Cần bỏ trần giá vé báy bay tuân thủ Luật Cạnh tranh

Đề xuất mới đây của Cục Hàng không Việt Nam về việc bỏ giá trần giá vé máy bay đã gây ra nhiều tranh luận trái chiều cả trong người dân cũng như giới chuyên gia.

Bình luận về việc Cục Hàng không Việt Nam đề xuất bỏ giá trần trên đường bay nội địa có từ 3 hãng cùng khai thác, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long chia sẻ, hiện nay Nhà nước có 2 phương thức quản lý giá, đó là Nhà nước định giá và để cho thị trường định giá.

Nếu là thị trường cạnh tranh thực sự đầy đủ, Nhà nước sẽ để cho thị trường định giá. Nếu còn doanh nghiệp có vị trí thống lĩnh thị trường hoặc độc quyền thì Nhà nước định giá trần để điều tiết thị trường, bảo vệ người tiêu dùng.

Thực tế, Luật Cạnh tranh quy định, doanh nghiệp được xác định có vị trí thống lĩnh thị trường trong các trường hợp: một doanh nghiệp chiếm thị phần từ 30% trở lên; hai doanh nghiệp chiếm tổng thị phần từ 50% trở lên; ba doanh nghiệp chiếm tổng thị phần là từ 65% trở lên; hoặc bốn doanh nghiệp chiếm tổng thị phần từ 75% trở lên…

Đơn cử như lĩnh vực xăng dầu, sở dĩ Nhà nước vẫn phải định giá xăng dầu là do mặc dù có 38 doanh nghiệp cùng tham gia cung cấp, nhưng Petrolimex chiếm thị phần 47%, Tổng công ty Dầu Việt Nam (PV Oil), Công ty TNHH một thành viên Dầu khí thành phố Hồ Chí Minh (Saigon Petro) chiếm 23%.

Đối với hàng không, chỉ riêng Tổng Công ty Hàng không Việt Nam đã chiếm hơn 50% thị phần vận tải nội địa và hơn 25% vận tải quốc tế.

Ông Long lo ngại, khi những doanh nghiệp có vị trí độc quyền hoặc thống lĩnh thị trường được tự định giá thì sẽ tự tăng giá, các doanh nghiệp khác cũng sẽ tăng theo và người tiêu dùng bị ảnh hưởng.

“Cho nên với thị trường hàng không, theo các quy định hiện hành, Nhà nước vẫn phải quản lý và định giá trần để ngăn doanh nghiệp bắt tay nhau tăng giá, bảo vệ người tiêu dùng”, ông Long khẳng định.

Từ Luật Cạnh tranh có thể thấy, không thể căn cứ số lượng doanh nghiệp hoạt động trên thị trường mà phải căn cứ vào tính chất độc quyền hay thống lĩnh mà Nhà nước điều tiết giá hay để thị trường điều tiết.

“Cục Hàng không Việt Nam đề xuất bỏ trần vé máy bay với đường bay nội địa có từ 3 hãng cùng khai thác trở lên là không phù hợp với Luật Quản lý giá và Luật Cạnh tranh", ông Long nhấn mạnh.

Trước đó, một số chuyên gia cho rằng, cơ quan chức năng cần xem xét điều chỉnh giá trần để phù hợp với đầu vào. Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Tài chính (Cục Quản lý giá) cần ngồi lại để cân nhắc. Trong bối cảnh hiện nay có thể điều chỉnh tăng là hợp lý nhưng cần phải xem xét hết sức thận trọng để vừa bảo đảm hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, vừa bảo vệ được người tiêu dùng.