Châu Á: Giá thực phẩm cao nhất trong thập kỷ qua

Tác động của giá nông sản từ lúa mì, dầu thực vật đến đường tăng vọt trong vài tháng qua đang ảnh hưởng đến người tiêu dùng và các doanh nghiệp ở Châu Á.

Theo chỉ số giá thực phẩm chuẩn do Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) công bố, giá thịt, sữa, ngũ cốc, dầu thực vật và đường trong tháng 5 vừa qua đã tăng tháng thứ 12 liên tiếp lên 127,1, chạm mức mức cao nhất trong gần 10 năm. Con số này cao hơn 40% so với một năm trước.

Sự kết hợp của một số yếu tố đã khiến giá tăng vọt. Nhu cầu tại Trung Quốc, một trong những nhà nhập khẩu lương thực lớn nhất thế giới, tăng mạnh do nước này đã phục hồi sau đại dịch với tốc độ nhanh hơn hầu hết các nước còn lại trên thế giới.

Một nguyên nhân khác là chi phí vận tải biển cao hơn xuất phát từ sự thiếu hụt container và gián đoạn chuỗi cung ứng. FAO cũng cho rằng nguyên nhân còn là từ phía nguồn cung như sự chậm trễ trong thu hoạch và giảm sản lượng mía ở Brazil.

Hơn nữa, giá hàng hóa đã được thúc đẩy bởi dòng tiền đầu tư vào thị trường khi các nhà đầu tư đa dạng hóa rủi ro trong bối cảnh thanh khoản cao trên thị trường tài chính.

Trong bối cảnh đó, các nhà sản xuất thực phẩm Châu Á đang tăng giá để bù đắp chi phí nguyên liệu thô cao hơn.

Đơn cử như nhà máy xay bột mì Nhật Bản Nisshin Seifun Group cho biết sẽ tăng giá sản phẩm bột mì từ 2% đến 4% trong tháng 7 tới đây. Công ty cho biết họ không thể chịu nổi giá nguyên liệu thô cao hơn cũng như chi phí hậu cần và đóng gói tăng.

Nhà sản xuất thực phẩm Ajinomoto cũng sẽ tăng giá mayonnaise từ 1% đến 10% vào tháng tới, với lý do giá dầu ăn cao hơn trong vài tháng qua.

Tại Hàn Quốc, chuỗi cửa hàng bánh mì lớn nhất Paris Baguette đã tăng giá bánh mì lên 5,6% trong tháng Hai do giá nguyên liệu đầu vào tăng. Tại Trung Quốc, giá một số loại dầu ăn từ đậu nành nội địa đã tăng 20% ​​trong tháng 4.

Dữ liệu giá tiêu dùng chính thức đã cho thấy lạm phát ở một số quốc gia. Chỉ số giá tiêu dùng của Hàn Quốc đã tăng 2,6% trong tháng 5 so với một năm trước đó, đánh dấu mức tăng cao nhất kể từ tháng 3/2012, một phần do giá nông sản cao hơn. Đáng chú ý, giá thực phẩm và đồ uống không cồn đã tăng 7,4% so với một năm trước.

Philippines cũng đã ghi nhận lạm phát cao trong năm nay, với chỉ số giá tiêu dùng tháng 5 tăng 4,5% so với một năm trước đó. Tương tự như vậy, giá thực phẩm và đồ uống không cồn tăng 4,6%.

Nhà kinh tế Chua Hak Bin của Maybank Kim Eng cho biết giá lương thực tăng cao có thể cản trở sự phục hồi của châu Á sau đại dịch. Chua nói: “Giá lương thực tăng sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng kinh tế phục hồi không đồng đều.

Ông cũng cho biết các hộ gia đình có thu nhập thấp hơn và các nước nghèo hơn sẽ phải chịu nhiều thiệt hại hơn khi họ chi tiêu nhiều hơn thu nhập của mình cho thực phẩm.

Trái lại, nông dân và các nhà xuất khẩu hàng hóa của Châu Á có thể thu được lợi nhuận từ việc tăng giá thực phẩm.

“Giá hàng hóa tăng, đặc biệt là thực phẩm, có thể có tác động tái phân phối mạnh mẽ, nâng cao thu nhập và việc làm ở nông thôn”, ông Chua phân tích.

Theo Ngân hàng Trung ương Thái Lan, nguồn doanh thu từ trang trại của nước này - không bao gồm trợ cấp của chính phủ - đã tăng 14% trong tháng 4 so với một năm trước, do giá nông sản tăng. Thái Lan là một trong những nhà xuất khẩu đường và gạo lớn nhất thế giới.

Tuy nhiên, nếu đại dịch tiếp tục kéo dài và số lượng các ca lây nhiễm Covid-19 ngày càng trầm trọng ở một số nền kinh tế châu Á sẽ ảnh hưởng đến cung và cầu thực phẩm, làm phức tạp triển vọng giá cả.

Ông Chua phân tích: “Giá lương thực có thể tiếp tục tăng do sự gián đoạn chuỗi cung ứng và tình trạng phong toả ở các nước đang phát triển dựa vào nông nghiệp”. Một ví dụ là Malaysia, một nước xuất khẩu dầu cọ chủ chốt. Quốc gia này bắt đầu đóng cửa toàn quốc từ ngày 1/6, các hoạt động sản xuất cũng bị gián đoạn do số ca nhiễm Covid-19 tăng vọt.