Bất ổn thị trường nước uống đóng chai

Nước uống đóng chai hay đóng bình đang trở thành nhu yếu phẩm cần thiết trong các gia đình. Thế nhưng, việc quản lý mặt hàng này đang gặp những khó khăn, dẫn đến tình trạng bát nháo của thị trường nước uống đóng chai. Hệ lụy của vấn nạn này rất nghiêm trọng khi ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người tiêu dùng trong cả nước.

“Vàng thau lẫn lộn”

Nước uống đóng chai, hay nước bình từ lâu vốn đã trở thành nhu yếu phẩm quen thuộc đối với người tiêu dùng. Thế nhưng, bên cạnh những lợi thế về giá cả, sự tiện lợi thì nước uống đóng chai cũng đang để lại những bất an cho các “thượng đế”.

Trên thị trường hiện nay có thể nói, có cả một rừng các nhãn hiệu nước uống đóng chai, đóng bình người tiêu dùng rất khó để phân biệt được đâu là sản phẩm an toàn, không gây hại sức khỏe và đâu là hàng “rởm”, nguy hại khi sử dụng. Trên thực tế hiện nay, do nhu cầu sử dụng tăng cao nên có rất nhiều cơ sở sản xuất sản phẩm nước uống đóng chai. Bên cạnh những thương hiệu đã xây dựng được chỗ đứng, tạo sự yên tâm cho người tiêu dùng như, Lavie, Aquafina... thì trên thị trường còn có rất nhiều sản phẩm nước uống đóng chai khác. Tại TP. Đà Nẵng, cũng như một số địa phương khác ở miền Trung có thể thấy bên cạnh các sản phẩm nước đóng chai uy tín có thương hiệu, thì vẫn xuất hiện không ít sản phẩm nước đóng chai của các cơ sở nhỏ lẻ khác, với đủ chủng loại, mẫu mã, kích cỡ, “gọi đâu có đó” phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng. Điều đáng nói, trên các nhãn, mác của các sản phẩm này đều được nhà sản xuất khẳng định, được sản xuất, đóng chai trên công nghệ hiện đại, đạt tiêu chuẩn... quốc tế.

Thế nhưng, thật sự thì tiêu chuẩn... quốc tế này rất khó để kiểm chứng và không ít vụ việc sản xuất nước uống đóng chai theo “trên công nghệ hiện đại”, nhưng thực chất là làm thủ công, gây mất an toàn, ảnh hưởng đến sức khỏe của các “thượng đế” đã bị vạch mặt chỉ tên. Mới đây, công an quận Sơn Trà (TP. Đà Nẵng) phối hợp với các lực lượng chức năng phát hiện cơ sở sản xuất nước uống đóng chai “Anh & Em” của Công ty An Phước có nhiều vi phạm về vệ sinh an toàn thực phẩm. Cụ thể, lực lượng chức năng đã phát hiện tại cơ sở sản xuất nước uống đóng chai này, cống rãnh thoát nước thải bị ứ đọng. Khu vực chiết rót nước uống đóng chai không tách biệt với các khu vực khác. Cơ sở sản xuất này cũng không được trang bị hệ thống diệt khuẩn không khí. Tường, trần, nền nhà khu vực sản xuất, kinh doanh, kho bảo quản bị thấm nước, rạn nứt, ẩm mốc. Người lao động trực tiếp không đáp ứng kiến thức về an toàn thực phẩm...

Trước đó, theo đại diện công an TP. Đà Nẵng, công an thành phố cũng đã đình chỉ hoạt động cơ sở sản xuất nước uống đóng chai bằng... nước giếng khoan. Cụ thể, khi kiểm tra cơ sở sản xuất nước uống đóng chai của Công ty TNHH Sản xuất và thương mại Tâm Bình tại huyện Hòa Vang. Lực lượng chức năng đã phát hiện cơ sở này đang sản xuất nước uống đóng chai trực tiếp bằng nguồn nước ngầm của cơ sở. Trong khi, quy định bắt buộc việc sản xuất nước uống đóng chai phải dùng nước máy. Tại địa phương lân cận là Quảng Nam, các cơ quan chức năng cũng đã phát hiện nhiều cơ sở sản xuất nước uống đóng chai trên địa bàn tỉnh vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm. Thậm chí, lực lượng chức năng phát hiện công nhân của một cơ sở sản xuất nước uống đóng chai tại huyện Phú Ninh, cọ rửa, súc bình nước bằng… tay.

