'Cần ít nhất 20 năm chuẩn bị để tránh cú sốc thuế đất'

Thu tiền sử dụng đất hàng năm thay vì một lần, đưa ra lộ trình trong ít nhất 20 năm nữa để dần thay đổi việc đánh thuế nhà đất...

Hiện có rất nhiều ý kiến muốn đánh thuế nhà đất để chống đầu cơ, chống "thổi giá". Người ta cũng viện dẫn kinh nghiệm của các nước phương Tây, Mỹ đã làm rất tốt vấn đề đánh thuế bất động sản. Tuy nhiên, nếu ngay lập tức áp dụng các biện pháp tương tự ở Việt Nam, sẽ dẫn để những hậu quả khó kiểm soát được. Theo tôi nhà nước cần đưa ra lộ trình trong ít nhất 20 năm để dần thay đổi việc thực hiện thu thuế đất ở tại nước ta.

Tôi xin được đề xuất phương án tính thuế bất động sản để quý độc giả cùng tham gia đóng góp xây dựng:

1. Thu tiền sử dụng đất hàng năm thay vì một lần: Hiện nay, nhà nước cho đấu giá các lô đất xây dựng nhà ở, thu tiền một lần dẫn đến việc "đấu giá ảo", hoặc người đấu giá được sẽ ôm đất chờ lên giá để bán lại, chứ không có ý định đầu tư xây dựng. Nếu những người mua đó vay tiền để tham gia đầu cơ đất thì họ buộc phải "thổi giá" hàng năm ít nhất bằng lãi vay ngân hàng (10-15%). Những người thực sự có nhu cầu mua để xây nhà ở sẽ phải chịu mọi chi phí thay cho những người trung gian, trong khi đó nhà nước không thu được gì từ phần "giá trị gia tăng" của đất.

Do đó, thay vì thu tiền sử dụng đất một lần, nhà nước có thể thực hiện việc thu tiền sử dụng đất hàng năm bằng 5% mức định giá của lô đất đó. Lấy ví dụ, lô đất 100 m2, dự kiến đấu giá một tỷ đồng thì sẽ thu tiền đất mỗi năm là 50 triệu đồng, 5 năm là 250 triệu đồng... Số tiền này sẽ được thu ngay khi đấu giá.

Sau 5 năm, nếu người trúng đấu giá không xây dựng công trình thì sẽ bị thu hồi (không được trả lại số tiền đã đóng) để thực hiện đấu giá cho những người khác. Nếu xây dựng thì được tiếp tục đóng tiền sử dụng đất theo bảng giá mới (cứ 5 năm điều chỉnh một lần), đóng hàng năm. Sau 10 năm kể từ ngày được giao đất, người sử dụng mới được phép chuyển nhượng. Đóng đủ 20 năm, chủ đất sẽ được cấp quyền sử dụng đất lâu dài.

Giả sử mỗi kỳ 5 năm giá đất tăng 20% thì tổng cộng trong 20 năm người được giao đất sẽ phải đóng 1,342 tỷ đồng. Trong khi đó, giá đất tăng lên thành 5,368 tỷ đồng. Nhà nước sẽ thực hiện thu thuế đất ở thời điểm 20 năm sau bằng 1% giá đất hàng năm, tức mỗi năm thu 53,68 triệu đồng.

2. Thu thuế tất cả mọi loại đất ở bằng 1% giá đất ở thời điểm 20 năm sau: Nếu phương án trên được thực hiện, tôi tin rằng nguồn cung bất động sản rất dồi dào, số lượng người sở hữu và phát huy giá trị của nhà ở sẽ cao. Khi đó, việc họ đóng 1% thuế đất hàng năm cũng là chấp nhận được. Việc thực hiện thu thuế đất áp dụng đối với những đất ở trước đây đã thu tiền sử dụng đất một lần sẽ có thể thực hiện được.

Ngoài ra, nếu tuyên truyền về chính sách thuế đất 20 năm sau thì người dân sẽ có thời gian để điều chỉnh việc nắm giữ đất. Người có nhiều đất sẽ buộc phải kinh doanh hiệu quả trên đất đó hoặc bán cho những người có khả năng phát huy tốt giá trị của đất.