Bất thường chi trả tiền hỗ trợ COVID-19: Danh sách "bí ẩn", ký tên mà không có tiền

Tiền hỗ trợ được chi theo danh sách hộ nghèo, cận nghèo nhưng danh sách từ thôn đến xã, huyện lại không giống nhau và không theo tiêu chí rõ ràng.

Nhập nhằng danh sách hộ nghèo, cận nghèo

Việc xét hộ nghèo, cận nghèo, được thực hiện thông qua quy trình rà soát và chấm điểm hàng năm, để nhà nước có những hỗ trợ kịp thời, giúp người dân thoát nghèo. Chính sách nhân văn này đã và đang được thực hiện suốt nhiều năm qua.

Việc bình xét phải công tâm, để sự hỗ trợ được đến với đúng người. Tuy nhiên, tại xã Cư Elang - huyện Ea Kar - tỉnh Đăk Lắk, lại đang diễn ra tình trạng nhập nhằng trong việc bình xét hộ nghèo, cận nghèo - điều mà nhẽ ra phải được công khai tới tất cả người dân.

2 vợ chồng ông Vi Văn Pom đã ngoài 70, không còn khả năng làm kinh tế, thu nhập chủ yếu dựa vào hỗ trợ chính sách. Gia đình ông thuộc hộ cận nghèo, theo danh sách chấm điểm ra soát của thôn nhưng khi ra xã xin gia hạn sổ, ông liên tục bị cán bộ từ chối với lý do không có tên trong danh sách.

Còn gia đình chị Lương Thị Ngọc, với 170 điểm sau khi chấm đã được thôn đưa vào danh sách thoát nghèo nhưng vẫn được xã ra hạn hộ cận nghèo với sổ điểm trong danh sách của xã là 150 điểm.

Thậm chí, nhiều gia đình vẫn chưa thể xác định được mình đang ở diện nào như gia đình bà Hoa, bởi điểm chấm nhà bà cũng không thống nhất khi nghèo, lúc lại cận nghèo. Năm lần bảy lượt ngược xuôi đi hỏi nhưng cũng vẫn chưa có đáp án.

Theo quy định, nếu điểm chấm dưới 120 sẽ thuộc hộ nghèo và dưới 150 điểm sẽ thuộc hộ cận nghèo. Dù xã cho biết việc xét nghèo hay cận nghèo sẽ dựa vào danh sách chấm điểm từ thôn gửi lên nhưng hầu hết số điểm giữa hai danh sách này đều có sự thay đổi một cách bất thường.

Nhận tiền hỗ trợ COVID-19 là một quá trình gian nan

Việc không công khai, thống nhất danh sách bình xét hộ nghèo, cận nghèo giữa xã và thôn khiến nhiều người dân bức xúc, bởi đi kèm theo đó là việc giải quyết các chế độ cũng không được minh bạch.

Rất nhiều bất cập trong việc bình xét và càng trở nên rõ nét hơn trong mùa dịch. Mới đây, Chính phủ triển khai gói hỗ trợ 62 tỷ đồng dành cho các đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Trong đó, có diện nghèo và cận nghèo. Tuy nhiên, nhiều người dân tại xã Cư Elang cho biết, phải rất gian nan để họ có thể tiếp cận được gói hỗ trợ này.

Chồng nằm liệt suốt nhiều năm qua, chị Lương Thị Tuyên trở thành trụ cột chính trong nhà để chăm lo cho 5 nhân khẩu.

Trong đợt hỗ trợ COVID-19 vừa rồi, ngỡ mình là hộ cận nghèo cũng sẽ được nhận vài triệu để đỡ đần sinh hoạt nhưng sau nhiều lần ngược xuôi, chị chỉ nhận được những điều đau lòng.

Theo danh sách của thôn, nhiều người thuộc diện cận nghèo nhưng khi ra xã lại không được nhận tiền hỗ trợ. Xã chỉ thôn, thôn lại chỉ xã, còn người dân chỉ biết chạy đến chạy lui nhưng tiền có được nhận không thì không ai trả lời.

Trớ trêu là có những gia đình dù thôn đã đưa vào danh sách thoát nghèo nhưng xã vẫn gia hạn cận nghèo, đồng nghĩa họ vẫn được nhận tiền.

