Bảo lãnh thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu: Lợi ích kép

Tổng cục Hải quan đang soạn thảo Đề án Bảo lãnh thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK) để trình Quốc hội xem xét, ban hành. Cơ chế này là bước cải cách quan trọng mang lại lợi ích kép cho cả cơ quan quản lý và doanh nghiệp.

Dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, các bộ, ngành đã cắt giảm, đơn giản hóa hoặc cắt bỏ ít nhất 50% thủ tục hành chính và điều kiện kinh doanh… Thế nhưng, kết quả này vẫn chưa thể làm hài lòng cộng đồng doanh nghiệp cũng như đáp ứng yêu cầu thuận lợi hóa thương mại trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Đến nay, vẫn có hàng trăm dòng sản phẩm hàng hóa trong quá trình lưu thông, XNK phải chịu sự kiểm tra chuyên ngành của các bộ, ngành chức năng, phát sinh những thủ tục, vướng mắc gây phiền hà, khó khăn, tốn kém cho doanh nghiệp.

Một trong những giải pháp giải quyết những vướng mắc nêu trên cho doanh nghiệp trong hoạt động XNK, nếu được áp dụng sẽ mang lại lợi ích kép cho cả cơ quan quản lý nhà nước lẫn cộng đồng doanh nghiệp, đó là tiến tới áp dụng cơ chế “bảo lãnh thông quan hàng hóa XNK”.

Tại Hội thảo Bảo lãnh thông quan hàng hóa XNK, do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Tổng cục Hải quan vừa tổ chức tại Hà Nội, ông Nguyễn Đức Dũng - Phó giám đốc Trung tâm Tư vấn và Dịch vụ hải quan (VCCI) - cho biết: Bảo lãnh thông quan hàng hóa đã được áp dụng từ lâu ở một số nước phát triển như Mỹ, Canada, Nhật Bản… Cơ chế này đảm bảo cho cơ quan quản lý tránh được thất thoát nguồn thu ngân sách nhà nước từ những rủi ro trong thực hiện quy trình hải quan cho doanh nghiệp, bởi rủi ro này đã được các tổ chức tín dụng (bảo hiểm) bảo lãnh. Về phía doanh nghiệp, bảo lãnh thông quan hàng hóa XNK sẽ rút ngắn được thời gian thông quan, giải phóng nhanh hàng hóa.

Ông Dũng cho biết, trên cơ sở nắm bắt thông tin từ doanh nghiệp và đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp, VCCI đã kiến nghị Tổng cục Hải quan đưa tất cả các vướng mắc hiện tại liên quan đến quy trình hải quan vào quy trình bảo lãnh thông quan hàng hóa XNK để hỗ trợ doanh nghiệp hoạt động. Khi được Quốc hội ban hành, VCCI sẽ tổ chức các hoạt động hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp tiếp cận nhanh và nắm bắt tốt nhất cơ chế bảo lãnh thông quan hàng hóa XNK.

Tuy nhiên, ông Dũng cũng khuyến nghị, để cơ chế bảo lãnh thông quan hàng hóa XNK thực sự mang lại lợi ích, các doanh nghiệp phải gương mẫu tuân thủ tốt pháp luật, qua đó xây dựng uy tín, niềm tin để được các tổ chức bảo lãnh chấp thuận và xem xét thu mức phí bảo lãnh phù hợp.