Bông Bạch Tuyết đã vươn lên từ khi sụp đổ giá cổ phiếu ra sao?

Nhiều nhà đầu tư đã quên lãng một cổ phiếu có thời nằm trong "top list" - Bông Bạch Tuyết, công ty sản xuất bông y tế từng chiếm tới 90% thị phần cả nước. Lần đầu tiên trong lịch sử 8 năm trên thị trường chứng khoán xảy ra trường hợp cổ phiếu bị “treo giò”, hạn chế giao dịch và đứng trước nguy cơ loại khỏi sàn niêm yết.

Tổng quan công ty

Công ty cổ phần Bông Bạch Tuyết tiền thân là nhà máy Cobovina Bạch Tuyết, được thành lập năm 1960. Sản phẩm chính của nhà máy là bông y tế và băng vệ sinh phụ nữ. Sau ngày 30/4/1975, nhà máy Cobovina Bạch Tuyết được Nhà nước quốc hữu hóa và trực thuộc liên hiệp xí nghiệp Dệt Hồng Gấm. Sau đó, nhà máy đổi tên thành xí nghiệp Quốc doanh Bông Bạch Tuyết vào năm 1979. Năm 1992 tiếp tục đổi tên thành công ty Bông Bạch Tuyết. Đây cũng là thời điểm đánh dấu những bước phát triển mạnh mẽ khi công ty trở thành doanh nghiệp tiên phong nhập khẩu dây chuyền sản xuất băng vệ sinh dán. Cải tiến công nghệ, tung sản phẩm mới chiếm lĩnh thị trường, sản phẩm của Bông Bạch Tuyết nhanh chóng bao phủ khắp thị trường cả nước.

Trước đây, Bông Bạch Tuyết là một trong những doanh nghiệp uy tín hàng đầu tại Việt Nam trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh bông y tế và các sản phẩm từ bông, chiếm 95% thị phần ngành. Tuy nhiên, việc Bông Bạch Tuyết ngừng sản xuất trong gần 2 năm đã tạo cơ hội để các doanh nghiệp khác vươn lên giành thị phần. Kể từ lúc phục hồi sản xuất kinh doanh cho tới nay, mặc dù gặp nhiều khó khăn song Công ty vẫn hồi sinh đầy thuyết phục, doanh thu, lợi nhuận của Công ty đã dần ổn định và khởi sắc theo từng năm, thị phần hiện tại của Bông Bạch Tuyết trong ngành dao động từ 20-30%

Scandal 2008 buộc phải rời khỏi sàn chứng khoán - Quyết định sai lầm trong hướng đi kinh doanh gây ra một khoản nợ khổng lồ

Năm 1997, khủng hoảng kinh tế nổ ra lại mang về cho Bông Bạch Tuyết một khoản lợi nhuận “khủng” khi đã nhanh chóng nhập được một lượng bông nguyên liệu lớn với giá rẻ. Đây cũng là năm công ty chính thức chuyển thành công ty cổ phần.

Suốt giai đoạn 1997-2002, sản phẩm bông y tế của công ty chiếm tới 90% thị phần cả nước, còn thị phần băng vệ sinh phụ nữ là 30%. Con đường thênh thang đưa Bông Bạch Tuyết trở thành công ty thứ 23 niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam vào năm 2004. Nhưng cũng kể từ đây, chuỗi những tháng năm thua lỗ của doanh nghiệp này bắt đầu.

Nếu như bông y tế công ty này không có đối thủ, thì băng vệ sinh phụ nữ lại gặp phải những cái tên đáng gờm như Kimberly Clark (với sản phẩm Kotex) hay Diana… Không muốn chậm chân trên đường đua, ngay từ những năm 2000 Bông Bạch Tuyết đã nhanh chóng nhập khẩu thêm những dây chuyền sản xuất hiện đại của châu Âu và Nhật Bản. Song đây lại là một sai lầm lớn.

