Các hãng xe hơi hạng sang như Porsche và Jaguar gặp khó khi sản xuất xe điện

Làn sóng thu hồi quy mô lớn vẫn đang lan rộng trong ngành công nghiệp ô tô điện, với việc Porsche và Jaguar thu hồi hàng chục nghìn xe.

Mới đây, Porsche đã chính thức thông báo sẽ triệu hồi mẫu xe chạy điện thuần túy đầu tiên của hãng là Taycan trên toàn thế giới, nguyên nhân chính của việc triệu hồi là do mẫu xe này đột ngột mất điện trong quá trình lái xe khiến xe chết máy hoặc không khởi động được.

Theo tuyên bố chính thức của Porsche, có 43.000 xe Taycan cần thu hồi trên toàn cầu, trong đó 6.014 xe tại thị trường Trung Quốc. Theo dữ liệu công khai, kể từ khi mẫu xe này chính thức ra mắt vào tháng 9/2019, doanh số năm ngoái và quý đầu tiên của năm nay lần lượt là 20015 và 9072. Có thể thấy số lần thu hồi gần như là tổng doanh số của mẫu xe này.

Định vị của thương hiệu Porsche trong lòng công chúng luôn là "thương hiệu hàng đầu", "xe sang" và "hiệu suất tuyệt vời". Chính vì lẽ đó, ngay khi ra mắt Taycan, nó đã sớm trở thành tâm điểm chú ý trong ngành, thậm chí còn được coi là "đối thủ lớn nhất của Tesla" vào thời điểm đó.

Với đợt hồi quy mô lớn này, con đường xe điện của Porsche đã gập ghềnh ngay khi bắt đầu. Các thương hiệu xe sang khác cũng đang phải trải qua giai đoạn khó khăn này.

Jaguar cũng bắt đầu triển khai mảng kinh doanh xe điện từ năm 2015. Volvo thậm chí còn tung ra mẫu xe điện ý tưởng đầu tiên vào những năm 1990, sau đó Jaguar và Volvo cho ra mắt chiếc xe chạy điện thuần túy đầu tiên của mình, Jaguar I-PACE và Volvo XC40.

Những mẫu xe này, với tư cách là mẫu xe đại diện của các hãng xe sang trong lĩnh vực điện khí, sau khi ra mắt gây được tiếng vang lớn, nhưng cũng bị thu hồi sau đó do gặp sự cố.

Ngoài việc thu hồi, hoạt động bán hàng của các mẫu xe này không mấy khả quan. Để cứu vãn doanh thu ảm đạm của mảng kinh doanh xe điện, Porsche, Jaguar và Volvo đã phải thực hiện các biện pháp giảm giá.

Với mô hình xe điện đang bắt đầu chững lại, liệu các nhà sản xuất xe hơi hạng sang như Porsche, Jaguar và Volvo có thể tiếp tục đi trên con đường xe điện?

Thử nghiệm xe điện của các hãng chế tạo xe hơi hạng sang: hỏng ngay từ đầu

"Tôi không ngờ rằng Porsche Taycan cũng sẽ bị thu hồi".

Fang Yuan vào giữa tháng 6 năm nay đã đặt cọc và đang chờ thông báo lấy xe Taycan. Nhưng không ngờ, cô ấy chỉ chờ đợi được tin tức về việc thu hồi xe.

Porsche thông báo nguyên nhân của đợt thu hồi Taycan là do mất nguồn điện khi bình acquy 12V trên xe bị cạn kiệt. Nhưng tại một hội nghị truyền thông kín do Porsche tổ chức hồi đầu tháng, một chuyên gia từ Bộ phận sản phẩm Đức cho rằng nguyên nhân của việc thu hồi là do một vấn đề phần mềm.

Theo ý kiến ​​của chuyên gia này, vai trò của bình acquy 12V trên xe điện chỉ là cung cấp điện cho các phụ kiện, khi hết điện về lý thuyết sẽ không ảnh hưởng đến hệ thống điện. Nguyên nhân thực sự khiến xe mất nguồn chủ yếu là do phần mềm giám sát trên xe phát hiện sai lỗi và tắt hệ thống truyền lực.

