Cán bộ hải quan “tiếp tay” buôn lậu được hủy bỏ quyết định khởi tố

Cơ quan điều tra đã khởi 3 cán bộ hải quan thuộc Chi cục Hải quan TPHCM và Đà Nẵng về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, áp dụng luật mới nên Viện Kiểm sát đã hủy bỏ quyết định khởi tố và đề nghị xử phạt hành chính.

Chiều 29/7, TAND THCM mở phiên xử sơ thẩm và tuyên phạt bị cáo Thái Huy (sinh năm 1980, quê Hòa Bình, nguyên chủ tịch hội đồng thành viên công ty TNHH DNF Global) 14 năm tù và Phạm Đăng Khoa (sinh năm 1985, quê Khánh Hòa, nhân viên công ty TNHH Global) 3 năm tù treo cùng về tội buôn lậu.

Đáng chú ý, trong vụ án buôn lậu này ban đầu có 3 cán bộ hải quan tại TPHCM và Đà Nẵng bị khởi tố. Nhưng sau đó, căn cứ theo quy định của Bộ luật Hình sự mới, quyết định khởi tố 3 cán bộ này được huỷ bỏ, chuyển sang đề nghị xử phạt hành chính.

Theo cáo buộc của Viện KSND Tối cao, lợi dụng chính sách của Nhà nước về tạm nhập tái xuất hàng hóa, trong khoảng thời gian từ tháng 3/2014 đến 1/2015, Huy đã sử dụng tư cách pháp nhân của công ty Global, công ty TNHH Tấn Đạt, công ty TNHH Lê Gia và công ty TNHH Sản xuất thương mại Dịch vụ Việt tiến hành làm thủ tục tạm nhập lốp ô tô đã qua sử dụng để xuất sang Campuchia.

Tuy nhiên, sau khi được tạm nhập hàng hoá là lốp ôtô đã qua sử dụng vào Việt Nam, Huy đã không thực hiện tái xuất theo quy định mà bán lại cho các công ty, doanh nghiệp khác.

Huy đã tạm nhập tổng số 3.859 tấn, có giá trị gần 10 tỉ đồng (gồm lốp ôtô đã bán và bị tạm giữ). Sau khi tiến hành làm thủ tục hải quan tạm nhập, tái xuất, Huy đã thuê vận chuyển khỏi cảng hơn 3.155 tấn lốp ôtô (tương đương 16.480 cái) đem bán thu về gần 8 tỉ đồng.

Còn Khoa đã ký giả chữ ký của giám đốc công ty TNHH Lê Gia trên các giấy tờ trong bộ hồ sơ khai báo hải quan giúp sức cho Huy hoàn thiện thủ tục tạm nhập hơn 429 tấn lốp ôtô (tương đương 4.250 cái), rồi bán lại trong nội địa, trị giá gần 1,3 tỉ đồng.

Sau khi có giấy phép tạm nhập tái xuất 10.000 chiếc lốp ôtô, Huy chỉ đạo nhân viên công ty Global lập hồ sơ tạm nhập tái xuất lốp ôtô để làm thủ tục tạm nhập tái xuất tại Chi cục Hải quan Đà Nẵng.

Quá trình điều tra, cơ quan điều tra xác định có 3 cán bộ hải quan thuộc Chi Cục Hải quan TPHCM và Đà Nẵng là những người được phân công kiểm hóa, kiểm tra, tiến hành làm thủ tục thông quan tạm nhập, tái xuất các lô hàng lốp xe cũ của các công ty: Lê Gia, Dịch vụ Việt và Global. Các cán bộ hải quan này có trách nhiệm lập và theo dõi hồi báo nhưng đã không thực hiện đủ trách nhiệm của mình, dẫn đến không phát hiện được doanh nghiệp không tái xuất mà tiêu thụ trong nội địa.

Hành vi của các cán bộ hải quan nêu trên có dấu hiệu tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng nên cơ quan điều tra đã khởi tố 3 bị can này. Tuy nhiên, theo quy định tại điều 360 Bộ luật Hình sự mới thì việc cấu thành tội phạm của tội này phải được định lượng gây thiệt hại về tài sản có giá trị tính thành tiền. Nhưng hậu quả của vụ án này không xác định được thiệt hại về tài sản của nhà nước, của doanh nghiệp hoặc cá nhân.

Đây là những quy định có lợi cho đối tượng trong vụ án cần phải áp dụng. Ngày 11/1/2018, Viện KSND tối cao đã ra quyết định hủy bỏ quyết định khởi tố bị can đối với 3 cán bộ hải quan trên. Viện có văn bản đề nghị Chi cục Hải quan TPHCM và Đà Nẵng xử lý hành chính.