Các công ty dầu mỏ có nguy cơ lãng phí 400 tỷ USD do chuyển đổi năng lượng

Các công ty dầu mỏ quốc gia có thể tiêu tốn khoảng 400 tỷ USD đầu tư vào các dự án dầu mỏ mới mà dự báo sẽ rất khó để thu lại lợi nhuận khi thế giới dần loại bỏ nhiên liệu hóa thạch.

Viện Quản trị Tài nguyên Thiên nhiên (NRGI), một tổ chức phi chính phủ, cho biết trong thập niên tới, các công ty dầu mỏ quốc gia có thể tiêu tốn khoảng 400 tỷ USD đầu tư vào các dự án dầu mỏ mới mà dự báo sẽ rất khó để thu lại lợi nhuận khi thế giới dần loại bỏ nhiên liệu hóa thạch.

NRGI ước tính các công ty dầu mỏ quốc gia, hay NOC, sẽ đầu tư 1.900 tỷ USD trong 10 năm tới, với khoảng 20% trong số đó chỉ hòa vốn ngay cả khi giá dầu duy trì trên mức 40 USD/thùng.

Giá dầu đã tăng lên khoảng 60 USD/thùng trong tuần này, sau khi có lúc giảm xuống dưới 20 USD/thùng trong năm 2020, khi nhu cầu giảm mạnh do dịch COVID-19.

Tuy nhiên, triển vọng dài hạn đang suy yếu khi ngày càng nhiều có nhiều nhà phân tích và công ty năng lượng cho rằng nhu cầu dầu đạt đỉnh sớm hơn so với các dự báo trước đó vào đầu những năm 2030.
Patrick Heller, một trong những người thực hiện báo cáo Risky Bet của NRGI, cho biết một lượng lớn tiền đầu tư của các công ty nhà nước vào các dự án dầu mỏ sẽ chỉ mang lại lợi nhuận nếu tiêu thụ dầu toàn cầu cao đến mức vượt mục tiêu phát thải carbon đề ra trong Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu năm 2015.

Các công ty dầu mỏ lớn như BP, Total và Royal Dutch Shell đã dần hạ thấp ước tính giá dầu dài hạn của mình xuống mức 50-60 USD/thùng. Tuy nhiên, một số nhà phân tích nhận thấy giá dầu có khả năng ở mức thấp hơn, tùy thuộc vào tốc độ chuyển đổi năng lượng.

Báo cáo trên cũng cho thấy các nhà sản xuất dầu mỏ Trung Đông, như Saudi Arabia, sẽ ít bị ảnh hưởng hơn do mức hòa vốn của họ thấp hơn.

Tuy nhiên, chi phí sản xuất ở các nước châu Phi và Mỹ Latinh cao hơn thì sẽ phải đối mặt với rủi ro lớn hơn, trong đó Pemex của Mexicovà Sonangol của Angola đang "gánh" núi nợ.
Việc các NOC thúc đẩy bơm thêm dầu mang lại lợi nhuận kém. Báo cáo cho biết trung bình, chỉ một USD trên mỗi 4 USD doanh thu được hoàn trả ngân sách của chính phủ.

NRGI đã dẫn chứng các khoản đầu tư lớn của SOCAR của Azerbaijan và NNPC của Nigeria. Tổ chức này cho biết 50% khoản đầu tư của NNPC có thể bị lỗ nếu quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu diễn ra nhanh chóng.
Các quốc gia khác mà các khoản đầu tư nên được xem xét bao gồm Algeria, Trung Quốc, Nga, Ấn Độ, Mozambique, Venezuela, Colombia và Suriname./.