Porsche cho biết sẽ không thể cập nhật phần mềm qua mạng trong trường hợp này, chủ sở hữu Taycan sẽ phải đến một trung tâm của hãng để tiến hành khắc phục sự cố.

Đối với một số chủ sở hữu Porsche Taycan, họ được cho biết lý do thu hồi là do vấn đề về pin.

"Sau khi biết thông tin thu hồi Porsche cách đây 2 ngày, tôi lập tức tìm đến cửa hàng để tìm hiểu thông tin. Câu trả lời mà tôi nhận được là do vấn đề về pin 12v, và tôi nghĩ đó chỉ là một vấn đề nhỏ và nó sẽ sớm được giải quyết, nhưng tôi không ngờ nó lại là một vấn đề lớn như vậy", Fang Yuan nói.

Liu Xiao mua một chiếc xe Taycan vào cuối năm ngoái, trong khoảng thời gian này, ông lái xe bình thường và không gặp vấn đề gì. Vì vậy, ông rất bất ngờ khi biết tin xe Taycan bị thu hồi. Theo ý kiến ​​của ông, các loại xe điện hiện nay về cơ bản đều có nâng cấp OTA, và nhìn chung những vấn đề nhỏ có thể được giải quyết thông qua nâng cấp. Sau khi hỏi nhân viên bán hàng thì không nhận được phản hồi về câu hỏi phần mềm mà nhân viên chỉ cho biết "bình acquy 12V làm xe mất nguồn điện".

Ngoài lý do triệu hồi, nhiều chủ xe không biết rằng đây không phải là lần đầu tiên Porsche triệu hồi Taycan.

Ngay từ đầu tháng 6 năm nay, Porsche (Trung Quốc) đã đệ trình kế hoạch triệu hồi lên Cục Quản lý và Giám sát Thị trường. Theo kế hoạch, Porsche sẽ triệu hồi một phần xe dòng Taycan và Panamera đời 2021 sản xuất từ ​​ngày 2/2/2021 đến ngày 11/5/2021, bắt đầu với tổng số 1.571 xe.

Theo thông báo của Cục Quản lý và Giám sát Thị trường, Porsche cho biết việc thu hồi là do thiếu sót trong sản xuất của nhà cung cấp và các cánh tay đòn phía dưới có thể đã không được làm chuẩn theo thông số kỹ thuật. Trong trường hợp nghiêm trọng, bộ phận này có thể bị nứt, dẫn đến nguy cơ va chạm xe.

Chỉ một tháng sau, Porsche triệu hồi một lần nữa, và theo quan điểm của ngành, Taycan, với tư cách là mẫu xe chạy điện thuần túy đầu tiên của Porsche, không tốt như những gì Porsche giới thiệu ban đầu, hiện tại đã có vấn đề ở cả phần cứng và phần mềm.

Trên thực tế, không chỉ Porsche mà các hãng xe sang khác như Jaguar và Volvo cũng gặp bất lợi trong lĩnh vực kinh doanh xe điện.

Cuối tháng 5/2019, Jaguar Land Rover (Trung Quốc) đã đệ trình kế hoạch triệu hồi. Theo kế hoạch, một số xe Jaguar I-PACE 2019 được sản xuất từ ​​ngày 11/4/2018 đến ngày 7/1/2019 sẽ được triệu hồi ngay trong ngày, tổng số 254 chiếc.

Nguyên nhân của đợt triệu hồi chủ yếu là do lỗi phần mềm cài đặt, khiến người lái không thể can thiệp vào hệ thống phanh khi cần, có thể khiến người lái cảm thấy khả năng giảm tốc của xe yếu đi trong thời gian ngắn, gây nguy hiểm.

I-PACE, là mẫu xe chạy điện thuần túy đầu tiên của Jaguar, chính thức ra mắt vào tháng 4/2018. Điều này cũng đồng nghĩa với việc chưa đầy một năm sau khi ra mắt, mẫu xe này đã vướng vào scandal bị thu hồi do lỗi phanh.

