơn, 13,5% LNG của châu Âu vẫn đến từ dự án LNG bắc cực của Nga", Felix Booth, người đứng đầu LNG tại Vortexa, nói với CNN Business.

Một loạt các dự án LNG mới hoặc hồi sinh đang cố gắng tận dụng nhu cầu cấp thiết của châu Âu về nguồn năng lượng, bao gồm cả ở Đức, quốc gia vẫn nhận 35% lượng khí đốt nhập khẩu từ Nga. Nền kinh tế lớn nhất châu Âu đã công bố kế hoạch xây dựng hai thiết bị đầu cuối tiếp nhận LNG và RWE (RWEOY), một trong những công ty năng lượng lớn đã sẵn sàng ký một thỏa thuận cung cấp 15 năm với nhà sản xuất LNG của Mỹ Sempra.

Nhưng các nhà sản xuất không thể chạy đủ nhanh để ngăn chặn sự thiếu hụt toàn cầu trong mùa đông này.

Mặc dù nhu cầu tăng cao đã thúc đẩy sự đổ xô lớn nhất vào các dự án xây dựng LNG mới trên toàn thế giới trong hơn một thập kỷ qua. Nhưng một điều thực tế cho thấy rằng các dự án không thể triển khai ngay trong năm nay để cứu vãn được tình trạng thiếu hụt trầm trọng vào mùa đông năm nay!