'Bóng hồng' đứng sau thảm họa FTX

Caroline Ellison là CEO Alameda Research, quỹ đầu tư đã âm thầm rút tiền từ người dùng FTX và góp phần khiến sàn này sụp đổ.

Cách đây một năm, Ellison, sinh năm 1994, nộp hồ sơ đăng ký tham gia danh sách 30 Under 30 của Forbes. Khi được hỏi về việc có lời khuyên nào cho bản thân không, Ellison trả lời nghiêm túc và ngắn gọn: "Tôi sẽ nói với chính mình rằng hãy bớt sợ rủi ro và tin tưởng vào chính mình nhiều hơn".

Một năm sau, lời nói đó được coi như "bài văn mẫu bị mỉa mai", khi FTX - sàn tiền số lớn thứ ba thế giới - sụp đổ. Thảm họa có sự tác động rất lớn từ Alameda Research, công ty do chính Ellison điều hành. Trong đó, các khoản đầu tư mang tính đầu cơ của Alameda được rút từ hàng tỷ USD tiền gửi của khách hàng FTX mà người dùng không hề hay biết. Mọi thứ chỉ bị lộ khi bảng cân đối tài chính của sàn bị rò rỉ.

Tuổi thơ 'mọt sách'

Có rất ít thông tin công khai về Ellison. Tuy nhiên, cuộc phỏng vấn chưa được công bố trước đây với Forbes và tám người từng tiếp xúc với cô đã hé lộ về một con người kỳ lạ: giỏi toán, thích Harry Potter, am hiểu triết học, chính trị cùng tính cách chấp nhận rủi ro lớn.

Caroline là con gái của Glenn Ellison, trưởng khoa kinh tế tại Học viện Công nghệ Massachusetts, và mẹ là Sara Fischer Ellison, giảng viên khoa kinh tế cùng trường. Trước khi lên cấp hai, trong khi những đứa trẻ khác chơi Lego, Ellison đã học về số liệu thống kê Bayesian. Thay vì viết thiệp chúc mừng sinh nhật cho cha, cô đã tặng ông một nghiên cứu về giá thú nhồi bông tại Toys 'R' Us. Cuối cấp hai, cô đoạt giải cao trong kỳ thi olympic ngôn ngữ học. Cô cũng duy trì sở thích đọc Harry Potter từ năm ba tuổi cho đến khi trưởng thành.

Trước khi biến mình trở thành trung tâm trong cuộc khủng hoảng lớn nhất giới tiền điện tử, Ellison đến Stanford với tư cách là sinh viên chuyên ngành toán học năm 2012. Cô tham gia nghiên cứu các lĩnh vực khó nhằn như vấn đề tình dục, khủng hoảng chủng tộc, phân biệt đối xử... Ruth Starkman, giáo sư toán dạy Ellison tại Stanford 10 năm trước, mô tả học trò cũ "sáng suốt, tập trung, rất giỏi toán".

Trong nhiều năm, Ellison hết lòng ủng hộ người sáng lập FTX Sam Bankman-Fried. Khi điều hành Alameda Research, cô luôn thể hiện sự cẩn trọng. "Nhiều người rất thông minh, nhưng họ không nhất thiết phải giỏi trong thế giới giao dịch lộn xộn như tiền điện tử", Ellison nói trên một podcast vào tháng 5.

Hành trình ở Alameda

Tháng 3/2018, khi đang làm việc tại công ty giao dịch Jane Street ở Phố Wall, Ellison nhận được cuộc gọi từ đồng nghiệp cũ Bankman-Fried. Bankman-Fried thuyết phục Ellison về làm cho Alameda Research, vẽ ra viễn cảnh thu về hàng tỷ USD với mục đích cuối cùng là làm từ thiện.

"Rời đi là quyết định thực sự khó khăn", Ellison nói với Forbes trong cuộc phỏng vấn tháng 10/2021. Ellison vẫn nghỉ việc để đầu quân cho Alameda Research. Khi Bankman-Fried rời quỹ này để tập trung toàn thời gian vào FTX, Ellison đảm nhận vị trí đồng CEO.

Là một trong những nhân vật nữ hiếm hoi điều hành công ty tiền số, Ellison tỏ ra không áp lực, kể cả khi Alameda Research bị cáo buộc sử dụng tiền của FTX cho mục đích riêng.

"Họ đã sống trong một thế giới mạo hiểm. Toàn bộ mục tiêu của họ là tối đa hóa của cải. Họ không sợ gì khác ngoài quan tâm đến vấn đề đó", một cựu nhân viên đời đầu của Alameda Research nói.

Năm 2019, Bankman-Fried ra mắt FTX với nguồn vốn là khoản tài trợ ban đầu của Binance. "FTX là viết tắt của Futures Exchange, là dự án phụ điên rồ của Alameda", cô giải thích. Khi FTX phát triển mạnh, Alameda cũng tăng tốc theo. Năm ngoái, sàn có khối lượng giao dịch 5 tỷ USD mỗi ngày và Ellison đóng vai trò lớn trong việc điều phối phía sau.

Mối quan hệ với CEO FTX

Nhiều nguồn tin nói Ellison và Bankman-Fried có mối quan hệ tình cảm. Họ ở chung với nhau trong nhóm 10 người tại căn hộ kiêm phòng làm việc trị giá 40 triệu USD ở Bahamas. Theo CoinDesk, Ellison đã hẹn hò với Bankman-Fried và chia tay nhiều lần, còn nguồn tin từ New York Times nói cả hai không còn quan hệ tình cảm. Dù vậy, một giám đốc thương hiệu của FTX nói thỉnh thoảng họ vẫn thanh toán hóa đơn cho nhau, kể cả những thử nhỏ như bắp cải, gas, dịch vụ giặt là...

Tuần qua, khi FTX sụp đổ với nguyên nhân chính từ Alameda Research, Ellison đối mặt với một loạt chỉ trích từ những người ủng hộ tiền điện tử và các nhà đầu tư. Trước cơn thịnh nộ của đám đông, cô chọn cách im lặng. Dù vậy, tính cách của Ellison khiến cô được không ít người bảo vệ. Trên mạng xã hội, cô được gọi là "nữ hoàng Caroline". Một số tin cô chỉ là "con tốt" được Bankman-Fried sắp xếp sẵn để chịu trách nhiệm cho mọi vấn đề.

Theo một số nguồn tin nội bộ, từ sau sự cố, Ellison gần như trở nên vô hình. Có tin đồn cô đang lên kế hoạch đến Dubai, nhưng tung tích của cô hiện chưa được xác định.