Cảnh báo nhập khẩu ô tô tăng kỷ lục hơn 500% trong 6 tháng đầu năm

Sáu tháng đầu năm, số ô tô nhập khẩu tăng cao kỷ lục hơn 500%, kim ngạch nhập khẩu tăng hơn 400% so với cùng kỳ 2018.

Tại buổi làm việc của Cục Xuất nhập, Bộ Công thương với lãnh đạo Bộ này sáng nay (7/8), ông Phan Văn Chinh, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu thông tin, 6 tháng đầu năm năm cả nước nhập khẩu 75.437 ô tô các loại, trị giá gần 1,7 tỷ USD, tăng tới 511,5% về số lượng và tăng 411,2% về giá trị so với cùng kỳ 2018.

Số lượng này gần tương đương với số nhập khẩu của cả năm 2018.

Như vậy, trung bình mỗi tháng nửa đầu năm nay, các doanh nghiệp nhập khẩu khoảng 12.570 xe ô tô. Xe nhập khẩu tăng mạnh nhất ở dòng xe ô tô con (chiếm 72,8% tổng lượng xe nhập khẩu) và chủ yếu có xuất xứ ASEAN nhờ thuế nhập khẩu nội khối giảm về 0%.

Ngoài nguyên nhân thuế nhập khẩu giảm, ông Chinh cũng cho biết, sau một thời gian bị chững lại do những quy định về điều kiện nhập khẩu của Nghị định 116, các doanh nghiệp nhập khẩu và hãng sản xuất đã đáp ứng được các yêu cầu, đặc biệt là yêu cầu về giấy chứng nhận kiểu loại (VTA). Chính vì thế, các doanh nghiệp đã tăng mạnh nhập khẩu xe để bù lại số lượng bị hụt trước đó.

Tuy tăng mạnh số lượng nhưng kim ngạch nhập khẩu không tăng tương ứng do giá xe giảm. Trong 6 tháng đầu năm, giá nhập khẩu trung bình mỗi chiếc ô tô các loại giảm từ mức 26.649 USD/xe xuống còn 22.275 USD/xe, giảm hơn 4000 USD/xe. Riêng giá nhập khẩu trung bình của dòng ô tô dưới 9 chỗ ngồi giảm từ 22.530 USD/chiếc xuống còn 19.258 USD/chiếc.

Trước thực trạng trên, Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh cho rằng các doanh nghiệp đã tranh thủ ưu đãi về thuế để tăng mạnh nhập khẩu. Điều này đã ảnh hưởng mạnh tới sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước.

Tuy nhiên, theo ông Trần Tuấn Anh, đây là câu chuyện khó tránh khỏi trong bối cảnh hội nhập. Do đó, Bộ trưởng Công thương cho rằng việc nhập khẩu ô tô tăng mạnh cần được “bàn tiếp”.

Trước đó, Cục Công nghiệp, Bộ Công thương trong văn bản báo cáo lãnh đạo Bộ ngày 6/8 cho biết, dự kiến nhập siêu ngành ô tô năm nay sẽ đạt mức kỷ lục hơn 3,4 tỷ USD. Dự kiến kim ngạch nhập khẩu tô tô sẽ tiếp tục tăng trong các năm tiếp theo do nhu cầu trong nước tăng mạnh. Điều này không chỉ tác động nghiêm trọng tới nền sản suất ô tô trong nước mà còn tác động tới cán cân thương mại.

Theo kiến nghị của Cục Công nghiệp, cần sớm ban hành các chính sách mới tập trung hỗ trợ để thúc đẩy nhanh các dự án lớn về sản xuất, lắp ráp ô tô của các doanh nghiệp lớn, thu hút đầu tư từ các tập đoàn đa quốc gia để đầu tư các dự án có quy mô lớn kèm theo chuyển giao công nghệ.

Cục này cũng kiến nghị sửa đổi mức thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng ô tô từ 9 chỗ ngồi trở xuống theo hướng không đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với phần giá trị tạo ra trong nước trong 5-10 năm tới.