Bộ trưởng KH&ĐT: Thay cán bộ sợ sai để đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công

Để đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, một trong những giải pháp được Bộ trưởng Bộ KH&ĐT nêu ra là kịp thời thay thế cán bộ, công chức yếu kém, sợ sai, sợ trách nhiệm, đồng thời kiên quyết xử lý hành vi tiêu cực, tham nhũng trong quản lý đầu tư công.

Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng vừa có báo cáo giải trình ý kiến Đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ về thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 thuộc chương trình kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa 15.

Thảo luận tại tổ, Đại biểu Quốc hội nêu vấn đề giải ngân vốn đầu tư công 9 tháng năm 2024 chưa đạt 50% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Đại biểu đề nghị nêu rõ nguyên nhân và giải pháp để thực hiện mục tiêu giải ngân vốn đầu tư công năm 2024.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, nguyên nhân giải ngân vốn đầu tư công chưa đạt 50% kế hoạch là do tính đặc thù về tỷ lệ giải ngân những tháng đầu năm thấp, xu hướng tăng mạnh trong những tháng cuối năm. Bên cạnh đó, việc làm thủ tục giải ngân vốn đầu tư công thường được dồn vào thời điểm kết thúc năm ngân sách.

Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng. Ảnh: QH

Trong báo cáo, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT nêu ra những khó khăn, vướng mắc trong hoàn thiện thủ tục đầu tư dự án. Cụ thể, việc phê duyệt chủ trương đầu tư và quyết định đầu tư một số dự án chưa phù hợp dẫn tới phải điều chỉnh nhiều lần, vướng mắc về giải phóng mặt bằng, năng lực của một số chủ đầu tư và nhà thầu thi công còn hạn chế làm chậm tiến độ thực hiện và giải ngân vốn dự án.

Bộ trưởng còn nêu ra khó khăn về nguồn thu ngân sách địa phương đảm bảo chi đầu tư phát triển. Theo đó, kế hoạch đầu tư vốn ngân sách địa phương được giao năm 2024 là 432,3 nghìn tỷ đồng, cao hơn khoảng 89 nghìn tỷ đồng so với kế hoạch năm 2023.

Số vốn kế hoạch ngân sách địa phương được giao tăng thêm chủ yếu từ nguồn thu sử dụng đất, thu xổ số kiến thiết. Tuy nhiên, do thị trường bất động sản có nhiều biến động, kế hoạch tổ chức đấu giá, thu tiền sử dụng đất chưa thực hiện được, dẫn đến hụt thu nên chưa có nguồn vốn để bố trí cho các dự án đầu tư công.

Ngoài ra, theo Bộ KH&ĐT, còn tình trạng cán bộ, công chức, viên chức có biểu hiện né tránh, đùn đẩy công việc, sợ sai, sợ trách nhiệm, không dám tham mưu, đề xuất xử lý công việc; không thực hiện đầy đủ chức năng, quyền hạn trong thực thi công vụ gây ách tắc trong công tác tổ chức thực hiện, giải ngân vốn đầu tư công...

Để đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công trong những tháng cuối năm, Bộ KH&ĐT đề nghị đơn vị liên quan cần cá thể hóa trách nhiệm đi đôi với tăng cường kiểm tra, giám sát. Đồng thời, có chế tài xử lý nghiêm theo quy định pháp luật đối với các chủ đầu tư, ban quản lý dự án, tổ chức, cá nhân cố tình gây khó khăn, cản trở, làm chậm tiến độ giao vốn, thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công.

Bộ KH&ĐT cũng đề nghị đơn vị liên quan thay thế kịp thời những cán bộ, công chức, viên chức yếu kém về năng lực, sợ sai, sợ trách nhiệm, đùn đẩy, né tránh khi thực thi công vụ, trì trệ, gây nhũng nhiễu, phiền hà, kiên quyết xử lý các hành vi tiêu cực, tham nhũng trong quản lý đầu tư công.

Các đơn vị cần quyết liệt, chủ động xử lý, tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn một cách kịp thời, hiệu quả theo chức năng, nhiệm vụ được giao; lập kế hoạch giải ngân chi tiết từng dự án và tuân thủ nghiêm kế hoạch giải ngân theo từng tháng, quý.

Các địa phương cần tập trung tháo gỡ khó khăn liên quan đến cấp phép mỏ, khai thác nguyên vật liệu phục vụ các dự án. Xử lý nghiêm tình trạng tạo khan hiếm giả, liên kết giữa các chủ mỏ vật liệu để nâng giá làm ảnh hưởng đến việc thi công các dự án. Thực hiện thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm tình trạng giao mỏ không đúng đối tượng làm nảy sinh hoạt động mua đi bán lại, tăng giá vật liệu.