Biệt danh gấu Nga và bài học vỡ lòng từ thị trường chứng khoán

Chính thức kể từ ngày 24/2/2022, Nga đã chính thức phát động chiến dịch quân sự đặc biệt nhằm "phi quân sự hoá" Ukraine, hơn 2 ngày sau khi công nhận chủ quyền các vùng ly khai ở miền Đông Ukraine.

Chúng ta đều biết nước Nga lớn mạnh có biệt danh Gấu Nga Ngố, một trong những biệt danh mà các nước phương Tây dùng để ám chỉ nước Nga là một nước "lớn xác, thô bạo và vụng về". Cơ mà sau ngày hôm nay thì có vẻ người ta sẽ có nhiều sự lựa chọn hơn để liên tưởng đến biểu tượng gấu Nga, khi mà Nga Ngố đã kéo cả một đàn gấu "phá đảo" toàn bộ các thị trường tài chính trên thế giới. Trong đó có cả.....Việt Nam (một Quốc gia mà có vẻ sức sát thương từ vụ nổ súng của Nga với Ukraine gần như bằng 0)!

Sự kiện ngày hôm nay có lẽ sẽ khiến chúng ta - những nhà đầu tư trên một thị trường non trẻ - một lần nữa phải lật sách bút ra để học lại một bài học vỡ lòng từ thị trường chứng khoán.

Chúng ta đều khuyên nhủ nhau rằng thị trường luôn vô lý trong ngắn hạn, và rất có lý trong dài hạn. Điều này nghĩa là gì?

Tôi có một câu trích dẫn khá hợp lý với trường hợp này: Chúng ta cũng giống như các thế hệ đi trước, chúng ta chỉ sống ở đây một thời gian trước khi bị thế hệ sau thay thế. Trái đất luôn tồn tại, nhưng con người thì không!

Câu nói trên cũng có thể áp dụng cho đặc thù những tính chất không bao giờ thay đổi của thị trường. Chúng ta có thể là một F0 trở thành Fn, nhưng sẽ luôn có những thế hệ F0 khác thay thế. Điều này khiến cho tính chất của thị trường không bao giờ thay đổi: Thị trường trong ngắn hạn luôn phản ánh tâm lý, và dài hạn phản ánh giá trị của Doanh nghiệp.

Ai cũng hiểu một điều rằng Cái gì đúng sẽ đúng, nhưng một Doanh nghiệp tốt thật sự vẫn sẽ có lúc trở nên rẻ rúng, tất cả là do "thị trường trong ngắn hạn phản ánh tâm lý".

𝗩𝗮̣̂𝘆 𝗰𝗵𝗶𝗲̂́𝗻 𝘁𝗿𝗮𝗻𝗵 𝘁𝗵𝘂̛̣𝗰 𝗰𝗵𝗮̂́𝘁 𝗹𝗮̀ 𝗺𝗼̂́𝗶 𝗻𝗴𝘂𝘆 𝗵𝗮𝘆 𝗹𝗮̀ 𝗰𝗼̛ 𝗵𝗼̣̂𝗶 𝗰𝗵𝗼 𝗰𝗵𝘂́𝗻𝗴 𝘁𝗮 𝗻𝗮̆́𝗺 𝗯𝗮̆́𝘁?

Không cần biết chiến tranh có xảy ra hay không? Không cần biết cuộc chiến đó ảnh hưởng gì đến các nền kinh tế trên thế giới, việc các thị trường phản ánh tiêu cực ngay lập tức chắc chắn sẽ xảy ra, 100%!

Nhìn lại quá khứ vào năm 2014, khi 2 sự kiện liên quan an ninh thế giới là Nga đánh bán đảo Crimea (t3.2014) và sự kiện biển Đông diễn ra tiếp ngay sau đó (t5.2014), Vn-index cũng giảm liên tiếp 6% và 12% từ đỉnh. Nhưng sau đó lại liên tiếp tạo đáy và bức phá các đỉnh mới cho đến hiện tại.

Vậy chiến tranh thực chất là mối nguy hay là cơ hội cho chúng ta nắm bắt?

𝗡𝗲̂́𝘂 𝗰𝗵𝗶𝗲̂́𝗻 𝘁𝗿𝗮𝗻𝗵 𝘁𝗵𝗮̣̂𝘁 𝘀𝘂̛̣ 𝗱𝗶𝗲̂̃𝗻 𝗿𝗮, 𝗰𝗵𝘂́𝗻𝗴 𝘁𝗮 (𝗻𝗵𝘂̛̃𝗻𝗴 𝗻𝗵𝗮̀ đ𝗮̂̀𝘂 𝘁𝘂̛ 𝘁𝗮̣𝗶 𝗩𝗶𝗲̣̂𝘁 𝗡𝗮𝗺) 𝗰𝗮̂̀𝗻 𝗹𝗮̀𝗺 𝗴𝗶̀?

