Cẩn trọng trước lời mời chào của 'chuyên gia' nước ngoài

Gần đây, ở TP Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk), nhiều cá nhân tự đứng ra tổ chức hội thảo, sự kiện đã thuê người nước ngoài phát biểu, thuyết trình nhằm làm tăng uy tín, lấy lòng tin lôi kéo người dân tham gia để thu lợi bất chính.

Dùng khách du lịch nước ngoài để lừa

Ngày 17-3-2019, Phòng Quản lý Xuất nhập cảnh Công an tỉnh Đắk Lắk phát hiện 7 người nước ngoài tham gia hoạt động giới thiệu sự kiện "The Viet Nam Investor Show" tại TP Buôn Ma Thuột. Qua làm việc, những người nước ngoài cho biết, họ tìm hiểu thông qua một số địa chỉ trên mạng xã hội Facebook nên biết được sự kiện đang cần người nước ngoài tham gia. Sau khi liên lạc kết nối, nhóm người nước ngoài được một người Việt Nam phỏng vấn giao việc rồi thỏa thuận về chi phí gồm: Trang phục, ăn ở, đi lại. Kết thúc một sự kiện, mỗi người nước ngoài sẽ được nhận từ 2 đến 4,5 triệu đồng Việt Nam.

Nhiệm vụ của người nước ngoài tham gia sự kiện "The Viet Nam Invertor Show" là đọc bài phát biểu do bên thuê chuẩn bị sẵn và trả lời các câu hỏi do Ban tổ chức hoặc khách mời hỏi.

Tiếp đó, vào ngày 18-5-2019, qua công tác nắm tình hình hoạt động của người nước ngoài tại địa phương, Phòng Quản lý Xuất nhập cảnh phối hợp cùng các đơn vị nghiệp vụ phát hiện 4 người nước ngoài tham gia sự kiện "Tọa đàm giới thiệu cơ hội đầu tư cùng dự án Fortune Bet" tại một khách sạn trên địa bàn TP Buôn Ma Thuột.

Mục đích của buổi tọa đàm nhằm giới thiệu, chia sẻ kinh nghiệm, cách vận hành và phân chia lợi nhuận nhằm quảng bá, mời gọi người tham gia đầu tư vào dự án. Tài liệu tuyên truyền trên tờ rơi, thư mời được giới thiệu là "mô hình hợp tác casino kết hợp có bảo hiểm phòng ngừa rủi ro".

Thực chất, đây là mô hình hoạt động đánh bài qua mạng với 5 gói đầu tư lần lượt tăng theo cấp độ, từ 750 USD, 1.500 USD, 7.500 USD, 15.000 USD, 45.000USD. Tỷ lệ lợi nhuận được phân chia theo gói đầu tư của người tham gia, người giới thiệu được hưởng lợi nhuận trực tiếp.

Sự kiện có 25 người Việt Nam, 4 người nước ngoài (3 Malaysia, 1 Indonesia) tham gia. Làm việc với cơ quan chức năng, những người đứng ra tổ chức sự kiện không cung cấp được tài liệu, giấy tờ liên quan theo quy định; việc tổ chức sự kiện không được sự cho phép của cơ quan có thẩm quyền.

Qua xác minh thì người phiên dịch chính là "chủ xị" của chương trình thao túng, điều hành mọi hoạt động. Trong quá trình diễn ra sự kiện, người nước ngoài cứ việc đọc bài phát biểu và trả lời theo ngôn ngữ của mình, còn người phiên dịch sẽ dịch theo ý riêng, chủ yếu để cho khách mời là người Việt Nam nghe hiểu và thuyết phục.

Đây chính là chiêu thức dụ dỗ "con mồi" rất tinh vi và khéo léo. Ban đầu, họ đưa người nước ngoài tới để đánh vào thị hiếu "sính ngoại" của người Việt. Sau đó khoảng 2 tuần, nếu ai chịu đầu tư thì chắc chắn sẽ có lời. Lợi nhuận sẽ mê hoặc và kéo mọi người tham gia. Người này giới thiệu người kia, chẳng bao lâu sẽ trở thành hệ thống trải rộng, phủ kín khắp nơi như một chiếc vòi bạch tuộc "bám chặt" làm kiệt quệ kinh tế của người tham gia.4 người nước ngoài khai, họ đến hội thảo thông qua sự giới thiệu của bạn bè với tư cách chuyên viên tư vấn phát triển thị trường, chuyên gia ở các lĩnh vực khác nhau nhằm quảng bá, giới thiệu sản phẩm, chia sẻ kinh nghiệm cho "Dự án Fortune Bet". Họ được trả lương cho mỗi buổi lên thuyết giảng mà không hề biết đến mục đích của sự kiện này làm gì? Tác dụng như thế nào? Nói đúng hơn, họ được người Việt Nam thuê hình ảnh nhằm củng cố lòng tin, uy tín và tiềm năng phát triển cho dự án. Mục đích cuối cùng là xây dựng được mạng lưới, thu hút thật nhiều người tham gia vào dự án. Từ đó, đối tượng sẽ kiếm tiền thông qua các kênh đầu tư và các thẻ cào mà người chơi mua qua App của đối tượng lập ra.

Những năm gần đây, người nước ngoài kinh doanh trái phép, nhiều nhất là người Trung Quốc đến các vùng chuyên canh cây nông nghiệp tại các địa phương của tỉnh Đắk Lắk qua cá nhân, doanh nghiệp Việt Nam để thu mua nông sản có chiều hướng gia tăng. Đây là vấn đã và sẽ gây hậu quả khôn lường cho nông dân. Tại huyện Krông Pắk, năm 2017 và 2018, sầu riêng không chỉ được giá mà được cả vụ, người trồng sầu riêng thu về tiền tỷ khi thương lái sẵn sàng đặt cọc hoặc thu mua cả sầu riêng còn non trên cây.

