Các tỉnh miền Trung còn chưa xác định được lợi thế cạnh tranh trong khởi nghiệp

Hoạt động khởi nghiệp tại khu vực miền Trung mặc dù đã nhận được sự quan tâm và ủng hộ tích cực từ phía chính quyền các tỉnh, thành phố, tuy nhiên, các địa phương ở khu vực này vẫn chưa xác định được lợi thế cạnh tranh, thế mạnh của riêng mình để xây dựng

Ngày 31/8, tại TP. Đà Nẵng, Vườn ươm doanh nghiệp Đà Nẵng (DNES) tổ chức hội thảo “Đi tìm lợi thế cạnh tranh của khởi nghiệp Đổi mới sáng tạo miền Trung”. Hội thảo thu hút sự quan tâm, tham gia của đại diện các Sở, ngành liên quan, các trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp, các trường đại học, công ty khởi nghiệp, các startup (nhất là startup sản xuất) đến từ 9 tỉnh, thành phố khu vực miền Trung - Tây Nguyên.

Hội thảo nằm trong chuỗi các hoạt động thuộc khuôn khổ nhiệm vụ 4 đề án 844 “Nâng cao năng lực cá nhân quản lý, vận hành tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, tổ chức đầu tư vốn cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo” của Bộ Khoa học - Công nghệ.

Chia sẻ tại hội thảo, ông Nguyễn Phạm Hà Minh – Giám đốc Dự án của Trung tâm Sáng kiến hỗ trợ đổi mới sáng tạo TP. Hồ Chí Minh (Sihub) 2020 cho biết, chỉ có 1% startup trên toàn thế giới trở thành kỳ lân khởi nghiệp (Unicorn – Startup được định giá từ 1 tỷ USD trở lên). Tính đến tháng 6/2019, toàn thế giới chỉ có 360 kỳ lân khởi nghiệp. 99% startup còn lại sẽ được phân bố nằm ở nhiều vị trí khác nhau. Trong kim tự tháp startup, startup kỳ lân đứng trên chóp kim tự tháp, bên dưới sẽ là doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs), tiếp dưới là doanh nghiệp khởi nghiệp (startup). Để một startup trở thành một doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ cần trải qua giai đoạn ươm tạo, sàng lọc từ 3 – 5 năm, thậm chí là 7 năm. Nếu tồn tại và trải qua giai đoạn này, startup sẽ trở thành một doanh nghiệp SMEs.

Trong thời gian qua, xác định doanh nghiệp SMEs là động lực tăng trưởng của nền kinh tế, Chính phủ và các Bộ ngành đã có nhiều hỗ trợ thiết thực cho cộng đồng doanh nghiệp này. Theo ông Minh, lợi thế cạnh tranh của hoạt động khởi nghiệp không thể tách rời lợi thế cạnh tranh của cộng đồng kinh tế tư nhân (doanh nghiệp SMEs); ở mức độ khát quát hơn, về thực chất đó chính là lợi thế cạnh tranh của địa phương, của kinh tế vùng, và điều này đòi hỏi năng lực hoạch định của cơ quan quản lý nhà nước.

Ông Minh cho rằng lợi thế cạnh tranh là sự giao thoa giữa lợi ích/ giá trị sản phẩm với thị trường mục tiêu và tính cạnh tranh của sản phẩm tại thị trường đó. Lợi thế cạnh tranh của startup, của doanh nghiệp SMEs, của địa phương và rộng hơn là của khu vực miền Trung – Tây Nguyên được xác định dựa trên bản sắc và năng lực cốt lõi của khu vực, địa phương, doanh nghiệp, startup đó. Lợi thế cạnh tranh của startup trọng tâm sẽ dựa trên lợi thế cạnh tranh của Founder (người sáng lập dự án khởi nghiệp), tức là xác định được năng lực cốt lõi của Founder.

Ở góc nhìn của một doanh nghiệp SMEs thành công, ông Phan Hải – Giám đốc Công ty giày BQ cho rằng, muốn xác định lợi thế cạnh tranh của các tỉnh thành miền Trung, Tây Nguyên phải dựa trên đặc tính bản địa thị trường miền Trung. Trong đó, đáng lưu ý là khi khởi nghiệp tại miền Trung cần chú ý đến yếu tố “ăn chắc mặc bền” – tính tằn tiện, tích lũy khi tiêu dùng của người miền Trung. Đồng tình với quan điểm của ông Minh, ông Hải cũng cho rằng lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp, của địa phương phải được xác định dựa trên nền tảng cốt lõi, năng lực cốt lõi của doanh nghiệp, startup.

Còn theo ông Võ Duy Khương – Nguyên Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng, Cố vấn Hội đồng điều phối mạng lưới khởi nghiệp TP. Đà Nẵng thì “mặc dù Đà Nẵng là địa phương có nhiều hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp tuy nhiên, đến bây giờ thành phố vẫn chưa xác định được lợi thế cạnh tranh của mình là gì. Đây cũng là tình trạng chung của các tỉnh khu vực miền Trung – Tây Nguyên. Các tỉnh miền Trung còn lúng túng trong xác định lợi thế cạnh tranh của mình để chọn lựa chiến lược cho khởi nghiệp các địa phương, các cụm ngành, cho khởi nghiệp trong khu vực”.

Đề xuất, gợi ý về lợi thế cạnh tranh của TP. Đà Nẵng, các diễn giả đều cho rằng Đà Nẵng rất có tiềm năng phát triển công nghệ thông tin và du lịch. Chính quyền thành phố, các startup có thể xem xét để hỗ trợ và khởi nghiệp trong những lực lĩnh này để trở thành lợi thế cạnh tranh của riêng TP. Đà Nẵng.

“Các cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin tại TP. Đà Nẵng đang phát triển nhanh vì được đầu tư mạnh từ phía chính quyền thành phố. Đây là lợi thế lới cho khởi nghiệp về công nghệ. Đà Nẵng cũng được đánh giá là thành phố thông minh, thành phố đáng sống, điều này sẽ giúp giảm áp lực cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Bên cạnh đó, xác định du lịch là 1 trong các trụ cột kinh tế của thành phố, khởi nghiệp du lịch cũng sẽ có nhiều lợi thế khi thực hiện tại đây”, ông Phan Hải nói.

Ngoài ra, ông Hải cũng cho rằng, thị trường miền Trung, Tây Nguyên nhỏ nên ít nhận được sự quan tâm của nhiều doanh nghiệp, chính đó cũng là cơ hội cho các doanh nghiệp khởi nghiệp tìm chỗ đứng ở thị trường này.