Sau khi ra soát lại, Sở LĐ-TB&XH tỉnh Đắk Lắk cho biết đã phát hiện ra nhiều trường hợp dù không nằm trong danh sách hộ nghèo, cận nghèo nhưng vẫn có tên nhận tiền hỗ trợ, còn có những trường hợp thực sự khó khăn nhưng lại bị bỏ sót.

Bí ẩn danh sách nhận tiền hỗ trợ dịch COVID-19

Lẽ ra, việc chi trả tiền hỗ trợ COVID-19 phải được thực hiện công khai với quy trình sau khi được duyệt danh sách, tiền được chuyển về huyện và chi trả. Xã niêm yết danh sách và gửi về thôn để thông báo đến các hộ dân về thời gian, địa điểm nhận tiền. Tuy nhiên, điều đáng ngạc nhiên là danh sách nhận tiền ấy dường như là một ẩn số.

Theo nhiều người dân, họ không được thông báo, chỉ nghe truyền bảo nhau rồi đi hỏi. Điều ấy cũng là dễ hiểu bởi đến cả trưởng thôn, thậm chí Chủ tịch UBND xã khi được hỏi cũng không biết về danh sách nhận tiền.

Vậy quy trình chi trả tiền hỗ trợ có đang được thực hiện đúng tại đây khi hàng loạt những bất cập đã diễn ra khiến một điều đang lẽ rất bình thường nay bỗng trở nên vô cùng bất thường.

Vận động người dân... không nhận hỗ trợ nhưng vẫn ký tên trong danh sách

Theo chính sách hỗ trợ COVID-19, mỗi khẩu sẽ nhận 250.000 đồng/tháng. Với những gia đình khó khăn, đây được xem là nguồn hỗ trợ kịp thời để phần nào giúp họ trang trải sinh hoạt.

Tại xã Cư Elang, qua bình xét cuối năm 2019, toàn xã có 792 hộ nghèo và 583 hộ cận nghèo được nhận tiền hỗ trợ COVID-19, với số tiền 4 tỷ 712 triệu đồng.

Đáng chú ý, trong quá trình lập danh sách chi trả, trên địa bàn xã lại có 23 hộ cận nghèo với 107 khẩu, đã làm đơn không nhận tiền hỗ trợ, với số tiền 80 triệu đồng.

Nhiều người dân phản ánh rằng, họ không làm đơn tự nguyện không nhận tiền mà được cán bộ đến vận động ký đơn. Trong đoàn đến vận động có cán bộ, lãnh đạo của xã, thôn. Sở LĐ-TB&XH tỉnh Đắk Lắk cho biết, việc này là không được phép, bởi nếu không nhận hỗ trợ cũng phải do người dân tự nguyện viết đơn.

Là hộ cận nghèo của địa phương nhưng sau khi có cán bộ đến nhà vận động nhường tiền hỗ trợ cho hoàn cảnh khó khăn hơn, anh Bàn Xuân Ý vui vẻ đồng ý vì ngỡ mình đang làm được điều ý nghĩa. Tuy nhiên, thực tế, khi nhận được tin đi lấy tiền, anh lên ký nhận vẫn thấy tên mình với 5 khẩu và số tiền hỗ trợ là 3.750.000 đồng. Hỏi cán bộ, anh được trả lời cứ ký vào rồi.. tự đi tìm hiểu.

Không chỉ một mà nhiều hộ dân khác cho biết họ cũng được cán bộ đến nhà vận động ký tên không nhận tiền, dù hầu hết đều là những gia đình không hề khấm khá gì nhưng bất thường là khi kiểm tra vẫn thấy tên mình trong danh sách có tiền.

Người dân cho biết, trong đoàn đến nhà dân có cán bộ xã, thôn. Tring khi đó, xã lại phủ nhận chuyện vận động bà con ký tên không nhận tiền còn thôn lại khẳng định có đưa xã đi đến nhà dân để vận động.

Sở LĐ-TB&XH cho biết, việc người dân muốn nhường tiền hỗ trợ cho người khó khăn hơn phải dựa trên tinh thần tự nguyện, nếu địa phương đi vận động là sai với chủ trương. Tuy nhiên thực tế, hầu hết người dân ký tên đều cho biết họ không tự nguyện làm việc này.