Mẫu xe thuần điện đầu tiên của Volvo cũng gặp phải tình huống bị thu hồi. Theo thông báo, nguyên nhân của đợt triệu hồi chủ yếu là do sự cố của bộ vi xử lý trong mô-đun điều khiển năng lượng ắc quy (BECM) trên xe có thể gây ra hiện tượng mất điện trong quá trình điều khiển xe.

Thực tế, ngoài việc triệu hồi, vấn đề mà các hãng xe này gặp phải còn là doanh số sụt giảm.

Theo Future Car Daily và EV Century, doanh số của hai mẫu xe điện thuần túy Jaguar I-PACE và Volvo XC40 tại Trung Quốc vào năm 2020 lần lượt là 546 và 87 xe. Đối với Porsche Taycan, doanh số bán hàng tại Trung Quốc không vượt quá 4.000 đơn vị.

Đối với ba công ty sản xuất ô tô năng lượng mới Nio, Li Auto và Xpeng, những mẫu xe sản xuất hàng loạt đầu tiên của họ đạt doanh số trung bình 10.000 xe vào năm 2020. Doanh số của Nio ES8, Xpeng G3 và Li Auto ONE lần lượt là 11.106, 11.691 và 32.624.

Dù là vấn đề thu hồi xe hay doanh số sụt giảm, có thể thấy các mảng kinh doanh năng lượng mới của Porsche, Jaguar và Volvo đều có một khởi đầu không mấy suôn sẻ. Tình thế tiến thoái lưỡng nan về mặt doanh số liên quan nhiều đến tốc độ chuyển đổi năng lượng mới của các công ty xe hơi này rất chậm chạp.

Con đường lỡ nhịp đến năng lượng mới

"Một chiếc xe được trang bị động cơ đốt trong không có tương lai", theo giám đốc công nghệ của Volvo, Henrik Green. Lý do khiến vị giám đốc này tỏ ra quyết liệt như vậy có thể là ông không muốn sự suy giảm hiện tại che khuất khoản đầu tư dài hạn của Volvo vào lĩnh vực kinh doanh năng lượng mới.

Ngay từ những năm 1990, Volvo đã bắt đầu khám phá các nguồn năng lượng mới.

Vào thời điểm đó, trước sự xâm lấn thị trường xe hơi Mỹ của các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản như Toyota và Honda, chính phủ Mỹ đã lập ra một kế hoạch mang tên "PNGV", trong đó yêu cầu tất cả các công ty xe hơi hoạt động tại Mỹ phải phát triển những chiếc xe có khí thải cực thấp.

Theo chính sách đó, Volvo vì để không đánh mất một thị trường xe hơi quan trọng như Mỹ, quyết định phát triển các sản phẩm xe hơi đáp ứng các yêu cầu trên. Vào năm 1992, họ đã cho ra mắt mẫu xe năng lượng mới đầu tiên-ECC (Environmental Concept Car).

Về độ bền, mẫu xe chạy được 140 km ở chế độ điện thuần túy, và độ bền ở chế độ hybrid tăng lên 670 km. Thành tựu và hệ thống năng lượng này khiến công chúng quan tâm nhiều hơn đến ECC, do đó, một phiên bản nâng cấp của mô hình đã được tung ra một lần nữa hơn mười năm sau đó.

Năm 2007, Volvo một lần nữa thu hút sự chú ý của công chúng khi ra mắt ReCharge được trang bị công nghệ hệ thống truyền động "DRIVE" và chỉ mất 8 giờ để sạc đầy.

Vào thời điểm đó, mẫu xe đầu tiên của Tesla là Roadster vẫn chưa được ra mắt nên Volvo ReCharge được đánh giá là có lợi thế hơn hẳn. Tuy nhiên, mẫu xe này cũng từng bị đặt nghi vấn được coi là mẫu xe "chạy bằng điện" của phiên bản chạy nhiên liệu C30 ra mắt trước đó một năm, xét cho cùng thì hai mẫu xe này rất giống nhau, và độ bền chỉ lệch nhau khoảng 10 km.

Tại Triển lãm Ô tô Quốc tế Bắc Mỹ 3 năm sau đó, Volvo một lần nữa đưa ra những ý tưởng mới và cho ra mắt một mẫu xe năng lượng mới mang tên C30 BEV. Khác với hai mô hình trước, chế độ năng lượng của mô hình này không còn là hybrid, mà là một mô hình hoàn toàn chạy điện.

