Cách giao dịch lô chứng khoán

Là một nhà đầu tư, bạn phải biết lô chẵn lô lẻ chứng khoán là gì và cách giao dịch. Đây là những thông tin vô cùng quan trọng, giúp nhà đầu tư đặt lệnh đúng lúc và đúng quy định. Vậy cụ thể, khái niệm về lô chứng khoán ra sao và có sự khác biệt giữa lô chẵn, lô lẻ không?

Lô chứng khoán là gì?

Lô chứng khoán là số lượng chứng khoán tối thiểu một nhà đầu tư có thể đặt lệnh giao dịch trong một lần. Khái niệm này đã được quy định rất rõ ràng trong các văn bản pháp luật và nghị định. Những nhà đầu tư hiện đại và chuyên nghiệp nhất định phải biết đến khái niệm này.

Mục đích ra đời của thuật ngữ lô chứng khoán trên thị trường là nhằm điều tiết các giao dịch. Các nhà chức trách mong đợi quy định này sẽ loại bỏ được vấn đề mua bán quá ít chứng khoán, tiết kiệm chi phí giao dịch phát sinh. Hiện tại, cả ba sàn giao dịch đều áp dụng cùng quy định về lô nên nhà đầu tư cần chú ý. Mỗi lần khớp lệnh, số lượng chứng khoán được mua bán phải ở mức tối thiểu là 100 và nhân lên theo bội số.

Phân biệt lô chẵn và lô lẻ chứng khoán

Mặc dù đã ra quy định nhưng để tuân thủ hoàn toàn là điều không hề dễ dàng. Bằng chứng là trên thị trường vẫn tồn tại hai loại lô chứng khoán được gọi là chẵn và lẻ. Vậy lô chẵn lô lẻ chứng khoán là gì và loại nào không đáp ứng được yêu cầu?

Lô chẵn chứng khoán là khái niệm chỉ việc nhà đầu tư giao dịch đúng quy định. Số lượng lô được mua bán mỗi lần đều từ con số 100 hoặc là bội của 100. Ví dụ: 200, 1000, 1100,…

Lô lẻ chứng khoán là khái niệm chỉ việc nhà đầu tư giao dịch không đúng quy định. Số lượng lô được mua bán mỗi lần chỉ dao động từ 1 – 99 chứng khoán hoặc không phải là bội số của 100.

Nguyên nhân có khái niệm lô lẻ xuất phát từ các công ty cổ phần đại chúng. Ngoài việc trả cổ tức bằng cổ phiếu, doanh nghiệp còn thực hiện các hoạt động như phát hành cổ phiếu thường, tách cổ phiếu, thực hiện quyền mua. Điều này sẽ xảy ra khi nhà đầu tư rót vốn vào một công ty cổ phần và được chia cổ tức, cổ phiếu ưu đãi.

Chính vì hiện trạng này mà quy định về lô chẵn chứng khoán chỉ ở mức tương đối. Rất khó để loại bỏ hoàn toàn lô lẻ trên thị trường vì các hoạt động doanh nghiệp thực hiện vẫn đáp ứng quy định pháp luật.

Quy định về lô giao dịch chứng khoán

Vấn đề giao dịch quá ít đơn vị chứng khoán đã được các nhà làm luật xem xét từ lâu. Nhiều chuyên gia cho rằng, cho phép thực hiện phiên giao dịch chỉ với từ 10 cổ phiếu như trước là không phù hợp với thế giới. Hơn nữa, việc này còn làm tăng chi phí giao dịch không cần thiết, gây lãng phí.

Chính vì lẽ đó, đến giữa năm 2021, quy định chính thức về quy chế giao dịch chứng khoán đã được ban hành. Cụ thể, Sở giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh đã ra Quyết định 352/QĐ-SGDHCM có những điều khoản chi tiết.

Trong văn bản quy định rõ ràng lô chẵn lô lẻ chứng khoán là gì để nhà đầu tư nắm bắt. Tại Khoản 1 Điều 8 nêu rõ, giao dịch khớp lệnh phải có đơn vị giao dịch lô chẵn là 100 cổ phiếu, chứng chỉ quỹ ETF, chứng chỉ quỹ đóng, chứng quyền. Thêm vào đó, mức giao dịch lô chẵn tối đa cũng được quy định là 500.000 đơn vị.

Để thuận tiện cho nhà đầu tư tham khảo thì các điều khoản này đã được cập nhật cụ thể trên website của HoSE, HNX, UpCoM. Nhà đầu tư cần đọc kỹ các thông tin được đề cập để tiến hành đặt lệnh phù hợp.

Mặc dù vẫn còn gây ra nhiều ý kiến trái chiều như khiến số vốn đầu tư tăng, giao dịch khó khăn hơn nhưng đây vẫn là quyết định được đánh giá cao. Điều này góp phần đưa Việt Nam tiệm cận phương thức giao dịch chứng khoán trên thế giới.

