Biệt thự trăm tuổi, rộng 1.000m2, đẹp nức tiếng Hà Nội xưa, là nơi ở của quan Tổng đốc một thời giờ ra sao?

Xây dựng cách đây gần 100 năm, căn biệt thự này được đánh giá là một trong những công trình có kiến trúc cổ đẹp nhất nhì Hà Nội.

Toạ lạc tại số 14 Đường Thành (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), căn biệt thự cổ nằm tại 14 Đường Thành đến nay, vẫn lưu giữ được những nét đẹp cổ kính từ xa xưa. Tuy nhiên, hiện căn nhà đang xuống cấp trầm trọng.

Chủ nhân đầu tiên của căn biệt thự là ông Hoàng Thụy Chi, Tổng đốc Bắc Giang thời Nguyễn. Con trai trưởng ông Chi, là cố bác sĩ Hoàng Thụy Ba (1902 - 2002), một trong hai vị bác sĩ đầu tiên của trường Y khoa Đông Dương. Người cung cấp tài chính xây dựng căn biệt thự này cũng là cụ Hoàng Thụy Chi.

Biệt thự gồm 3 tầng, kết hợp giữa kiến trúc Pháp và Việt Nam. Toàn bộ công trình có tổng diện tích hơn 1.000 m2, bao gồm 3 công trình lớn, khu vực nhà ở nằm ở chính giữa và 2 bên tả - hữu được sử dụng làm phòng khách.

Hiện tại, bên trong công trình này có tới gần 20 hộ dân cùng sinh sống. Vì vậy, để đáp ứng nhu cầu của cuộc sống hiện đại, các hộ dân đã cơi nới, sửa chữa lại các hạng mục bên trong ngôi nhà. Điều này khiến cho căn biệt thự cổ đẹp nức tiếng một thời trở nên lộn xộn.

Cổng chính của căn biệt thự này nằm trên số 14 Đường Thành (quận Hoàn Kiếm), cổng sau nằm trên đường Nguyễn Quang Bích. Cả hai cổng đều được xây dựng dựa theo kiến trúc truyền thống. Tuy nhiên, hiện nay trước lối vào đều ngổn ngang hàng quán.

Đến nay, con cháu của ông Hoàng Thụy Chi vẫn đang sinh sống tại ngôi nhà cùng khoảng hơn 20 hộ gia đình khác dẫn đến nhiều bất tiện trong đời sống sinh hoạt. Cùng với thời gian, ngôi nhà cũng đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều hạng mục đã phải sửa sang rất nhiều.

Bà Nguyễn Thị Giang, đã sống tại tầng 3 của ngôi biệt phủ này ngót vài chục năm chia sẻ với Báo Đại Đoàn Kết: "Chỉ cần thò tay vào những tấm gỗ gác ngói, xà ngang, xà dọc...gỗ vụn ra như bột nhưng không ai dám đụng đến. Vài ngày trước khi Hà Nội có mưa lớn, nhà tôi bị sụt đến 7-8 viên ngói, nước chảy vào nhà. Mấy nhà trên tầng 3 đã phải góp vài chục triệu để tu sửa".

Trao đổi với Lao Động, bà Hoàng Thị Ngọc Từ - con út của cụ Hoàng Thuỵ Chi cho biết, căn biệt thự bao gồm cả sân vườn có tổng diện tích hơn 1.000 m2, với 3 toà nhà lớn từng được xếp vào đẹp nhất nhì Hà Nội lúc bấy giờ. "Căn nhà lớn hiện nay do ông Hoàng Văn Sơn - cháu nội của Tổng đốc sinh sống, còn gia đình tôi sống phía sau ngôi biệt thự với diện tích vài chục mét vuông" - bà Từ thông tin.

Bà Từ cũng cho biết thêm, trước đây căn biệt thự vô cùng rộng rãi thoáng mát. Tuy nhiên, đến nay xung quanh bị bủa vây bởi những hàng quán, ki-ốt nhỏ trông có phần lộn xộn.

Hiện nay, các hộ dân sống bên trong công trình đặc biệt này đã cơi nới rất nhiều, làm căn biệt thự gần như biến dạng hoàn toàn. Một hộ dân tại đây tiếc nuối chia sẻ với Dân trí: “Ngày trước, bất kỳ ai đi qua khu vực Đường Thành đều phải ngước nhìn căn biệt thự này. Bởi vì nó quá đẹp. Chỉ tiếc rằng, hiện nay người sống bên trong cơi nới nhiều, thành ra đã làm mất đi nét kiến trúc cổ kính vốn có”, người này nói.

Dù mang nhiều giá trị văn hóa, lịch sử, tuy nhiên nhiều người không khỏi tiếc nuối khi chứng kiến căn biệt phủ ngày càng biến dạng, nhếch nhác...