18/06/2021 Cập nhật ĐHCĐ 2024

Bốn tuyệt chiêu giúp kinh tế Trung Quốc "né" đòn nhân khẩu học

Bốn nhóm giải pháp dưới đây được đánh giá là có thể hạn chế tối đa những tác động của nhân khẩu học đến nền kinh tế Trung Quốc.

Nỗi lo nhân khẩu học

Những dữ liệu điều tra dân số của Trung Quốc gần đây, cộng thêm với việc chính phủ cho phép người dân được phép sinh ba con đã gióng lên hồi chuông báo động về tình hình nhân khẩu học của nền kinh tế thứ hai thế giới.

Dữ liệu cho thấy mức tăng dân số của Trung Quốc trong thập niên qua là 72 triệu người, mức thấp nhất kể từ những năm 1950. Cơ cấu nhân khẩu học có chiều hướng xấu đi khi tỷ lệ người cao tuổi (từ 65 tuổi trở lên) chiếm 13,5% dân số Trung Quốc vào năm 2020, tăng từ 8,9% năm 2010. Tỷ lệ dân số từ 14 tuổi trở xuống tăng nhẹ trong thập niên, từ 16,6% lên 18%. Trong khi đó, tỷ lệ dân số trong độ tuổi lao động (từ 15 đến 60 tuổi) giảm từ 70% xuống 63,4%.

Tỷ lệ này phản ánh tình trạng dân số già đang gia tăng so với dân số trong độ tuổi lao động.

Đáng lo ngại nhất là tỷ lệ sinh tại Trung Quốc đang giảm mạnh. Dữ liệu chính thức cho thấy số trẻ sơ sinh giảm xuống mức thấp kỷ lục, khi chỉ có 12 triệu trẻ vào năm 2020, thấp hơn khoảng 18% so với năm 2019.

Kể từ năm 2016, với tỷ lệ sinh 1,3 trẻ em/phụ nữ, Trung Quốc hiện là một trong những quốc gia có tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới. Nếu xu hướng này không được kiểm soát, quốc gia này sẽ phải đối mặt với tương lai tồi tệ do sự suy giảm dân số nhanh chóng.

Dù chính phủ Trung Quốc rất nỗ lực trong việc ngăn chặn sự sụt giảm tỷ lệ sinh,khi chính sách một con được nới lỏng vào năm 2016. Nhưng sau một thời gian tăng ngắn ngủi, tỷ lệ sinh lại tiếp tục giảm.

Sự thất bại của lần điều chỉnh đầu tiên đó khiến sự lạc quan về việc nới lỏng các hạn chế sinh đẻ mới nhất có phần suy giảm.

Thậm chí, ngay cả khi sự thay đổi chính sách này có hiệu quả, mô hình nhân khẩu học của Trung Quốc được nhận định sẽ tiếp tục xấu đi trong những thập kỷ tới. Sự gia tăng dân số già cùng với việc giảm dân số trong độ tuổi lao động là kết quả của mức sinh thấp và tuổi thọ ngày càng tăng trong những thập kỷ qua. Việc đảo ngược tỷ lệ sinh đang giảm hiện nay là yếu tố quan trọng tránh “một vụ đắm tàu" xảy ra trong lĩnh vực nhân khẩu học, mặc dù điều này sẽ không thay đổi xu hướng của dân số trong những thập kỷ tới.

Bốn tuyệt chiêu

Trước nỗi lo về tình hình nhân khẩu học, ông Aidan Yao, chuyên gia kinh tế châu Á cấp cao tại AXA Investment Managers đã đưa ra 4 giải pháp nhằm giảm thiểu những tác động của nhân khẩu học đến nền kinh tế.

Tất cả những giải pháp này hiện đang được chính phủ Trung Quốc xem xét. Mối lo nhân khẩu học rõ ràng là một thách thức phát triển, tuy nhiên Trung Quốc nên dùng giải pháp để làm chủ lại cuộc chơi.