Các “đại gia” công nghệ Mỹ đối mặt với tương lai bấp bênh ở Hồng Kông

Hồng Kông được xem là khu vực trung gian để Facebook, Google tiếp cận với các doanh nghiệp Trung Quốc muốn quảng bá sản phẩm ra nước ngoài.

Facebook, Twitter và Google chắc chắn phải tính toán lại chiến lược kinh doanh, khi Luật An ninh Quốc gia dành cho Hồng Kông vừa được chính quyền Bắc Kinh thông qua hôm 30/6 sẽ tạo ra rất nhiều thay đổi đối với ba công ty này.

Việc tạm dừng xử lý các yêu cầu về dữ liệu người dùng của chính quyền đặc khu chỉ là biện pháp đối phó tạm thời trong khi cân nhắc các lựa chọn, nguồn tin của Reuters cho biết.

Mặc dù Hồng Kông không phải là thị trường quan trọng đối với Facebook, Google và Twitter, nhưng nó được xem như một khu vực trung gian, một công cụ tiếp cận nhóm khách hàng quảng cáo rủng rỉnh ngân sách ở Trung Quốc đại lục, nơi hầu hết dịch vụ của cả ba công ty này đều bị chặn.

Nhưng Luật An ninh Quốc gia mới đang thực sự gây ra khó khăn, bởi nó cho phép chính quyền Trung Quốc yêu cầu Facebook, Google, Twitter và các mạng xã hội khác chuyển dữ liệu người dùng hoặc nội dung kiểm duyệt bị coi là phạm pháp – ngay cả khi nó được đăng từ tài khoản ở nước ngoài.

“Các công ty này phải đánh giá toàn diện trách nhiệm của việc hiện diện tại đặc khu”, ông Charles Mok, một nhà lập pháp đại diện cho ngành công nghệ ở Hồng Kông, nói với Reuters. “Nếu từ chối tuân theo các yêu sách của chính quyền, họ có thể bị nhà chức trách điều tra, kiện ra tòa, buộc phải nộp phạt, thậm chí lãnh đạo chi nhánh hoặc văn phòng ở Hồng Kông có thể phải ngồi tù”.

Facebook, Google và Twitter đã tạm ngừng xử lý các yêu cầu của chính quyền về dữ liệu người dùng ở Hồng Kông để “nghiên cứu kỹ càng hơn Luật An ninh Quốc gia”.

Facebook bắt đầu hoạt động tại Hồng Kông từ năm 2010, mới khai trương văn phòng mới, lớn hơn ở đặc khu này vào năm ngoái.

Một năm, Facebook thu về khoảng 5 tỷ USD từ các doanh nghiệp và cả cơ quan chính phủ của Trung Quốc muốn quảng bá sản phẩm, dịch vụ ra nước ngoài, theo Reuters. Trung Quốc hiện là quốc gia mang lại nhiều lợi nhuận thứ hai cho Facebook, chỉ sau Mỹ.

Các công ty công nghệ Mỹ vốn không xa lạ gì với các yêu cầu về nội dung và thông tin liên quan đến người dùng, nói chung, họ vẫn bị ràng buộc bởi luật pháp của nước sở tại.

Các mạng xã hội thường sử dụng một kỹ thuật gọi là “chặn địa lý” của Google để hạn chế nội dung ở một quốc gia thay vì gỡ hẳn xuống.

Nhưng theo Luật An ninh Quốc gia mới ban hành ở Hồng Kông, biện pháp như vậy là chưa đủ. Và các nhà chức trách cũng không cần trát của tòa án mới có thể đưa ra yêu cầu cung cấp dữ liệu, giới phân tích nhận định.

Những yêu cầu này đặt các công ty như Facebook, Google hay Twitter vào tình thế cực kỳ khó khăn.

“Nếu họ tuân thủ Luật An ninh Quốc gia ở Hồng Kông thì nảy sinh một vấn đề, là họ có thể vi phạm luật pháp ở các quốc gia khác”, ông Francis Fong Po-kiu, Chủ tịch danh dự Liên đoàn Công nghệ Thông tin Hồng Kông, cho biết.

Nhiều nội dung bị cấm ở Trung Quốc đại lục có thể thoải mái hiển thị trên các nền tảng mạng xã hội ở Hồng Kông, nhưng giờ có thể bị xem là bất hợp pháp. Ví dụ, phim tài liệu về nhà hoạt động dân chủ trẻ tuổi Joshua Wong do Netflix thực hiện đã bị xóa khỏi các thư viện công cộng Hồng Kông vào tuần trước.

Netflix từ chối đưa ra bình luận với Reuters.

Vẫn chưa “đại gia” nào công bố phương pháp xử lý các yêu cầu về dữ liệu trong tương lai, để vừa đảm bảo sự an toàn cho người dùng, vừa không làm mất lòng chính quyền đặc khu.

Rời khỏi Hồng Kông chỉ là nước đi cuối cùng trong ván cờ này, và không ai muốn điều đó xảy ra.