Bộ mặt thật của cổ phiếu penny có phải là rác?

Cổ phiếu penny với những câu chuyện đằng sau gắn với doanh nghiệp vẫn được một bộ phận nhà đầu tư, cả cá nhân và "tay to“ tham gia với 1001 lý do.

Cổ phiếu tốt là cổ phiếu đem lại lợi nhuận

"Mọi cổ phiếu đều là cổ phiếu tồi trừ khi chúng lên giá", quan điểm này được một nhà đầu tư có giá trị danh mục tới vài trăm tỷ đồng đề cập. Và tất nhiên, cổ phiếu thị giá thấp không hẳn là cổ phiếu xấu, quan trọng là phải vào – ra đúng nhịp.

Nhà đầu tư từng mua hơn 1 triệu cổ phiếu PPI của Công ty cổ phần Đầu tư và phát triển dự án hạ tầng Thái Bình Dương (UPCoM) với giá chưa tới 2000 đồng/cổ phiếu khi cổ phiếu này chỉ được giao dịch vào chiều thứ Sáu do thuộc diện bị hạn chế giao dịch. Mua xong thì cổ phiếu giảm khoảng 20%, sau đó liên tục tăng trần, nhà đầu tư đã bán ra khi giá đạt gần 3000 đồng/cổ phiếu. PPI sau đó tăng tiếp một đoạn nữa rồi đổ đèo. Thương vụ trên nhà đầu tư lãi vài tỷ đồng.

Tại sao những nhà đầu tư, thậm chí chuyên nghiệp, am hiểu thị trường vẫn mua bán cổ phiếu thị giá thấp?

Một lý do được họ chia sẻ nhiều nhất là “mua, bán theo tin”, phổ biến nhất là bám theo kế hoạch đổi chủ, tái cấu trúc doanh nghiệp, “tay to” gom cổ phiếu…

Tất nhiên, với những nhà đầu tư này, họ quyết định rất nhanh và không có chuyện gắn bó dài hạn với những cổ phiếu “cỏ”. Vì thế, các nhà đầu tư nhỏ lẻ, thiếu thông tin chắc chắn, đánh đu theo cổ phiếu dạng này cần chú ý.

Khi có nguồn tin và tầm nhìn dài hạn, cũng có những nhà đầu tư giữ cổ phiếu có game và số cổ phiếu này trở thành tài sản lớn khi câu chuyện đã rõ hình hài.

Tại đại hội đồng cổ đông của Công ty cổ phần Tasco, có một nhà đầu tư sở hữu hơn 5 triệu cổ phiếu HUT mua từ giá 3000 - 4000 đồng/cổ phần. Hỏi tại sao ông không bán khi đã lãi gấp đôi, nhà đầu tư này cho biết ông kỳ vọng vào câu chuyện đổi chủ của doanh nghiệp trong tương lai và tầm nhìn của ban lãnh đạo mới. Chưa đầy 1 năm sau, khoản đầu tư của ông đã tăng gấp hơn 5 lần.

Cổ phiếu OGC đã từng có lượng dư mua giá trần gần 6 triệu đơn vị mỗi phiên. Doanh nghiệp này đã đổi chủ và đang ấp ủ nhiều kế hoạch tái cấu trúc, sử dụng hiệu quả khối tài sản, thay vì cổ đông đấu đá nhau quyết liệt như trước đây.

Hay cổ phiếu CIG của Công ty cổ phần Coma 18 cũng đã từng tăng trần nhiều phiên. Một số nhà đầu tư mua cổ phiếu này với kỳ vọng doanh nghiệp đã thoát khỏi khó khăn để triển khai Dự án Khu công nghiệp Kim Thành với quy mô 165 ha, có vị trí đắc địa tại tỉnh Hải Dương, đang trở thành điểm đến của các nhà đầu tư nước ngoài.

Một số cổ phiếu khác như VOS, CEO, HQC, ... cũng là cổ phiếu thị giá thấp một thời làm mưa làm gió với những phiên tăng liên tiếp.

Tuy nhiên, không phải cổ phiếu penny vào cũng tăng "bốc" như vậy, nhà đầu tư nhỏ lẻ khi "đặt cược" cần lưu ý!

Khi xem xét đầu tư cổ phiếu penny, nhà đầu tư cần chú ý hai yếu tố: một là mặt bằng giá cổ phiếu trước khi có đợt sóng năm ngoái, hiện cổ phiếu đã quay lại mặt bằng giá đó hay chưa; hai là tài sản doanh nghiệp, tức đối chiếu trên bảng cân đối kế toán chất lượng tài sản.

Dù vậy, bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp penny thường có nhiều khoản không thuyết minh rõ ràng, nên sẽ rất khó để xác minh giá trị thật của doanh nghiệp.

Ngoài ra, trong lúc này, khi các yếu tố dài hạn đang bất định như lạm phát, suy thoái, nhà đầu tư nên có tỷ lệ chiết khấu cao hơn đối với giá trị tài sản của doanh nghiệp. Do vậy, việc đầu tư penny cần xem xét một cách thận trọng và nên có tỷ lệ chiết khấu rủi ro cao hơn khi giải ngân.

Nhưng dù rủi ro, cổ phiếu thị giá thấp vẫn có sức hấp dẫn với một bộ phận nhà đầu tư. Lý do được họ chia sẻ là sóng tăng, giảm rõ ràng. Khi thị trường giảm quá mạnh, mặc dù các cổ phiếu cơ bản tốt có kết quả kinh doanh tốt cũng giảm nhiều, nhưng giá vẫn ở mức tương đối cao. Trong khi đó, nhiều cổ phiếu penny ghi nhận kết quả gấp nhiều lần cùng kỳ giá đã rẻ, sau đợt điều chỉnh này còn rẻ hơn nữa. Với tư duy đó, nhà đầu tư này cho rằng, chỉ cần thị trường hồi phục, cổ phiếu penny sẽ sớm có sóng. Tuy nhiên, nhà đầu tư cũng cần nhớ để lọc được một cổ phiếu penny tốt là rất khó vì doanh nghiệp thường có nền tảng tài chính yếu và cổ phiếu có thể bị “làm giá” theo cung cầu ảo.