Trước hết phải phân tích những ảnh hưởng kinh tế có thể xảy ra khi Nga tiếp diễn cuộc chiến này là gì?

Nga đánh Ukraine, việc Châu Âu và Mỹ vào bênh Ukraine là đương nhiên. Kèm theo sẽ là một vài lệnh cấm vận như báo chí vừa đưa tin cả ngày hôm nay.

Vậy thì, phản ứng của nền kinh tế chắc chắn phải bị ảnh hưởng ở những sản phẩm mà Nga chiếm sản lượng xuất khẩu cao trên toàn cầu.

* Đ𝗮̂̀𝘂 𝘁𝗶𝗲̂𝗻 𝗽𝗵𝗮̉𝗶 𝗻𝗼́𝗶 đ𝗲̂́𝗻 𝗱𝗮̂̀𝘂:

Nga hiện tại sản lượng xuất khẩu dầu đứng thứ 2 trên thế giới sau Saudi Arabia và UAE. Tổng sản lượng xuất khẩu dầu của Nga chiếm 11% toàn cầu năm 2020 (nguồn: investopedia). Trong đó có 48% sản lượng cung cấp cho Châu Âu.

* 𝗣𝗵𝗮̂𝗻 𝗯𝗼́𝗻:

Nga là quốc gia xuất khẩu Amonium Nitrate hàng đầu thế giới, với 10,2 triệu tấn, chiếm 61,64 % sản lượng trên thế giới. Trong khi top 5 (gồm Uzbekistan, Ba lan, Mỹ, Canada và Nga) chiếm 89,82%. (số liệu 2019 - Knoema)

* 𝗧𝗵𝗲́𝗽

Năm 2021, Nga đứng thứ 5 về sản xuất thép toàn cầu (71,6 triệu tấn Thép - theo Wikipedia), chiếm 4% sản lượng thép toàn cầu. Trong đó sản lượng xuất khẩu chiếm 50% sản lượng sản xuất. (Theo hiệp hội thép thế giới)

Như vậy, việc Mỹ và Châu Âu cấm vận Nga sắp tới có thể ảnh hưởng trực tiếp tới thị trường Dầu, Phân Bón và Thép toàn cầu. Những DN liên quan đến các ngành sản xuất, phân phối những sản phẩm trên chắc chắn sẽ nằm trong watchlist của các Nhà đầu tư nếu như bối cảnh bên trên tiếp diễn.

Tóm lại, chúng ta có thể bàn luận, chia sẻ, kháo nhau theo trend về sự kiện Nga và Ukraine; có thể đăng bảng điểm "tắm máu" của thị trường, chửi Putin, chửi thị trường và chửi nhau cũng như không chửi ai cả. Tuy nhiên, nếu chúng ta nhà một nhà đầu tư thực sự; bỏ tiền bạc, thời gian và công sức của chúng ta vào những "cuộc chơi" như thế này để mong muốn đổi lấy một kết quả nào đó; có lẽ chúng ta nên tỉnh táo hơn để nắm bắt những cơ hội mua vàng với giá của ve-chai, nhỉ?

Nhớ lại một câu nói để đời của cụ:

"𝗞𝗵𝗶 𝗰𝗼̛𝗻 𝗺𝘂̛𝗮 𝘃𝗮̀𝗻𝗴 𝗿𝗼̛́𝘁 𝘅𝘂𝗼̂́𝗻𝗴, 𝗵𝗮̃𝘆 𝗹𝗮̂́𝘆 𝘅𝗼̂ đ𝗲̂̉ 𝗵𝘂̛́𝗻𝗴, 𝗰𝗵𝘂̛́ đ𝘂̛̀𝗻𝗴 𝗱𝘂̛̣𝗻𝗴 𝗺𝗼̣̂𝘁 𝗰𝗼𝗻 đ𝗲̂ đ𝗲̂̉ 𝗰𝗵𝗮̆́𝗻" - 𝗪𝗮𝗿𝗿𝗲𝗻 𝗕𝘂𝗳𝗳𝗲𝘁𝘁.

** Nội dung trên chỉ là một nhận định theo quan điểm cá nhân, không nhằm mục đích khuyến nghị cho bất cứ quyết định đầu tư nào**

*Nguồn: Investopedia, Knoema, Fireant.

*Thống kê số liệu: Lợi Ngọc Phụng