“Bóng ma” lạm phát bao phủ, có còn điểm sáng cho Việt Nam?

Các nhà hoạch định chính sách trên khắp thế giới cho rằng rủi ro kinh tế tăng trưởng chững lại, lạm phát leo thang đang tăng lên, nó có thể khiến cho kinh tế suy giảm sâu hơn do lạm phát cao, chi phí năng lượng leo thang và lãi suất tăng cao hơn.

Khi các nền kinh tế mở cửa trở lại đại dịch COVID-19, các ngân hàng trung ương trên thế giới đều cho rằng tình trạng lạm phát tăng chỉ là ngắn hạn khi các hoạt động kinh tế khôi phục sau thời gian trì trệ vì đại dịch. Tuy nhiên, cuộc xung đột Nga-Ukraine nổ ra hồi tháng Hai đã khiến giá cả hàng hóa tăng mạnh hơn.

Hiện tại, tăng lãi suất là lựa chọn để kiềm chế lạm phát trong bối cảnh giá cả tăng cao do thiếu hụt nguồn cung. Khoảng 90 ngân hàng trung ương khắp thế giới đã tăng lãi suất trong năm nay.

Lãi suất tăng với tốc độ nhanh, theo đó đẩy lãi suất thấp chấp lên mức cao nhất trong hơn 1 thập kỷ và khiến các doanh nghiệp khó tăng trưởng hơn. Dù việc tăng lãi suất nhìn chung là để kiểm soát lạm phát, nhưng trong quá trình đó người tiêu dùng lại chịu ảnh hưởng nặng nề từ việc lãi suất đi vay và giá cả tăng cao, đặc biệt là với các nhu cầu thiết yếu như thực phẩm và nhà ở.

Tăng trưởng GDP toàn cầu được dự báo chậm lại, sẽ thấp hơn gần 5% so với xu hướng trước đại dịch và chỉ đạt 3% trong năm 2022.

Có còn điểm sáng cho Việt Nam?

Trên thị trường thế giới, với dự báo lạm phát ở mức cao, các NHTW sẽ tiếp tục quá trình nâng lãi suất. Tuy nhiên theo báo cáo của VCBS, nền kinh tế đang vẫn đang cho dấu hiệu hồi phục tích cực, đặc biệt tại nhóm ngành dịch vụ với mức hồi phục vượt kỳ vọng tại nhóm dịch vụ lữ hành, lưu trú, ăn uống.

Báo cáo cho rằng, giai đoạn này, khi áp lực lạm phát trên thế giới chỉ tạm thời lắng dịu, rủi ro kinh tế toàn cầu suy thoái tăng lên đáng kể sẽ là áp lực tiềm tàng trong giai đoạn tới đối với nhu cầu hàng xuất khẩu của Việt Nam. "Tuy vậy, điểm sáng là Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn được hưởng lợi từ các Hiệp định thương mại tự do", báo cáo nhấn mạnh.

VCBS đánh giá, nhìn chung nền kinh tế Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn hồi phục. Mặc dù các điều kiện sản xuất vẫn tiềm ẩn các yếu tố không thuận lợi nhưng bù lại khu vực dịch vụ hồi phục mạnh mẽ sẽ đóng góp tích cực vào tăng trưởng của nền kinh tế. Trên cơ sở đó, VCBS dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam trong quý 4 sẽ đạt 5,5%-6%, cả năm 2022 đạt 7,87% - 8,02%.

Đối với thị trường chứng khoán Việt Nam, các chuyên gia cho rằng đà giảm đã phản ánh đầy đủ các thông tin tiêu cực, trong đó có vấn đề Fed tăng lãi suất hay các thông tin về xử lý sai phạm phát hành trái phiếu. Những nhịp giảm sâu đã đưa mặt bằng giá của nhiều cổ phiếu về vùng hấp dẫn để đầu tư.

Dự báo cho thị trường tuần sau, chuyên gia cho rằng mốc 1.000 – 1.030 vẫn là ngưỡng cản mạnh khi chỉ số đến vùng này đều đảo chiều. Việc giữ vững mốc này cho thấy tâm lý thị trường đang trở nên vững vàng hơn và thị trường sẽ sớm tìm được điểm cân bằng.