Cái chết được báo trước của diêm Thống Nhất

Sau hơn nửa thế kỷ tồn tại, thương hiệu diêm Thống Nhất vang bóng một thời giờ đây đành chia tay thị trường.

Nghị quyết đại hội đồng cổ đông bất thường mới đây của Công ty cổ phần Diêm Thống Nhất đã quyết định sẽ ngừng sản xuất sản phẩm diêm từ năm 2020. Điều này có nghĩa là sản phẩm hộp diêm quẹt Thống Nhất vang bóng một thời sẽ chấm dứt sự tồn tại. Đây là sản phẩm với hình chim bồ câu trắng trên nền trời xanh từng xuất hiện nhiều ở các cửa hàng, tiệm tạp hóa và là vật dụng thiết yếu trong mỗi gia đình người Việt.

Một số chuyên gia cho rằng sự sụp đổ của một thương hiệu lâu đời có thể rút ra bài học quan trọng: Đổi mới trong kinh doanh luôn là sự sống còn của bất kỳ doanh nghiệp nào. TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia kinh tế, bày tỏ về mặt thương hiệu rõ ràng đó là sự tiếc nuối. Bởi trong hơn 60 năm tồn tại và ăn sâu trong tâm trí người Việt Nam, diêm Thống Nhất đã làm được nhiều điều đáng trân trọng. Nhưng việc khai tử một sản phẩm trong giai đoạn hiện nay lại là điều hợp lý.

“Đứng ở góc độ hành vi người tiêu dùng, dù đã được cải tiến nhưng hộp quẹt diêm không mang tính tiện lợi và tính thiết yếu đáp ứng được nhu cầu khách hàng. Thương trường vốn khắc nghiệt, những sản phẩm không có tính hữu ích sẽ thất bại” - ông Hiếu nói.

Ông Hiếu cũng cho rằng sự xuất hiện các sản phẩm sở hữu những công nghệ mới, hiện đại sẽ thay thế những sản phẩm truyền thống. Có thể thấy tính tương đồng đến từ sự sụp đổ của hãng Kodak, hãng sản xuất phim chụp và giấy ảnh lớn nhất thế giới, có thời điểm chiếm vị thế hàng đầu trên thị trường vì sự trỗi dậy của công nghệ kỹ thuật số.

“Việc bám lấy hào quang quá khứ, chậm chuyển đổi theo xu hướng thị trường sẽ dẫn đến cái chết lâm sàng. Thực tế thất bại của hộp quẹt diêm Thống Nhất cũng đã được nhìn thấy từ rất lâu vì sự lên ngôi của các loại bật lửa tiện lợi” - ông Hiếu nhận định.

Ông Nguyễn Hưng, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Diêm Thống Nhất, cũng đã nhìn ra điểm yếu của diêm truyền thống. Theo đó, sản phẩm này hiện đang trong chu kỳ suy thoái do tính thiết yếu của sản phẩm ngày càng kém đi, lại bị lấn át bởi sản phẩm thay thế là bật lửa ga các loại.

Hơn nữa, việc kinh doanh sản phẩm này gặp rất nhiều sức ép, vì nguyên vật liệu đầu vào sử dụng trong sản xuất diêm chủ yếu là gỗ cùng với đó là các loại hóa chất, trong khi những nguyên liệu này đang ngày càng đắt đỏ. “Để sản xuất ra 100 triệu bao diêm cần đến 3.000 m3 gỗ bồ đề” - lãnh đạo công ty dẫn chứng.

TS Võ Trí Thành, chuyên gia kinh tế, cũng nhìn nhận trong kinh doanh, việc liên tục đổi mới là yếu tố tiên quyết đối với sự thành công của bất kỳ doanh nghiệp hay tổ chức nào. Doanh nghiệp cố gắng cải thiện tình hình thực tế, không nên tự mãn với những gì đạt được mà phải luôn nỗ lực để làm tốt hơn.

“Cần phải hiểu rằng người mua quyết định thị trường. Họ có nhu cầu và sẵn sàng sử dụng các sản phẩm thay thế, do đó các doanh nghiệp cần đổi mới sản phẩm theo thị hiếu tiêu dùng” - ông Thành nói.

Đồng quan điểm, đại diện một doanh nghiệp nhấn mạnh những công ty muốn phát triển bền vững có khi cần phải thay đổi chiến lược như có thể đầu tư vào các lĩnh vực mới. Với góc nhìn này có thể thấy diêm Thống Nhất đang nỗ lực cho cuộc chơi mới khi tập trung đầu tư cho việc mở rộng thị trường bật lửa các loại. “Ban lãnh đạo diêm Thống Nhất đã có cái nhìn thực tế, loại bỏ đi sản phẩm không còn bán được, tạo gánh nặng tài chính để dồn nguồn lực đầu tư cho phân khúc sản phẩm khác” - vị đại diện doanh nghiệp trên đánh giá.

Ngày càng ít người mua diêm

Số liệu Công ty cổ phần Diêm Thống Nhất cho biết năm 2018, công ty bán ra 98 triệu bao diêm, thấp hơn con số 180 triệu bao cách đây 10 năm, tức sụt giảm lên đến 45%. Sản lượng que diêm xuất khẩu năm 2018 cũng giảm 20% so với năm 2017 và chỉ đạt 112 tấn.

Đà sụt giảm này được dự báo sẽ tiếp tục khi các sản phẩm tạo lửa trên thị trường ngày càng đa dạng.