Châu Á tăng mua vàng nhằm giảm rủi ro từ đồng USD

Giá vàng đạt mức cao kỷ lục, được thúc đẩy bởi kỳ vọng cắt giảm lãi suất từ Fed vào năm tới và những lo ngại về tài sản dễ bị tổn thương đã tạo ra làn sóng mua vàng của các ngân hàng trung ương.

Ánh hào quang của vàng đã tồn tại vượt thời gian đối với người mua tại châu Á và các ngân hàng trung ương (NHTW) trong khu vực này cũng đang theo đuổi việc nắm bắt vàng, trong bối cảnh mong muốn giảm thiểu sự phục thuộc vào đồng đô la Mỹ.

Báo cáo vào tháng 12 của Sprott Asset Management - một trong những quỹ liên quan nhiều đến nghiệp vụ kinh doanh vàng cho biết, họ lo ngại về tài sản dễ bị tổn thương, sau khi Mỹ phong toả kho dự trữ ngoại hối trị giá 650 tỷ USD của Nga vào tháng 2/2022, gây ra làn sóng mua vàng ồ ạt của các ngân hàng trung ương. Điều này báo hiệu mong muốn mạnh mẽ đa dạng hóa tài sản khỏi đồng đô la Mỹ.

Từ đó đã tạo nền tảng cho giá vàng phi mã lên mức cao kỷ lục trên 2.000 USD/ounce, đi cùng với sự thúc đẩy bởi kỳ vọng về việc cắt giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vào năm tới sau một chu kỳ dài tăng lãi suất. Ross Norman, Giám đốc điều hành Metals Daily có trụ sở tại London bình luận: “Các biện pháp trừng phạt mà chính quyền Hoa Kỳ áp dụng đối với một số thực thể, đã thuyết phục các chính phủ dễ bị tổn thương tìm kiếm tài sản dự trữ để không gặp rủi ro trực tiếp”.

Như vậy, cuộc thảo luận về phi đô la hóa, nhằm mục đích chấm dứt quyền bá chủ của đồng USD cũng đã trở nên nổi bật trong năm qua. Thủ tướng Malaysia - Anwar Ibrahim hồi tháng cũng 4 đã kêu gọi phát triển một loại tiền tệ mới mà BRICS (nhóm các quốc gia gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi) có thể sử dụng để giải quyết các thỏa thuận thương mại toàn cầu.

Trong đó, Trung Quốc đã và đang có lợi thế lớn hơn đối với đồng Nhân dân tệ, nhưng đồng tiền của nước này chưa đạt được niềm tin như đồng đô la Mỹ. Vì vậy, vàng càng nổi lên như một giải pháp thay thế đáng tin cậy, đặc biệt khi nó được coi là phương tiện lưu trữ giá trị trong những thời kỳ đầy biến động như chiến tranh Nga-Ukraine hay xung đột tại dải Gaza.

Kim loại quý có lợi thế vì nó có thể được mua và bán ở bất kỳ đâu trên thế giới, trong khi đồng đô la Mỹ còn phải cần được chuyển đổi bởi các đại lý dịch vụ ở các quốc gia ngoài Hoa Kỳ.

Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) đánh giá, hoạt động mua vàng của ngân hàng trung ương trong thời gian từ tháng 7 đến tháng 9/2023 là quý mạnh thứ ba từ trước đến nay. Số lượng mua tính đến cuối tháng 10 trong báo cáo mới nhất cao hơn 14%. Đặc biệt, ngân hàng trung ương Trung Quốc là người mua lớn nhất trong quý 3, những người mua lớn khác từ Châu Á có thể kể đến như Singapore, Ấn Độ và Philippines. Các ngân hàng Nga, Qatar và Kyrgyzstan cũng nằm trong số quốc gia mua vàng.

Giá vàng có thể tăng cao trong năm tới

Chia sẻ với SCMP, ông Shaokai Fan, Giám đốc điều hành khu vực châu Á - Thái Bình Dương, Giám đốc Toàn cầu về ngân hàng trung ương của WGC nhìn nhận, các ngân hàng trung ương mong muốn đa dạng hóa tài sản dự trữ của họ với nhận thức về rủi ro tài chính cao hơn.

Hội đồng Vàng Thế giới cho biết kể từ khi chiến tranh Nga-Ukraine bùng nổ, các ngân hàng trung ương đã mua vàng với mức gấp hơn 2,5 lần mức trung bình hàng quý trước đó

“Trong đó, mức độ bất ổn địa chính trị ngày càng tăng cùng với những lo ngại về các biện pháp trừng phạt đối với tài sản dự trữ chắc chắn cũng là những động lực quan trọng. Các ngân hàng này có dự trữ vàng thấp hoặc nắm giữ một lượng lớn đô la Mỹ, nên điều này có thể thúc đẩy mong muốn đa dạng hóa mạnh mẽ hơn nữa.

Nhìn chung, chúng tôi kỳ vọng các ngân hàng trung ương sẽ tiếp tục mua vàng vào năm 2024 nhưng mức độ có thể không đạt được số lượng mua kỷ lục như đã chứng kiến gần đây”, ông nói.

Hội đồng Vàng Thế giới cho biết kể từ khi chiến tranh Nga-Ukraine bùng nổ, các ngân hàng trung ương đã mua vàng với mức gấp hơn 2,5 lần mức trung bình hàng quý trước đó, đồng thời lưu ý việc mua vàng được thúc đẩy bởi nhu cầu dài hạn.

Tuy nhiên, việc mua vàng của các ngân hàng trung ương có thể gặp khó khăn trong thời gian tới do giá vàng dự kiến sẽ tăng khi Fed bắt đầu cắt giảm lãi suất. Ông Gnanasekhar Thiagarajan, Giám đốc Commtrendz Risk Management dự đoán giá vàng có thể tăng lên 2.400-2.500 USD/ounce vào giữa năm 2024. Chắc chắn, các ngân hàng có thể sẽ chậm lại đà mua vào khi giá tăng và chờ đợi nhịp điều chỉnh giảm.

Trên thị trường quốc tế, giá vàng được tính bằng đô la Mỹ. Vàng thường có mối tương quan nghịch với đồng USD, giá trị của đồng tiền này có thể giảm bất cứ khi nào lãi suất giảm. Chính vì vậy, trước đây, các chương trình mua vàng của các ngân hàng trung ương thường không theo xu hướng giá cả, nhưng ngày nay sẽ có xu hướng đẩy nhanh việc mua vào khi giá được cho là rẻ.

Bất chấp những động thái giảm rủi ro, vẫn sẽ có những giới hạn trong việc đa dạng hóa tài sản khỏi đồng đô la Mỹ. Ông Thiagarajan cho biết: “Đồng đô la Mỹ có thể được giữ ở các tài sản sinh lời, trong khi vàng không mang lại bất kỳ lợi nhuận nào cho đến khi nó được bán. Đó là lý do tại sao vàng sẽ chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ hơn và phần lớn tài sản dự trữ vẫn bằng đô la Mỹ”.