Cách giao dịch cổ phiếu lô lẻ

Với lô lẻ chứng khoán, nhà đầu tư hoàn toàn có thể xử lý được nên đừng quá lo lắng. Về quy định giao dịch, lô lẻ vẫn được phép mua bán trên sàn chứng khoán phi tập trung qua việc thỏa thuận. Giá thành của lô lẻ sẽ dao động tùy vào phí dịch vụ, sự thương lượng giữa nhà đầu tư và công ty chứng khoán.

Với sàn HoSE, có hai cách để tiến hành giao dịch cổ phiếu lô lẻ gồm:

Nếu công ty chứng khoán cung cấp tính năng đặt bán trực tiếp trên bảng giá, nhà đầu tư có thể bán với cách này;

Nhà đầu tư bán lại cổ phiếu lô lẻ cho công ty chứng khoán thông qua hợp đồng mua bán chứng khoán lô lẻ. Số tiền nhận được sẽ được ghi vào tài khoản giao dịch khi có chứng từ của Trung tâm Lưu ký chứng khoán. Với cách này, nhà đầu tư chấp nhận giá của cổ phiếu sẽ bằng 90% giá tham chiếu trong ngày giao dịch hoặc ngày ký hợp đồng.

Với sàn HNX và UpCoM, việc giao dịch lô lẻ cũng được tiến hành dưới 3 cách:

Đặt lệnh bán qua nhân viên quản lý tài khoản giao dịch.

Đặt lệnh qua công ty chứng khoán dưới hình thức trực tiếp hoặc liên hệ hotline.

Bán trực tuyến qua ứng dụng công ty chứng khoán cung cấp.

Cách giao dịch cổ phiếu lô chẵn

Quá trình này diễn ra đơn giản hơn so với việc giao dịch lô lẻ, chắc hẳn nhà đầu tư cũng hiểu rõ điều này sau khi tìm hiểu lô chẵn lô lẻ chứng khoán là gì. Thực hiện theo quy định chuẩn là cách để nhà đầu tư hỗ trợ thị trường, giảm đi sự chênh lệch giá và tăng tính thanh khoản cho loại chứng khoán.

Mỗi sàn giao dịch sẽ có một đơn vị chứng khoán riêng mà nhà đầu tư cần phải đáp ứng:

HoSE: Một lô chẵn trong một lần khớp lệnh được tính là 10 đơn vị, với hình thức thỏa thuận thì phải đáp ứng yêu cầu tối thiểu từ 20.000 đơn vị.

HNX: Một lô chẵn là 100 đơn vị, riêng hình thức thỏa thuận phải giao dịch tối thiểu 5000 đơn vị.

Khi giao dịch, nhà đầu tư cũng cần chú ý đến thời gian đặt lệnh cho phép của sàn chứng khoán. Theo đó, thời gian giao dịch chung sẽ từ 9h sáng đến 3h chiều, xuyên suốt từ Thứ 2 đến Thứ 6. Với những ngày nghỉ được quy định trong Bộ luật lao động thì sàn không cho phép thực hiện.

Lệnh được đặt trong quá trình các phiên diễn ra, riêng sàn HoSE sẽ có hai loại là khớp lệnh liên tục và khớp lệnh định kỳ. Khớp lệnh liên tục là các lệnh được thực hiện ngay khi nhà đầu tư nhập lệnh vào hệ thống. Khớp lệnh định kỳ là việc xác định giao dịch được thực hiện tại một thời điểm nào đó.

Nên giao dịch cổ phiếu lô lẻ hay lô chẵn?

Đáp án cho câu hỏi này là nhà đầu tư nên cân nhắc khả năng tài chính của mình và kinh nghiệm trên sàn giao dịch. Hơn nữa, quy định cho các loại lô chứng khoán cũng phần nào ảnh hưởng đến quyết định được đưa ra.

Thời gian trước, lô lẻ chỉ được tiến hành giao dịch dưới hình thức thỏa thuận giữa nhà đầu tư và công ty chứng khoán. Giá mua bán cũng không cố định mà phải phụ thuộc vào quy định của đơn vị này. Trường hợp nhà đầu tư thực hiện giao dịch mua từ công ty chứng khoán thì không được tự ý bán nếu đơn vị có chính sách khác.

Đến nay, các nhà chức trách đã cho thực thi quy định mới liên quan đến lô lẻ chứng khoán. Theo đó, giá giao dịch của lô lẻ đã được niêm yết rõ ràng, mối quan hệ giữa nhà đầu tư và công ty chứng khoán không còn chênh lệch như trước. Giảm đi sự phụ thuộc cho phép nhà đầu tư tự tin hơn khi nghiên cứu thị trường và chọn giao dịch với lô lẻ.

Có thể thấy rằng, nếu nhà đầu tư có vốn ít nhưng chuyên môn tốt, hiểu thị trường thì nên chọn giao dịch với lô lẻ để giảm rủi ro. Hình thức đầu tư lô chẵn cần khả năng tài chính mạnh mẽ hơn, lợi nhuận nhiều nhưng rủi ro đi kèm cũng không ít.