Các ngân hàng trung ương kiểm soát cung tiền như thế nào?
Lưu thông tiền tệ là gì?
Lưu thông tiền tệ (Currency in circulation) là sự vận động của tiền tệ trong nền kinh tế với chức năng phương tiện trao đổi, nhằm thực hiện việc mua bán hàng hóa, dịch vụ và thành toán các khoản nợ giữa các chủ thể trong nền kinh tế.
Tầm quan trọng của lượng tiền trong lưu thông?
Lượng tiền trong lưu thông tác động tới mọi khía cạnh của nền kinh tế.
Ở cấp độ vi mô, nguồn cung tiền lớn sẽ tác động tới chi tiêu của các doanh nghiệp và hộ gia đình. Ví dụ khi lãi suất ngân hàng ở mức thấp, sẽ thúc đẩy gia tăng chi tiêu và đầu tư. Cụ thể khi lãi suất ngân hàng thấp, hộ gia đình có thể dễ dàng tiếp cận các khoản vay để tiêu dùng như mua nhà, mua xe hoặc tìm đến các kênh đầu tư có lợi nhuận cao hơn như đầu tư chứng khoán.
Ở cấp độ vĩ mô, lượng tiền trong lưu thông ảnh hưởng tới GDP và các yếu tố kinh tế vĩ mô như tỷ lệ thất nghiệp, lãi suất.
Để kiểm soát lượng tiền lưu thông trong nền kinh tế, Ngân hàng Trung ương (NHTW) thường sử dụng các công cụ sau:
Ví dụ: Nếu NHTW yêu cầu dự trữ bắt buộc ở mức 9%, và một NHTM có tổng tiền gửi của khách hàng là 100 triệu USD, ngân hàng đó bắt buộc phải giữ lại tối thiểu 9 triệu USD để đáp ứng tỷ lệ dự trữ bắt buộc và 91 triệu USD còn lại sẽ được đem ra lưu thông.
NHTW gia tăng lượng tiền lưu thông trong nền kinh tế bằng cách giảm tỉ lệ dự trữ bắt buộc từ đó các NHTM có thể cho vay nhiều tiền hơn.
Ngược lại, NHTW giảm lượng tiền lưu thông bằng cách tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc, khiến NHTM có ít tiền để cho vay.
Sau cuộc khủng hoảng tài chính 2007 – 2009, NHTW Anh và Cục dự trữ liên bang Mỹ đã phải áp dụng chương trình nới lỏng định lượng. Những năm gần đây, nới lỏng định lượng cũng được NHTW Châu Âu và Nhật Bản sử dụng.
Hoạt động in thêm tiền của NHTW có thể gây ra hệ lụy là lạm phát khi lượng tiền in ra nhiều không tương xứng với sản lượng nền kinh tế tạo ra, từ đó khiến đồng tiền của quốc gia đó bị mất giá trị.
Bởi vậy, việc in thêm tiền để tác động tới lượng cung tiền trong nền kinh tế không phải là lựa chọn hàng đầu của các NHTW.
NHTW luôn có những chính sách điều chỉnh để đảm bảo sức khỏe của nền kinh tế quốc gia và kiềm soát lượng tiền lưu thông trong nền kinh tế là biện pháp được sử dụng phổ biến nhất. Tùy vào tình hình của nền kinh tế mà NHTW có thể đưa ra những biện pháp khác nhau vào từng thời điểm khác nhau.
Theo dõi người đăng bài
Bạn muốn trở thành VIP/PRO trên 24HMONEY?
Liên hệ 24HMONEY ngay
Bàn tán về thị trường