Bóc phốt về tỷ giá tiền tệ, tự hỏi tự trả lời

Vào thời bao cấp, Việt Nam đã đổi tiền 3 lần, và phá giá liên tục.

Tỷ giá hối đoái là gì?

Nó là tỷ lệ giữa hai đồng tiền, cho thấy một cái có thể quy đổi bao nhiêu cái còn lại. Ví dụ tỷ giá 1 USD:23000 VND nghĩa là mỗi đô Mỹ đổi được 23,000 VND.

Điều gì quyết định tỷ giá?

Cung cầu của người mua và bán, kèm với sự can thiệp của chính phủ. Tỷ giá của đồng tiền càng cao, nghĩa là nhu cầu sở hữu nó càng lớn. Tỷ giá là sự tổng kết của hàng tỷ người và hàng nghìn đồng giao dịch liên tục. Nó là cái giá bạn phải trả để đổi lấy một ngoại tệ.

Tại sao người ta dùng USD để làm tiêu chuẩn so sánh?

Vì Mỹ là nền kinh tế lớn nhất và USD là tiền dự trữ thế giới. Cùng với khối G7: Anh, Canada, Đức, Pháp, Nhật, Ý và Mỹ. Nhưng vì Mỹ lớn nhất nên dùng USD là dễ nhất. Hiện tại, USD chiếm 90% giao dịch ngoại hối trên toàn cầu.

Tiền nào có tỷ giá thấp nhất hiện nay, năm 2022?

Đó là Rial của Iran, $1 đổi 42,000. Sau đó là đồng của Việt Nam, $1 đổi 23,300.

Vì sao VND lại thấp đến vậy?

Vì trước đây vào thời bao cấp, Việt Nam đã đổi tiền 3 lần, và phá giá liên tục. Ban đầu $1 đổi 1.51 đồng rồi tiếp tục tăng. Chỉ khi bình thường hoá quan với Mỹ thì Việt Nam mới bình ổn tỷ giá.

Tỷ giá thấp có nghĩa là kinh tế yếu kém?

Không. Nó cho thấy giá trị giảm trong dài hạn. Hiện tại, VND đã bình ổn, nhưng trước đây thì không. Nhưng sự thật vẫn không thay đổi rằng tiền Việt Nam nằm trong top nhóm có tỷ giá thấp nhất. Nếu để ý, nước nào có tỷ giá thấp thì thường nghèo. Điều đó khó chối cãi. Những Iran, Lào hay Paraguay là ví dụ.

Tỷ giá và sức mua liên quan gì?

Hai cái riêng biệt. Tỷ giá là quy đổi giữa 2 đồng tiền. Sức mua là quy đổi giá trị lao động cho hàng hoá. Ví dụ 1 giờ làm việc ở Việt Nam lương 25,000đ thì mua được gì. So với 1 giờ làm việc ở Mỹ lương $20 thì mua được gì.

Tỷ giá thấp có giúp xuất khẩu không?

Không. Nếu phá giá tiền giúp xuất khẩu thì Zimbabwe là cường quốc rồi. Nền kinh tế có xuất khẩu và nhập khẩu. Bạn phải nhập công nghệ, máy móc và chất xám thì mới sản xuất được. Nếu tiền mất giá thì làm sao mua được. Nhìn ngược lại, khi người khác thấy tiền mất giá quá nhanh, họ sẽ mất niềm tin và bỏ chạy. Nên không có nước nào tự hào về tỷ giá của mình thấp.

Venezuela và Zimbabwe sao không nằm trong top?

Tiền Zimbabwe và Venezuela mất giá hơn 1,000,000% nhưng sao không nằm trong top 10 tiền có giá trị thấp nhất? Đó là vì tiền của họ bị phá giá đến mức các nước khác không chấp nhận và công nhận. Khi một đồng tiền bị cô lập thì không nằm trong hệ thống tiền tệ toàn cầu nữa. Cho nên không được tính là tiền nữa vì không còn lưu thông.