Siết việc sản xuất nước uống đóng chai

Như đã nói ở trên, nước uống đóng chai hay đóng bình đang trở thành nhu yếu phẩm cần thiết trong các gia đình. Thế nhưng, việc quản lý mặt hàng này đang gặp những khó khăn, dẫn đến tình trạng bát nháo của thị trường nước uống đóng chai. Hệ lụy của vấn nạn này rất nghiêm trọng khi ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người tiêu dùng trong cả nước. Bởi vậy, đã đến lúc các cơ quan chức năng cần có sự vào cuộc quyết liệt hơn, để ổn định thị trường, trong đó cần kiên quyết đóng cửa những cơ sở sản xuất không đạt chuẩn.

Việc sản xuất nước uống đóng chai, đóng bình được quy định cụ thể tại Điều 13, Nghị định số 67/2016/NĐ-CP của Chính phủ về điều kiện sản xuất, kinh doanh thực phẩm thuộc lĩnh vực quản lý chuyên ngành của Bộ Y tế. Trong đó, khu vực chiết rót sản phẩm phải kín, tách biệt với các khu vực khác, có hệ thống diệt khuẩn không khí; việc tiệt trùng, khử trùng sản phẩm, khử trùng bao bì bằng thiết bị chuyên dụng sử dụng công nghệ tạo tia cực tím, công nghệ khí ozone hoặc các công nghệ khác nhưng không làm ảnh hưởng đến chất lượng, an toàn sản phẩm... Quy định là vậy, song trên thực tế sản xuất không phải cơ sở nào cũng nghiêm túc tuân thủ, đáp ứng đầy đủ các tiêu chí. Trên thực tế, tại nhiều cơ sở sản xuất nước uống đóng chai nhỏ lẻ, do nhiều yếu tố đặc biệt là về tiềm lực tài chính hạn chế nên rất khó để đảm bảo công nghệ, để sản xuất được sản phẩm đáp ứng yêu cầu về an toàn vệ sinh. Trong khi đó, bằng mắt thường rất khó để người tiêu dùng phân biệt được sản phẩm nước uống đóng chai có đảm bảo chất lượng hay không. Và nếu sử dụng các sản phẩm nước uống nhiễm bẩn sẽ rất nguy hại đến sức khỏe của người tiêu dùng. Khi uống trực tiếp những loại nước đóng chai, bình kém chất lượng người dùng sẽ nhiễm các kim loại nặng, vi sinh vật, thậm chí là có cả những sinh vật nguy hại khác.

Điều đáng nói, trước ma trận thật giả lẫn lộn của các loại nước đóng sẵn, nhiều người tiêu dùng vẫn còn tâm lý chủ quan, hoặc lựa chọn sản phẩm rẻ, hợp với túi tiền chứ chưa quan tâm đến chất lượng, thương hiệu, xuất xứ hàng hóa... Để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, các cơ quan chức năng tăng cường việc kiểm tra các cơ sở sản xuất nước uống đóng chai, bình. Từ đó, kịp thời phát hiện những sai phạm, đồng thời cảnh báo cho người dân thông qua các phương tiện thông tin đại chúng. Đặc biệt, với những cơ sở sản xuất không đủ điều kiện cần kiên quyết yêu cầu đóng cửa, không cho tiếp tục sản xuất, kinh doanh. Về phía các “thương đế”, để bảo vệ sức khỏe gia đình mình, cũng cần tự trang bị kiến thức về hàng giả hàng nhái, khi mua nước uống đóng chai, đóng bình sẵn. Trong khi, thị trường nước đóng chai vẫn còn “vàng thau lẫn lộn”, nên chọn mua sản phẩm của những thương hiệu có uy tín, đã xây dựng được chỗ đứng trên thị trường.