Bầu cử Mỹ năm 2020 liệu có lặp lại kịch bản năm 2016?

Cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020 liệu có phải sự lặp lại kịch bản của năm 2016 hay sẽ chứng kiến một kết quả đầy bất ngờ vào phút chót?

Cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden đang chiếm ưu thế trong các cuộc khảo sát và các mô hình dự đoán khi chỉ còn chưa đầy 4 tháng nữa, các cử tri Mỹ sẽ quyết định liệu Tổng thống Trump có thêm một nhiệm kỳ nữa ở Nhà Trắng hay không.

Ứng viên đảng Dân chủ dẫn trước ông Trump gần 10 điểm trong kết quả trung bình của các cuộc khảo sát trên toàn quốc do FiveThirtyEight tiến hành và liên tục dẫn trước nhà lãnh đạo Mỹ ở các bang dao động như Florida, Michigan và Arizona.

Cuộc khảo sát từ Đại học Monmouth thậm chí còn cho thấy ông Biden dẫn trước ông Trump 12 điểm vào đầu tháng này, trong khi một cuộc khảo sát khác do Morning Consult công bố hôm 7/7 cho thấy, ứng viên đảng Dân chủ dẫn trước Tổng thống 29 điểm trong số những cử tri không thích cả 2 ứng viên này.

Theo thông tin dự báo kết quả bầu của của The Economist, ông Biden có 90% cơ hội chiến thắng phiếu đại cử tri và khoảng 98% khả năng chiến thắng phiếu phổ thông trong 4 tháng nữa.

Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo cựu Phó Tổng thống Mỹ vẫn chưa thể an tâm với kết quả hiện tại khi chỉ ra điểm yếu của ông so với ông Trump và thậm chí so với bà Hillary Clinton trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2016.

Trao đổi với Newsweek qua email, Giám đốc Dự án Quốc tế YouGov Marcus Roberts nhận định: "Ở thời điểm hiện nay, mô hình dự báo của Economist/YouGov cho thấy ông Biden có 89% cơ hội chiến thắng. Nếu bạn nhìn vào kết quả trung bình từ các cuộc khảo sát, vào thời điểm này, ông Biden duy trì cách biệt cao hơn 9 điểm so với bà Clinton vào năm 2016. Chúng tôi hiểu ngày nay, có nhiều cử tri đi bỏ phiếu và quan tâm đến cuộc bầu cử hơn nhưng dường như ông Biden đang bắt đầu với một vị thế mạnh hơn bà Clinton ở thời điểm đó".

"Tuy nhiên, vấn đề của ông Biden chính là sự nhiệt huyết của cử tri. Vào thời điểm này năm 2016, mức độ nhiệt huyết mà các cử tri của bà Hillary Clinton giành cho bà cao hơn 13 điểm so với tỷ lệ này ở những người ủng hộ ông Biden".

Các đơn vị tiến hành khảo sát cũng cho biết thêm rằng, những cử tri của ông Trump dường như "nhiệt huyết hơn đáng kể" so với các cử tri ủng hộ ông Biden. Cuộc khảo sát vào giữa tháng 6 của YouGov cho thấy, 68% cử tri ủng hộ mạnh mẽ Tổng thống Trump trong khi tỷ lệ này ở các cử tri của ông Biden là 31%.

"Sẽ luôn là như vậy, tỷ lệ cử tri có mặt bỏ phiếu là nhân tố quyết định tất cả những điều này. Liệu tâm lý chống Trump sẽ mạnh mẽ hơn hay những người có tâm lý ủng hộ ông Trump và thiếu nhiệt huyết với ông Biden sẽ mạnh hơn?"

Biên tập viên Cameron Easley của Morning Consult đã cảnh báo rằng các cuộc khảo sát thể hiện bất lợi của ông Trump so với ông Biden có thể chỉ là "sự không hài lòng" ngắn hạn với khả năng điều hành đất nước của ông Trump giữa bối cảnh Covid-19 và biểu tình diễn ra.

“Dù sao thì các cuộc khảo sát chỉ là một lát cắt vào thời điểm đó và đây là thời điểm rất bất lợi cho Tổng thống. Khi chúng ta tiến gần hơn đến Ngày Bầu cử, một số cử tri hiện đang từ bỏ ông Trump có thể sẽ suy nghĩ lại và cách biệt trên sẽ thu hẹp. Tuy nhiên, ông Biden hiện đang dẫn trước quá xa nên dù Tổng thống thu hẹp cách biệt đến đâu, kết quả cũng rất khó nói trước".

Biên tập viên này cũng đánh giá trong một cuộc đua sít sao, ông Trump vẫn sẽ có "lợi thế tương đối" trước ông Biden ở phiếu đại cử tri.

"Nếu tỷ lệ dẫn trước trên toàn quốc của ông Biden giảm xuống gần mức của bà Hillary Clinton vào năm 2016 ở thời điểm diễn ra cuộc bầu cử thì viễn cảnh này sẽ mở ra cơ hội để Tổng thống Trump tổ chức liên minh Đại cử tri đoàn và giành thêm một nhiệm kỳ nữa".

Dù vậy, cũng cần nhìn vào thực tế rất khác của năm 2020, đó là ông Biden đang ở vị thế tốt hơn nhiều so với bà Clinton cách đây 4 năm, khi mà các cử tri độc lập nghiêng về ủng hộ ông Trump nhiều hơn.

"Rất nhiều cử tri độc lập sẵn sàng đặt cược vào Trump năm 2016 hiện đều nói rằng họ sẽ bỏ phiếu cho ông Biden", chiến lược gia đảng Cộng hòa Alex Conant nhận định với Newsweek.

Ngoài ra, cuộc bầu cử Tổng thống có thể trở thành cuộc "trưng cầu dân ý" về Tổng thống Trump và đây rõ ràng là một tin xấu với nhà lãnh đạo Mỹ đương nhiệm này.

Người tiến hành các cuộc khảo sát của YouGov Roberts cũng cho rằng cựu Phó Tổng thống Joe Biden có "cơ hội tốt hơn" để đánh bại ông Trump vào tháng 11 so với bà Hillary Clinton cách đây 4 năm.

"4 tháng là một quãng thời gian dài trong chính trị và bất kỳ điều gì cũng có thể xảy ra. Chúng ta sẽ chứng kiến nhiều bất ngờ hơn và cuộc đua sít sao hơn khi gần đến thời điểm tháng 11", Conant khẳng định.