Chất xúc tác mới cho hoạt động M&A ngành ngân hàng

Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) có thể có hiệu lực từ ngày 1/7/2020. Sau khi hiệp định có hiệu lực, các ngân hàng khối EU có thể nâng sở hữu tại tối đa 2 ngân hàng tư nhân Việt Nam lên 49%.

Một trong những nội dung đáng chú ý được đề cập trong Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) là vấn đề sở hữu tại ngân hàng. Theo đó, trong vòng 5 năm kể từ khi hiệp định có hiệu lực, Việt Nam cam kết cho phép các tổ chức tín dụng EU được nâng sở hữu lên tối đa 49% cổ phần tại ngân hàng thương mại trong nước, tối đa với 2 nhà băng. Cam kết này không áp dụng với 4 ngân hàng do Nhà nước đang nắm cổ phần chi phối là BIDV, VietinBank, Vietcombank và Agribank.

Trong khi đó, theo Nghị định 01/2014 của Chính phủ, nhà đầu tư chiến lược nước ngoài được sở hữu tối đa 20% vốn điều lệ tại một tổ chức tín dụng Việt Nam. Giới hạn sở hữu của nhà đầu tư ngoại không vượt quá 30% vốn điều lệ. Như vậy, rất có thể, để phù hợp với cam kết tại EVFTA trong thời gian tới Nghị định này cần phải được sửa đổi.

Nếu hiệp định có thể mở ra một quy định mới về sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài tại các tổ chức tín dụng Việt Nam hứa hẹn đây sẽ là một cú hích lớn vào hoạt động M&A ngành ngân hàng - lâu nay vốn được coi là "miếng bánh" hấp dẫn với các nhà đầu tư ngoại.

Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng, việc nới room ngoại tại các ngân hàng thương mại lên 49% sẽ tạo sức hấp dẫn với nhà đầu tư ngoại cho các ngân hàng Việt.

Trước động thái nhiều nhà đầu tư ngoại "dời bỏ" các ngân hàng Việt, TS. Nguyễn Trí Hiếu cho rằng việc nới room ngoại lên 49% là cần thiết để các nhà đầu tư ngoại có thêm "động lực" đầu tư vào khi có thêm tiếng nói trong hoạt động ngân hàng.

Ngày 12/2/2020, Nghị viện châu Âu đã chính thức phê chuẩn EVFTA. Theo ông Trần Quốc Khánh, Thứ trưởng Bộ Công thương cho biết, Bộ Công thương đã trình Chính phủ bộ hồ sơ đề nghị Quốc hội phê chuẩn hiệp định. Theo lộ trình dự kiến thì Chính phủ sẽ trình Chủ tịch nước để Chủ tịch nước xem xét việc trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 5 này. Nếu Quốc hội thông qua vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6 thì dự kiến EVFTA sẽ có hiệu lực rất sớm, có thể ngay từ 1/7, sau khi hai bên thông báo cho nhau về việc đã hoàn tất thủ tục phê chuẩn.