Thông qua đầu nậu Việt Nam, lái buôn Trung Quốc thu gom số lượng rất lớn sầu riêng và các loại nông sản khác như hồ tiêu, cau... Họ tung tin đồn, đẩy giá cao và mua số lượng lớn. Mua không cần quan tâm đến chất lượng, nhiều khi còn yêu cầu nông dân "pha tạp" sản phẩm.

Với món hời lớn, nông dân bất chấp tất cả để tận thu khiến vườn tược xơ xác, cây trồng kém năng suất, diện tích không ngừng gia tăng đã tác động không nhỏ làm phá vỡ các quy hoạch vùng nguyên liệu và công nghiệp chế biến, gây bất ổn thị trường, làm thiệt hại cho người sản xuất cũng như ảnh hưởng đến an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội tại các địa phương…

Nhiều người ham lợi đã bỏ ra số tiền cực lớn để thu mua, gom vào một số hàng "khủng" đầu cơ nhưng rồi thương lái Trung Quốc nhanh chóng biến mất, để lại cho "đầu nậu" những "trái đắng" khổng lồ. Bên cạnh những tỷ phú miệt vườn cũng lắm người bỗng chốc trở thành "Chí Phèo, chị Dậu".

Mùa sầu riêng năm nay đã đến, người nông dân "dài cổ" ngóng lái buôn nhưng không khí bán mua vắng lặng đìu hiu. Rất có thể, kịch bản "giải cứu" nông sản lại tiếp diễn, đẩy biết bao số phận con người vào cảnh khốn khổ.

Thư mời tham gia dự án Fortune Bet

Trước những sự việc trên, Phòng Quản lý Xuất nhập cảnh Công an tỉnh Đắk Lắk phối hợp với các lực lượng sau nhiều ngày theo dõi, phát hiện và cuối cùng đã ngăn chặn kịp thời ngay từ khi dự án còn manh nha. Vì vậy, chưa có người dân nào lọt vào "bẫy" hoặc trở thành nạn nhân. Sở dĩ họ phải thuê người nước ngoài "trình diễn" trong sự kiện là để tôn thêm tầm quốc tế cũng như uy tín trước mặt khách mời. Sự kiện này do một nhóm người đứng ra điều hành nên khi bị phát hiện thì chỉ có nhóm người nước ngoài được thuê bị xử phạt hành chính, còn cá nhân người Việt Nam đứng ra tổ chức thì chưa có quy định nào xử phạt. Kịp thời ngăn chặn lái buôn thao túng

Về vấn đề này, luật sư Trương Thị Minh Thơ (Đoàn Luật sư TP HCM) cho biết: "Quy định tổ chức sự kiện là tổ chức, doanh nghiệp có tư cách pháp nhân. Trong hồ sơ xin phép phải ghi đầy đủ thông tin, thời gian, địa điểm, mục đích, thành phần tham gia, người thuyết trình ghi rõ họ tên, chức vụ. Nếu có người nước ngoài tham gia thì thư mời phải được xác nhận. Như vậy, cá nhân sẽ không được đứng ra tổ chức sự kiện, hội thảo và nếu cá nhân vi phạm thì cũng chưa có luật xử lý. Tôi thấy cần phải nghiên cứu bổ sung vào quy định thật chặt chẽ để tránh việc cá nhân lợi dụng kẽ hở của luật để thực hiện mục đích xấu".

Các gói đầu tư hưởng lợi nhuận được trình bày chi tiết.

Trung tá Lê Thanh Tuân, Phó Trưởng phòng Quản lý Xuất nhập cảnh Công an tỉnh Đắk Lắk cho biết: Để làm rõ được hành vi vi phạm của các đối tượng người nước ngoài tại địa phương, đơn vị đã phải cử cán bộ bám cơ sở để kịp thời phát hiện và phối hợp xử lý nhiều vấn đề liên quan đến tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội. Phát hiện và buộc người nước ngoài thừa nhận hành vi vi phạm đòi hỏi cán bộ làm công tác xuất nhập cảnh phải am hiểu pháp luật, khéo léo, xử lý đúng người đúng tội nhưng phải cân nhắc yếu tố đối ngoại làm sao cho phù hợp nhất. Lái buôn người Trung Quốc sang Việt Nam bằng visa du lịch nhưng mục đích là đi thu gom nông sản Việt. Qua công tác quản lý theo dõi, Phòng Quản lý Xuất nhập cảnh đã phát hiện, bắt quả tang nhiều người Trung Quốc đang thực hiện việc bán mua nông sản trái phép tại một số vùng chuyên canh ở các địa bàn xa xôi, hẻo lánh của tỉnh.

Để ngăn chặn triệt để tình trạng thương lái nước ngoài thao túng thị trường nông sản Việt Nam, cần có sự vào cuộc quyết liệt của nhiều cơ quan có trách nhiệm. Hiện nay, quy định xử phạt người nước ngoài thu mua nông sản trái phép còn nhẹ, mới chỉ dừng lại ở xử lý hành chính hoặc nặng hơn là trục xuất khỏi Việt Nam nên chưa có tính răn đe, đối tượng vẫn lợi dụng kẽ hở của luật pháp sở tại để lách và thực hiện hành vi ngày một gia tăng, gây ra hệ lụy khôn lường cho kinh tế và đời sống của người nông dân.