Chính ông Tạ Xuân Thọ, nguyên Tổng giám đốc của Bông Bạch Tuyết đã từng thừa nhận việc nhập thêm máy móc năm 2003 làm lệch pha năng lực sản xuất và năng lực bán hàng. Cụ thể, năng lực sản xuất băng vệ sinh khoảng 2 triệu gói/tháng, gấp 10 lần năng lực bán hàng. Lỗ liên tiếp khiến Bông Bạch Tuyết thực sự kiệt quệ.

Năm 2006, 2007 Bông Bạch Tuyết thua lỗ đến 15 tỷ đồng. Năm 2008 công ty bị bủa vây bởi các khoản nợ ngân hàng. Thời điểm này, bông y tế của Bạch Tuyết chỉ chiếm hơn 60% thị phần, còn băng vệ sinh tụt thê thảm còn khoảng 3% thị phần.

Năm 1975, nhà máy được quốc hữu hóa và đến năm 1979 đổi tên thành Xí nghiệp Quốc doanh Bông Bạch Tuyết. Năm 1992 tiếp tục đổi tên thành Công ty Bông Bạch Tuyết.

Giai đoạn này Bông Bạch Tuyết đẩy mạnh nhập khẩu dây chuyền sản xuất, cải tiến công nghệ, tung sản phẩm mới chiếm lĩnh thị trường cả nước và phát triển mạnh mẽ.

5 năm sau, Bông Bạch Tuyết chuyển đổi mô hình thành công ty cổ phần với vốn điều lệ 11,4 tỷ đồng, trong đó nhà nước nắm giữ 30% vốn. Mô hình hoạt động mới đưa sản phẩm bông y tế của Bông Bạch Tuyết chiếm 90% thị phần cả nước còn sản phẩm băng vệ sinh chiếm 30%. Năm 2002, Bông Bạch Tuyết tăng vốn lên 68,4 tỷ đồng bằng nguồn vốn tự tích lũy.

Nhờ đà tăng trưởng ấn tượng, tháng 3/2004, Bông Bạch Tuyết đã đưa cổ phiếu lên sàn chứng khoán. Thế nhưng cũng kể từ đó, kết quả kinh doanh của doanh nghiệp liên tục sa sút. Trong 4 năm từ 2005-2008, nội bộ Bông Bạch Tuyết thường xuyên xảy ra xung đột, quản lý gặp nhiều mâu thuẫn, hoạt động sản xuất kinh doanh không hiệu quả.

Một trong những nguyên nhân chính khiến Bông Bạch Tuyết sa lầy là do không cân đối được sản xuất và bán hàng. Doanh nghiệp đã nhập thêm máy móc đã khiến năng lực sản xuất tăng vọt, trong khi năng lực bán hàng không kịp đáp ứng. Hệ quả là, năm 2006, Bông Bạch Tuyết lỗ 8,5 tỷ đồng và năm 2007 lỗ tiếp 6,8 tỷ đồng.

Cổ phiếu đầu tiên tính chuyện hủy niêm yết

Lần đầu tiên trong lịch sử 8 năm trên thị trường chứng khoán xảy ra trường hợp cổ phiếu bị “treo giò”, hạn chế giao dịch và đứng trước nguy cơ loại khỏi sàn niêm yết. Hiện tượng Bông Bạch Tuyết như giọt nước tràn ly sau bao ngày lỗ thật, lời giả. Mức lỗ tổng cộng trong năm 2006, 2007 gần 15 tỷ đồng. Cứu cánh đưa Bông Bạch Tuyết thoát khỏi bờ vực phá sản là phát hành cổ phiếu tăng vốn điều lệ lại bị chính nội bộ công ty phản đối - Dệt may Gia Định (chiếm 30% cổ phần). Viễn cảnh Bông Bạch Tuyết mù mịt khi thua tiếp 9,3 tỷ đồng 9 tháng đầu năm 2008 và gần như nắm chắc khả năng bị huỷ niêm yết.

Scandal Bông Bạch Tuyết đưa giá cổ phiếu này tụt xuống mức thấp nhất trong 174 mã niêm yết trên sàn HOSE.

