Bloomberg: Cuộc gặp cấp cao đầu tiên giữa Mỹ - Trung Quốc nhanh chóng rơi vào căng thẳng, đối đầu

Đối thoại khởi đầu đầy chông gai như thế này phát đi tín hiệu về việc quan hệ Mỹ và Trung Quốc đã trở nên xấu đi như thế nào và triển vọng về khả năng điều chỉnh giảm đi.

Cuộc gặp cấp cao đầu tiên giữa Mỹ và Trung Quốc tính từ khi Tổng thống Joe Biden nhậm chức đã ngay lập tức rơi vào những cuộc tranh luận căng thẳng và chỉ trích lẫn nhau, bên này chỉ trích bên kia thậm tệ về vấn đề nhân quyền, thương mại và các mối liên minh quốc tế.

Theo Bloomberg, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken bắt đầu đối thoại tại cuộc gặp cấp cao này bằng việc nhắc đến những mối lo về các đợt tấn công tin tặc gần đây, vấn đề liên quan đến cộng đồng Hồi giáo thiểu số và chính sách của Trung Quốc với Hồng Kông. Ông nói rằng hành động của phía Trung Quốc đe dọa gây tổn hại đến trật tự quốc tế và nhân quyền.

“Lựa chọn thay thế cho một thế giới dựa trên trật tự chính là thế giới mà lẽ phải và người chiến thắng có được tất cả, nhưng đó sẽ là một thế giới bạo lực và thiếu ổn định hơn”, ông Blinken nói.

Ủy viên Bộ Chính trị đảng Cộng sản Trung Quốc Dương Khiết Trì trong khi đó phàn nàn rất nhiều về việc theo quan điểm của ông, các nước phương Tây không đại diện cho quan điểm của toàn cầu về nhiều vấn đề và gọi nước Mỹ là “nhà vô địch” về các cuộc tấn công tin tặc.

Ông Dương Khiết Trì cũng chỉ trích Mỹ về cách ứng xử với người da đen: “Nhiều người tại Mỹ thực ra không có niềm tin vào dân chủ của nước Mỹ”. Đến gần cuối cuộc đối thoại, ông nói rằng bình luận của ông Blinken không bình thường nhưng cũng nói rằng bình luận của chính ông cũng như vậy.

Ông Blinken và tư vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan phản ứng lại. Ông Sullivan nói: “Một đất nước tự tin sẽ có thể dám nhìn vào những khiếm khuyết của mình và tìm cách cải thiện nó, đó chính là bí quyết của nước Mỹ”.

Từ lúc ông Blinken nói điều này, lập tức tình hình trở nên vô cùng căng thẳng. Phóng viên bị đuổi khỏi phòng họp và rồi sau đó lại được gọi trở lại. Ông Dương Khiết Trì và ông Vương Nghị lập tức tranh thủ cơ hội này để chỉ trích mạnh mẽ hơn.

Ông Dương đáp trả: “Đây có phải cách mà phía Mỹ đã lựa chọn để tiến hành cuộc đối thoại này? Tôi nghĩ chúng tôi đã nghĩ quá tốt cho phía Mỹ. Nước Mỹ không xứng đáng nói chuyện với Trung Quốc từ vị thế của sức mạnh”.

Đối thoại khởi đầu đầy chông gai như thế này phát đi tín hiệu về việc quan hệ Mỹ và Trung Quốc đã trở nên xấu đi như thế nào và triển vọng về khả năng điều chỉnh cũng như việc nối lại quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ có nhiều khó khăn. Hai bên đã lên kế hoạch cho ba cuộc gặp gỡ vào ngày thứ Năm và ngày thứ Sáu, tuy nhiên cuộc khởi đầu đã khiến cho nhiều người giảm đi kỳ vọng về khả năng sẽ có thêm diễn biến tích cực sau cuộc gặp tại Alaska.

Sau 2 tháng ông Biden chính thức lên nắm quyền Tổng thống, bất chấp nhiều lời chỉ trích, dường như Tổng thống mới của nước Mỹ sẽ không đưa ra những thay đổi lớn với quan điểm cứng rắn trong chính sách với Trung Quốc của người tiền nhiệm. Rất nhiều chính sách liên quan đến thuế quan, nhân quyền dưới thời Trump vẫn được giữ nguyên.

Giáo sư ngành chính sách ngoại giao tại đại học Princeton, ông Aaron Frieberg, nhận xét: “Ít nhất là ban đầu, họ đang thực hiện đúng những gì mà Trump để lại cho họ”.