"Mẫu xe này là một sản phẩm cao cấp hơn", Lennart SteGLand, người đứng đầu bộ phận Xe đặc biệt của Volvo, nhận xét về chiếc xe này.

Nhưng ngành công nghiệp đã thất vọng, bởi vì mẫu xe này chỉ thay đổi chế độ năng lượng và độ bền của nó không khác gì chiếc ReCharge ra mắt cách đó ba năm với mức 150 km. Có lẽ vì vậy mà việc sản xuất hàng loạt mẫu xe này cũng ngừng hoạt động.

Nio, Xpeng và Li Auto là ba thế lực mới nổi của thị trường xe điện Trung Quốc.

Cũng như Volvo đang nỗ lực không ngừng trong lĩnh vực xe điện, những thay đổi lớn cũng bắt đầu diễn ra tại thị trường Trung Quốc bên kia đại dương. Năm 2014, dưới sự khai sáng của Tesla khi thâm nhập thị trường nội địa, các công ty sản xuất ô tô điện như Nio, Xpeng và Li Auto đã mọc lên. Năm nay còn được gọi là "năm đầu tiên" trong sự phát triển của ngành công nghiệp xe chạy điện.

Cuộc khai sáng xe điện do Tesla thúc đẩy không chỉ ảnh hưởng đến các công ty xe hơi tại thị trường Trung Quốc mà các công ty xe hơi ở các quốc gia khác trên thế giới cũng tham gia vào cuộc cách mạng năng lượng mới này.

Tại Triển lãm Ô tô Quốc gia Frankfurt một năm sau đó, Porsche đã ra mắt mẫu xe thể thao 4 chỗ chạy hoàn toàn bằng điện đầu tiên - mẫu xe Mission E. Theo Porsche, mẫu xe ý tưởng này có thời gian tăng tốc từ 0-100 km/giờ chưa đến 3,5 giây, phạm vi đi được khoảng 500 km.

Ngay sau đó, Jaguar đã cho ra mắt mẫu concept chạy điện thuần túy đầu tiên I-PACE tại Los Angeles Auto Show 2016. Giống như Porsche Mission E, mẫu xe này cũng có hiệu suất tương đối nổi bật, như độ bền hơn 500 km và khả năng tăng tốc từ 0-100km/giờ trong 4,8 giây.

Chứng kiến ​​Porsche và Jaguar, cả hai thương hiệu hạng sang lần lượt tung ra các mẫu xe năng lượng mới đầu tiên của mình, Volvo, với tư cách là "người đi đầu", đã có chút hoảng sợ.

Vào tháng 7/2017, Volvo chính thức thông báo sẽ ngừng sản xuất xe chạy nhiên liệu sau năm 2019. Đây cũng là hãng xe sang đầu tiên sẵn sàng lên tiếng và thông báo rõ ràng về việc ngừng sản xuất xe chạy nhiên liệu. Tuy nhiên, sau khi lộ trình được đưa ra, quá trình điện khí hóa của Volvo không tăng tốc và phải đến năm 2019, hãng mới từ từ tung ra thị trường một mẫu xe điện mới.

Vào tháng 10 năm đó, Volvo đã cho ra mắt và tung ra thị trường mẫu xe thuần điện XC40, đây cũng là mẫu xe thuần điện sản xuất hàng loạt đầu tiên của Volvo. Mặc dù chiếc xe này được gọi là mẫu xe thế hệ mới khi ra mắt, nhưng nó không hề khơi dậy sự quan tâm quá mức của giới mộ điệu, một phần là do sự xuất hiện muộn.

Ngoài Volvo, Jaguar và Porsche cũng chậm chân không kém.

Sau khi ra mắt mẫu xe vào năm 2016, Jaguar I-PACE chính thức ra mắt vào tháng 4/2018; Porsche chỉ biến ý tưởng thành hiện thực vào tháng 9/2019 và ra mắt mẫu xe điện đầu tiên Taycan.

