"Chặn cửa" người Việt mua nhà ở nước ngoài để lấy quốc tịch

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang tính toán việc chặn tình trạng cá nhân đầu tư bất động sản để định cư ở nước ngoài mà không nhằm mục tiêu đầu tư, kinh doanh.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang tiến hành lấy ý kiến dự thảo Nghị định về đầu tư ra nước ngoài. Một trong những điểm mới của dự thảo Nghị định này là bổ sung điều kiện đầu tư ra nước ngoài đối với ngành, nghề kinh doanh bất động sản.

Bổ sung điều kiện mới

Theo đó, điều kiện để đầu tư kinh doanh bất động sản ở nước ngoài là “nhà đầu tư là doanh nghiệp thành lập theo quy định của Luật Doanh nghiệp”.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, để hạn chế những rủi ro lách luật trong hoạt động đầu tư ra nước ngoài trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản của cá nhân ở nước ngoài, Luật Đầu tư năm 2020 đã quy định kinh doanh bất động sản là lĩnh vực đầu tư ra nước ngoài có điều kiện.

“Việc quy định điều kiện nhà đầu tư phải là pháp nhân sẽ giúp công tác quản lý nhà nước thuận lợi và chặt chẽ hơn, tránh tình trạng cá nhân đầu tư bất động sản để định cư ở nước ngoài mà không nhằm mục tiêu đầu tư, kinh doanh”, Bộ Kế hoạch và Đầu tư nêu rõ.

Ngoài ra, dự thảo bổ sung quy định các trường hợp cá nhân không được đầu tư ra nước ngoài dẫn chiếu theo quy định tại khoản 2 Điều 17 Luật Doanh nghiệp năm 2020. Đó là các cá nhân không có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp tại Việt Nam (Điều 2 Dự thảo Nghị định).

Cụ thể, các trường hợp cá nhân không được đầu tư ra nước ngoài là Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức; Sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp…; Cán bộ lãnh đạo, quản lý nghiệp vụ trong doanh nghiệp nhà nước; Người chưa thành niên, người bị hạn chế/mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi…

Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng: Việc bổ sung quy định nêu trên là cần thiết, phù hợp và thống nhất với các pháp luật trong nước về cán bộ, công chức, lực lượng công an, quân đội; đảm bảo cá nhân khi đầu tư ra nước ngoài đã có đầy đủ tư cách pháp lý và chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Không dễ sở hữu "thẻ xanh"

Trước đó, thời điểm cuối năm 2017, dư luận trong nước cũng đã vô cùng bất ngờ trước thông tin do Hiệp hội Quốc gia chuyên viên địa ốc Mỹ (NAR) công bố trong báo cáo Hồ sơ hoạt động quốc tế về bất động sản tại Mỹ năm 2017.

Nhiều ngân hàng Việt Nam có dịch vụ chuyển tiền ra nước ngoài nhưng không ít người chọn giải pháp qua con đường không chính thức

Theo đó, người Việt đã bỏ ra 3 tỷ USD (tương đương gần 70.000 tỷ đồng) để mua nhà ở Mỹ, đứng thứ 6 trong số các quốc gia có nhiều người mua nhà nhất tại đây. Đáng nói, Việt Nam đã đứng trong danh sách 10 quốc gia có công dân mua nhà đất tại Mỹ nhiều nhất trong 5 năm liên tiếp, từ năm 2013 đến nay.

Dù con số trên chưa thể kiểm chứng, nhưng theo đánh giá của bà Liễu Nguyễn, Đại sứ Hiệp hội Bất động sản Hoa Kỳ tại Việt Nam, 3 tỷ USD người Việt đổ vào mua nhà ở Mỹ chỉ là thống kê sơ bộ của NAR, con số thực tế còn cao hơn nhiều. Bà Liễu dự báo, số lượng người Việt mua nhà tại đây đang ngày càng tăng lên và xu hướng này sẽ còn tiếp tục tăng cao trong thời gian tới.

Không chỉ tại Mỹ, hiện nay, người Việt cũng đang đẩy mạnh đầu tư bất động sản tại một số thị trường hấp dẫn khác như Úc, Canada, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore và Châu Âu.

Lý giải nguyên nhân của thực trạng này, nhiều chuyên gia cho rằng, việc đầu tư bất động sản tại các thị trường tiềm năng ở nước ngoài của các nhà đầu tư không nằm ngoài mục tiêu tìm kiếm lợi nhuận. Bên cạnh đó, người Việt Nam vốn có tâm lý "sính ngoại", số lượng người giàu trong nước đang ngày càng gia tăng, do đó nhiều người có xu hướng cho con đi du học hoặc định cư nước ngoài.

Chuyên gia tài chính-TS Nguyễn Trí Hiếu chỉ rõ có nhiều đơn vị tư vấn bất động sản còn mê hoặc người mua bằng cách cho rằng mua bất động sản nước ngoài sẽ giúp dễ dàng có thẻ xanh hơn. Thực tế lại khác, chẳng hạn ở Mỹ, nếu không phải nhập cư theo hình thức đoàn tụ gia đình thì chỉ có những người đầu tư vào doanh nghiệp, tạo ra ít nhất 50 công ăn việc làm cho xã hội thì mới đủ điều kiện để được cấp thẻ xanh. Ngoài ra, những người nước ngoài mua nhà, đất mà chuyển tiền theo những cách bất hợp pháp thì tài sản của họ có thể bị điều tra bởi các cơ quan thuế.

"Nếu công ty môi giới địa ốc nào cam kết cứ mua bất động sản tại Mỹ thì đã xem như chạm tay tới gần hơn tấm thẻ xanh thì nhà đầu tư cần phải tỉnh táo để nhận diện đây chỉ là một trong các chiêu trò để bán hàng" - ông Hiếu nhấn mạnh.