Hồi sinh nhưng chưa hồi phục

Theo phân tích của giới chuyên gia, Bông Bạch Tuyết đã sai lầm trong chính sách đầu tư. Không tập trung chính vào mảng mình có thế mạnh là bông y tế mà dàn trải, thiếu nghiên cứu khi mạnh tay đầu tư cho sản phẩm băng vệ sinh phụ nữ. Cùng với đó là sự bòn rút của chính những người lãnh đạo cũ khiến công ty bị ảnh hưởng không nhỏ.

Theo kết quả thanh tra toàn diện hoạt động sản xuất kinh doanh của Bông Bạch Tuyết từ năm 2005-2008, đã có nhiều khoản tài chính thiếu minh bạch. Thí dụ dự án xây dựng bệnh viện Bạch Tuyết sau 8 tháng triển khai đã chi 464 triệu đồng, trong đó 355 triệu đồng chi tiếp khách trong khi dự án chưa thực hiện được một công tác cơ bản nào. Hay việc trả lương tổng giám đốc vượt quá hạn mức khi công ty thua lỗ (giai đoạn 2006-2008)… Tất cả đã tạo nên một cơn lốc cuốn phăng đi những ngày huy hoàng của thương hiệu này.

Một năm sau ngày ngưng hoạt động, tháng 9/2009, Bông Bạch Tuyết chính thức hoạt động trở lại. Đây cũng là khoảng thời gian Sở giao dịch Chứng khoán TP.HCM chính thức hủy niêm yết cổ phiếu của công ty. Sai lầm cũ được khắc phục muộn màng khi công ty đề ra hướng tập trung vào sản phẩm chủ lực là bông, gạc y tế.

Tạm ngưng sản xuất băng vệ sinh phụ nữ. Song những khoản nợ ngân hàng từ năm 2008 vẫn khiến DN oằn mình cõng thêm lỗ. Năm 2010 công ty tiếp tục lỗ 18,94 tỷ đồng. Năm 2011 công ty tuy có giảm lỗ nhưng vẫn chưa thể vượt qua khó khăn.

Năm 2012, trong hành trình đi tìm lại thị phần đã mất trong lĩnh vực bông y tế, công ty tiếp tục phải đối mặt với việc phải trả nợ cho Bibica 9 tỷ đồng (cả gốc và lãi từ số tiền 5 tỷ vay năm 2008). Chưa biết đến khi nào Bông Bạch Tuyết mới rút chân ra được khỏi đống nợ nần. Tham vọng bành trướng sang lĩnh vực sản xuất băng vệ sinh phụ nữ đã khép lại bằng những thua lỗ và kế hoạch thanh lý dây chuyền Bicma (Đức) trong năm 2013 này.

Đến nay, tuy không khó tìm mua được một gói bông y tế mang nhãn hiệu Bạch Tuyết trên thị trường, song để Bông Bạch Tuyết có thể tìm lại vị thế khi xưa có lẽ là điều quá xa vời. Vì khi công ty quay trở lại thị trường và còn ngập trong đống nợ nần, các đối thủ trong ngành đã đi được những bước rất dài. Các nhà đầu tư cũng đã quên lãng một cổ phiếu từng nằm trong top “hot”. Bông Bạch Tuyết giờ đang đứng sau cái bóng đổ vỡ quá lớn của chính mình.

Bông Bạch Tuyết - Đi để trở về

Bông Bạch Tuyết (BBT) từng là thương hiệu Việt đình đám một thời khi chiếm tới 90% thị phần bông y tế, nhưng cái tên này dần bị lu mờ bởi kết quả kinh doanh thua lỗ trong quá khứ và phải rời sàn chứng khoán từ 2009.

Sau gần thập kỷ, Bông Bạch Tuyết đã có những thay đổi lớn và đặt bước chân quay về sàn chứng khoán vào năm 2018 cùng vị thế mới.

Kết quả kinh doanh năm 2020 đều tăng trưởng các chỉ tiêu chính đều hai chữ số. Theo đó, doanh thu năm 2020 đạt hơn 155 tỷ đồng, tăng trưởng gần 33% so với năm 2019. Lãi sau thuế thu về vượt chỉ tiêu hơn 68% và tăng trưởng mạnh 47% so với cùng kỳ năm trước lên mức 25,6 tỷ đồng.