Cà phê Việt "lên ngôi" tại Nhật Bản

Trong thời điểm phải cách ly vì dịch COVID-19, người Nhật Bản ngày càng mê cà phê, nhất là cà phê Việt Nam.

Người Nhật Bản ngày càng thích cà phê Việt

Theo Nikkei Asia Review, lượng tiêu thụ cà phê hoà tan tăng cao tại Nhật Bản. Cụ thể, loại cà phêrobusta được sử dụng chủ yếu để làm cà phê hoà tan đang tăng, trong khi đó doanh số cà phê arabica lại giảm. Robusta đang là lợi thế của Việt Nam. Vì thế, Viêt Nam đang trở nhà nhà cung cấp cà phê lớn nhất của Nhật Bản.

Sản phẩm cà phê của Việt Nam đã vào thị trường Nhật Bản từ khá lâu nhưng đến thời điểm Chính phủ Nhật Bản ban bố tình trạng khẩn cấp vì dịch COVID-19 vào đầu tháng 4.2020 đã khiến các quán cà phê và nhà hàng trên toàn quốc phải đóng cửa, đồng thời buộc hãng Starbucks Coffee Japan phải tạm dừng kinh doanh tại gần 1.100 quán cà phê. Đây là một đòn giáng mạnh vào nhu cầu đối với cà phê arabica.

So về giá trị, từ trước đến nay, arabica được nhiều người coi là cao cấp hơn về hương thơm, mùi vị và chất lượng tổng thể. Nó được sử dụng bởi hầu hết các quán cà phê và nhà hàng. Trong khi robusta là loại cà phê vốn trồng nhiều tại Việt Nam, có giá rẻ hơn, vị đắng hơn và thường dùng trong sản xuất cà phê hòa tan sử dụng tại nhà.

"Ngay cả khi tình trạng khẩn cấp đã được dỡ bỏ, lượng khách hàng tại các quán cà phê và nhà hàng vẫn chưa hồi phục hoàn toàn, khiến nhu cầu về cà phê arabica dần yếu đi", Chuyên gia Masaomi Arakawa, người đứng đầu bộ phận kinh doanh cà phê tại S.Ishimitsu & Co., cho biết.

Ngược lại, nhu cầu đối với robusta tăng mạnh do các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 khiến mọi người ở nhà. Theo Công ty Chế biến thực phẩm Ajinomoto AGF, nhu cầu đối với cà phê hòa tan đã tăng vọt. Doanh số bán các sản phẩm cà phê hòa tan trong quý II/2020 đã tăng khoảng 10% so với một năm trước đó.

Những thay đổi trong phong cách tiêu dùng cũng ảnh hưởng đến hoạt động nhập khẩu hạt cà phê chưa rang của Nhật Bản. Các số liệu thống kê cho thấy, trong giai đoạn từ tháng 1 – 7.2020, Việt Nam là nhà cung cấp hạt cà phê chưa rang nhiều nhất cho Nhật Bản.

Giá thị trường có thể giảm vì dư cung

Nhật Bản đã nhập khẩu tổng cộng 67.392 tấn hạt cà phê chưa rang từ quốc gia Đông Nam Á, tăng 26% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, nhập khẩu cà phê từ Brazil, chủ yếu là cà phê arabica, đã giảm 40% xuống còn 63.850 tấn. Đây là lần đầu tiên Việt Nam vượt qua Brazil để trở thành nhà cung cấp cà phê lớn nhất cho Nhật Bản.

Ông Shiro Ozawa, cố vấn của Công ty Kinh doanh cà phê đặc sản Wataru & Co. có trụ sở tại Tokyo, nhận định Việt Nam đang trên đà tiếp tục dẫn trước Brazil trong cả năm 2020, "đây là một thời khắc lịch sử".

Giống cà phê robusta ít bị sâu bệnh phá hại hơn so với giống arabica. Ngoài khả năng chống chịu tốt hơn, cây cà phê robusta cũng có thể được trồng ở độ cao thấp hơn. Những yếu tố này đã thúc đẩy thị phần của robusta trong sản xuất toàn cầu trong những năm gần đây. Theo ông Ozawa, trong 4 thập niên qua, thị phần của cà phê robusta trong sản xuất toàn cầu đã tăng gấp đôi từ 20% lên 40%, trong khi của cà phê arabica lại giảm từ 80% xuống 60%.

Tuy nhiên, giá cà phê robusta có thể sẽ giảm trong thời gian dài. Sự gia tăng về sản lượng robusta đã dẫn đến tình trạng dư thừa trên thị trường hạt cà phê. Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, sản lượng cà phê thế giới trong niên vụ 2020 - 2021 có thể sẽ tăng 5,5% so với năm trước lên 176.085 triệu bao (một bao là 60kg). Ngược lại, khối lượng tiêu thụ dự kiến sẽ chỉ đạt 166.284 triệu bao, tăng 1,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Nếu dự báo này chính xác, đây sẽ là năm thứ ba liên tiếp, sản lượng cà phê vượt mức tiêu thụ.

"Thị trường cà phê sẽ rơi vào tình trạng dư cung trong một hoặc hai năm tới. Nếu giá giảm và vẫn ở mức thấp, một số người trồng cà phê sẽ ngừng sản xuất, đặc biệt là những người trồng cà phê arabica", Ông Kazuyuki Kajiwara, Giám đốc bộ phận đồ uống của Tập đoàn Marubeni cho hay.