Các xu hướng dịch Covid-19 hiện nay sẽ tiếp diễn trong năm 2022

Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới mới đây nhấn mạnh “2022 phải là năm chúng ta chấm dứt đại dịch Covid-19”. Để làm điều đó, đến giữa năm sau, tất cả các quốc gia phải tiêm chủng cho 70% dân số.

Gần 2 năm kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát, số ca mắc mới ghi nhận hàng ngày một lần nữa gia tăng trở lại khi biến thể Omicron lây lan nhanh chóng trên thế giới.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đưa Omicron vào danh sách biến thể đáng lo ngại. Dù vẫn còn nhiều thông tin chưa rõ ràng, nhưng WHO cảnh báo, Omicron đang lây lan “nhanh hơn đáng kể” so với biến thể Delta và có thể thay đổi tình hình đại dịch Covid-19.

Dù vậy, “2022 phải là năm đại dịch Covid-19 chấm dứt”, Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus nhấn mạnh ngày 22/12.

Các số liệu về đại dịch, như số ca mắc mới, số ca nhập viện và tử vong, dường như chưa đánh giá đúng thực tế, do những hạn chế trong khả năng xét nghiệm, mức độ báo cáo thường xuyên và chất lượng dữ liệu thu thập được.

Dựa trên những dữ liệu có sẵn hiện nay, CNBC đưa ra dự đoán những xu hướng của đại dịch Covid-19 giai đoạn cuối năm 2021 sẽ vẫn tiếp diễn trong năm 2022.

Omicron là biến thể thống trị

Theo WHO, tới nay, biến thể Omicron được phát hiện ở khoảng 100 quốc gia trên thế giới. Số ca mắc Covid-19 do biến thể Omicron tăng gấp đôi sau 1,5-3 ngày.

Biến thể này được các nhà khoa học Nam Phi phát hiện đầu tiên vào cuối tháng 11 vừa qua, hiện đã trở thành biến thể thống trị ở Mỹ và nhiều khu vực châu Âu như Anh và Scotland.

Omicron nổi lên ở thời điểm nhiều nước đã nới lỏng hoặc dỡ bỏ các biện pháp hạn chế, quay trở lại cuộc sống “bình thường mới” sau gần 2 năm. Tuy nhiên, sự gia tăng số ca nhiễm biến thể mới này đã khiến Hà Lan tái áp đặt lệnh phong tỏa, Đan Mạch và Ireland và nhiều nước châu Âu khác cũng phải siết chặt trở lại các biện pháp hạn chế.

Số ca mắc tăng nhưng số ca tử vong giảm

Biến thể Omicron dấy lên làn sóng lây nhiễm mới trên toàn cầu. Theo phân tích dữ liệu từ trang Our World in Data, ở Châu Phi, số ca mắc mới được xác nhận hàng nay đã tăng từ mức trung bình 7 ngày khoảng 3,14 ca/1 triệu dân đầu tháng 11 lên mức 26,67 ca/1 triệu dân vào ngày 21/12 vừa qua.

Cũng trong giai đoạn này, số ca mắc mới ghi nhận hàng ngày ở Anh cũng tăng từ mức trung bình 7 ngày 603,38 ca/1 triệu dân lên 1.280 ca/1 triệu dân – mức cao kỷ lục kể từ khi đại dịch bắt bùng phát tới nay.

Số ca nhập viện ở một số nước cũng gia tăng. Mỹ, Pháp và Nam Phi đều nằm trong số những nước ghi nhận sự gia tăng số ca nhập viện do Covid-19 kể từ tháng 11 vừa qua.

Tuy nhiên, trung bình số ca tử vong do Covid-19 mỗi ngày lại có xu hướng giảm trên toàn cầu, theo phân tích số liệu của Our World in Data.

Các nhà khoa học hiện vẫn đang nghiên cứu mức độ nghiêm trọng của biến thể Omicron so với các biến thể khác trước đây.

Ông Benjamin Cowling, giáo sư về dịch tễ học tại Trường Y tế cộng đồng, thuộc Đại học Hong Kong, nói rằng Omicron dường như có “mức độ nghiêm trọng” tương tự như Delta và các biến thể khác.

“Những nếu bạn đã được tiêm chủng hoặc nếu bạn đã từng mắc bệnh trước đây, bạn sẽ được bảo vệ trước nguy cơ bị bệnh nặng khi nhiễm Omicron. Điều đó có nghĩa là Omicron thực sự nhẹ hơn. Có vẻ như đây là một trường hợp bệnh nhẹ là vì khả năng miễn dịch mà chúng ta đã xây dựng được, chứ không phải vì bản thân biến thể có sự khác biệt về mức độ nghiêm trọng”, ông Cowling nói với CNBC.

Bất bình đẳng vaccine

Theo các chuyên gia, mối đe dọa từ Omicron và các biến thể có khả năng xuất hiện trong tương lai, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiêm chủng để ngăn ngừa khả năng mắc bệnh nặng. Tuy nhiên, việc phân phối vaccine ngừa Covid-19 vẫn là điều bất bình đẳng trên thế giới.

Tổng Giám đốc WHO Tedros nói rằng, để chấm dứt đại dịch trong năm tới, đến giữa năm 2022, mỗi nước cần phải tiêm chủng cho 70% dân số của mình.

Trong khi đó, hơn 30 quốc gia trên thế giới có tỷ lệ dân số được tiêm chủng đầy đủ dưới 10%. Nhiều nước trong số này là các nước có thu nhập thấp ở châu Phi.

Mặt khác, các nước có thu nhập cao đã đi rất xa trong việc tiêm chủng cho người dân và hiện đang triển khai chương trình tiêm mũi tăng cường. Đáng chú ý, Israel ngày 22/12 thông báo sẽ tiêm mũi thứ 4 cho người trên 60 tuổi.

Theo ông Jerome Kim, Tổng Giám đốc Viện vaccine quốc tế, khoảng cách có thể thu hẹp theo thời gian khi hàng tỷ liều vaccine được sản xuất mỗi năm.

“Chúng ta cần sử dụng vaccine theo cách tốt nhất có thể, chúng ta tiêm mũi tăng cường nếu cần thiết phải làm vậy. Đồng thời chúng ta cũng cần sử dụng các phương pháp khác trong đó có đeo khẩu trang, giãn cách xã hội, hạn chế tụ tập đông người và giữ vệ sinh sạch sẽ để giảm gánh nặng lây nhiễm”, ông Kim nói.