Các nước thành viên 'chây ì', Liên hợp quốc lại khủng hoảng ngân sách

Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Antonio Guterres ngày 7/10 cho biết các quốc gia thành viên mới chỉ đóng góp 70% tổng số tiền cần thiết để duy trì các hoạt động thường kỳ trong năm nay do đó ngân sách của tổ chức này có thể cạn kiệt vào cuối tháng này.

Trong bức thư gửi 37.000 nhân viên tại Ban Thư ký LHQ, ông Guterres cho biết tổ chức đa phương lớn nhất thế giới này đang thâm hụt 230 triệu USD do đó ông sẽ phải thực hiện các biện pháp bổ sung tạm thời để đảm bảo trả lương và các quyền lợi cho nhân viên.

"Chúng ta có nguy cơ cạn kiệt nguồn tiền dự trữ lưu động dự phòng vào cuối tháng này", ông cảnh báo.

Để cắt giảm chi phí, ông Guterres đề xuất hoãn tổ chức các hội nghị và các cuộc họp, cũng như cắt giảm dịch vụ, trong khi hạn chế các chuyến đi công tác trừ khi đó là các hoạt động thiết yếu và thực hiện các biện pháp để tiết kiệm năng lượng.

Một quan chức LHQ cho biết đầu năm nay ông Guterres đã kêu gọi các nước thành viên tăng đóng góp cho LHQ để giải quyết vấn đề ngân sách song bị từ chối.

Theo thống kê, nếu không tính khoản chi cho các hoạt động gìn giữ hòa bình, ngân sách hoạt động của LHQ trong năm 2018 - 2019 là xấp xỉ 5,4 tỷ USD.

LHQ là tổ chức quốc tế được thành lập năm 1945 gồm 193 quốc gia thành viên. Điều 17 trong Điều lệ LHQ quy định mỗi quốc gia thành viên có nghĩa vụ đóng góp cho ngân sách thường xuyên của LHQ. Ủy ban Đóng góp được giao nhiệm vụ quyết định số tiền mỗi nước chi cho tổ chức.

Để xác định số tiền, ủy ban này căn cứ vào chỉ số tổng sản phẩm quốc dân (GNP) của một quốc gia thành viên so với toàn cầu. Số tiền phải đóng góp sẽ được giảm nếu nước đó có thu nhập bình quân đầu người thấp và nợ nước ngoài cao. Các đánh giá tương tự cũng được thực hiện với các tổ chức khác của LHQ, bao gồm hoạt động gìn giữ hòa bình.

Đại hội đồng chỉ định rằng tỷ lệ đóng góp dao động từ mức tối thiểu là 0,001% đến tối đa là 22%. LHQ đặt ra mức tối đa này nhằm để tổ chức không quá phụ thuộc vào bất kỳ một quốc gia thành viên nào. Mức tối đa đối với các nước được coi là "kém phát triển nhất" là 0,01%. Số liệu để đánh giá thường được xem xét lại ba năm một lần.

Mỹ là nước đóng góp nhiều nhất với tỷ lệ 22%. GNP của Mỹ bằng khoảng 27% tổng GNP của tất cả các nước thành viên LHQ, do đó phần đóng góp cao nhất của họ là hợp lý.

Nhật Bản đứng thứ hai với 9,68%, tiếp theo là Trung Quốc (7,921%), Đức (6,389%), Pháp (4,859%) và Anh (4,463%).

18 quốc gia đóng góp nhiều hơn 1% cho ngân sách LHQ, trong khi 135 quốc gia khác đóng góp ít hơn 0,1%.

Tuy nhiên, hơn 80% các quốc gia thành viên thường không đóng góp cho LHQ đúng hạn hoặc đầy đủ. Theo Điều 19 của Hiến chương LHQ, một quốc gia sẽ mất phiếu bầu nếu số tiền nợ của họ bằng hoặc vượt quá số tiền họ phải trả trong hai năm trước đó.