Quãng đường 500 km cho một lần sạc trong nửa cuối năm 2019 được coi là ngưỡng của ngành ô tô năng lượng mới, và nó đương nhiên không còn lợi thế như vài năm trước.

Nhìn lại hiện tại, mặc dù các hãng xe sang như Volvo đã triển khai xe năng lượng mới sớm hơn nhưng do ít sản phẩm ra mắt và tốc độ ra mắt sản phẩm chậm nên không ai mặn mà với mẫu xe chạy điện thuần túy XC40.

Đối với Jaguar và Porsche, điều tương tự là do tốc độ sản xuất hàng loạt sản phẩm quá chậm, dẫn đến việc những mẫu xe đáng lẽ từng được sử dụng từ nhiều năm trước bị kéo dài nên doanh số không được đảm bảo.

Và việc thu hồi các mẫu xe này sau đó đã giáng một đòn mạnh vào con đường xe điện của các hãng xe hơi như Volvo, Porsche và Jaguar.

Con đường đến với xe điện có thể tiếp tục không?

Jaguar I-PACE

Đối với các công ty ô tô hạng sang như Porsche và Jaguar, trong khi lên kế hoạch điện khí hóa, họ vẫn đang phát triển về phương tiện chạy bằng nhiên liệu. Điều này có nghĩa là ngay cả khi kế hoạch điện khí hóa đổ bể, họ vẫn có nền tảng xe nhiên liệu hỗ trợ. Đây là điểm khác biệt lớn nhất giữa các công ty ô tô này và các công ty ô tô điện như Nio và Xpeng.

Tuy nhiên, hiện tại, mảng nhiên liệu cơ bản của Porsche và Jaguar cũng đã bắt đầu chững lại.

Theo thống kê từ nền tảng dữ liệu ô tô toàn cầu MarkLines, trong bảng xếp hạng doanh số các thương hiệu xe sang toàn cầu năm 2020, Mercedes-Benz, BMW và Audi lần lượt xếp thứ nhất đến thứ ba với 793.200, 758.600 và 731.600 xe.

Đối với Porsche, Jaguar và Volvo, Volvo có thành tích tốt nhất, đứng thứ 7 với 170.900 xe, Porsche theo sát với 88.300 xe ở vị trí thứ 9, trong khi Jaguar chỉ đứng thứ 9 với 25.100 xe ở vị trí thứ 15.

Porsches hiện phải bắt đầu tăng tốc phát triển kinh doanh xe điện. Nhưng đối với những công ty xe hơi hạng sang này, con đường điện khí hóa phía trước không hề dễ dàng.

Đầu tiên ở cấp độ người tiêu dùng. Trong mắt những người tiêu dùng, việc mua một chiếc xe điện của Porsche hoặc Jaguar chủ yếu là để tiết kiệm diện tích và trải nghiệm xe điện. Một đợt triệu hồi quy mô lớn như của Porsche rất có thể sẽ khiến những người tiêu dùng này nghi ngờ và mất niềm tin tưởng vào thương hiệu.

Mặt khác, sự cạnh tranh ngày càng gia tăng. Việc xây dựng kế hoạch điện khí hóa không còn là riêng của các hãng xe sang như Porsche, Jaguar và Volvo mà BMW, Audi và Mercedes-Benz cũng đã đưa ra kế hoạch và thời gian điện khí hóa của riêng mình trong năm nay.

Về phạm vi quãng đường, theo dữ liệu của Carhome, phạm vi (số km chạy được sau mỗi lần sạc) của Porsche Taycan 2020, Jaguar I-PACE 2020 và Volvo XC40 2021 thuần điện lần lượt là 414 km, 456 km và 420 km ; trong khi đó, iX3 2021 của BMW và e-tron 2021 của Audi thậm chí còn có quãng đường đi lớn hơn: 500 km.

Đó là chưa kể so với Tesla, Nio, Xpeng và Li Auto, các hãng xe điện khác đã đạt được quãng đường 1.000 km.

Hiện tại, mặc dù Porsche, Jaguar và Volvo tích cực thu hồi xe hơn Tesla, nhưng các thương hiệu hạng sang như Porsche lại muốn có chỗ đứng trong cuộc chiến xe điện trong tương lai, điều này là chưa đủ.