Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp: Tạo thuận lợi hơn cho người tham gia

Theo ông Hà Tất Thắng - Cục trưởng Cục An toàn lao động, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) - Bộ LĐ-TB&XH đang khẩn trương xây dựng dự thảo trình Chính phủ ban hành Nghị định thay thế Nghị định 37/2016/NĐ-CP theo hướng bỏ bớt thủ tục hành chín

Để triển khai chính sách bảo hiểm TNLĐ, BNN, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 37/2016/NĐ-CP quy định và hướng dẫn một số điều của Luật An toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ) về bảo hiểm TNLĐ, BNN bắt buộc; Nghị định 44/2017/NĐ-CP về điều chỉnh giảm mức đóng. Bộ LĐ-TB&XH cũng ban hành Thông tư số 26/2017/TT-BLĐTBXH quy định và hướng dẫn thực hiện chế độ bảo hiểm TNLĐ, BNN bắt buộc.

Nghị định 44/2017/NĐ-CP về điều chỉnh mức đóng bảo hiểm TNLĐ, BNN. Năm 2017, căn cứ vào thực tế tồn dư quỹ TNLĐ, BNN (tính đến năm 2014 quỹ TNLĐ, BNN dư khoảng 16.300 tỷ đồng, năm 2016, quỹ kết dư khoảng 26.000 tỷ đồng, đến cuối năm 2018 quỹ kết dư khoảng 40.000 tỷ đồng), để hỗ trợ doanh nghiệp giảm chi phí sản xuất và tiết kiệm ngân sách nhà nước, Bộ LĐ-TB&XH đã đề xuất Chính phủ giảm mức đóng từ 1% trên quỹ tiền lương xuống còn 0,5% trên quỹ tiền lương. Với chính sách này, mỗi năm tiết kiệm cho ngân sách Nhà nước gần 1.000 tỷ đồng và cho doanh nghiệp gần 3.000 tỷ đồng.

Theo Cục An toàn lao động, sau 3 năm triển khai thực hiện, nhìn chung cấp ủy, chính quyền địa phương đều quan tâm chỉ đạo trong việc tổ chức thực hiện chính sách và sự phối hợp giữa các ban, ngành, hội đoàn thể chính trị - xã hội trong công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về bảo hiểm xã hội nói chung, bảo hiểm TNLĐ, BNN nói riêng để mở rộng, phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm TNLĐ, BNN.

Với việc thực hiện quy định của Luật ATVSLĐ và Nghị định 37/2016/NĐ-CP, hầu hết các trường hợp TNLĐ, BNN đã xác định tỷ lệ suy giảm sức khỏe đều được hưởng chế độ trợ cấp TNLĐ, BNN theo quy định của pháp luật, cụ thể: Trong giai đoạn 2016-2018, các cơ quan bảo hiểm xã hội đã chi khám giám định thương tật bình quân hơn 1,9 tỷ đồng/năm; chi trợ cấp bình quân gần 148 tỷ đồng/năm; chi hỗ trợ chuyển đổi nghề bình quân gần 67 tỷ đồng/năm; chi hỗ trợ phòng ngừa TNLĐ, BNN trong năm 2018 là 200 triệu đồng; năm 2017 phê duyệt hỗ trợ kinh phí huấn luyện từ bảo hiểm xã hội là hơn 96 tỷ đồng cho 38.276 người; năm 2018 phê duyệt hỗ trợ huấn luyện ATVSLĐ cho người tham gia bảo hiểm TNLĐ, BNN bắt buộc là gần 43 tỷ đồng; năm 2019, Bộ LĐ-TB&XH đã phê duyệt hỗ trợ đợt 1 cho hoạt động huấn luyện ATVSLĐ 32 tỷ đồng…

Tuy nhiên, theo đánh giá của nhiều chuyên gia và doanh nghiệp, việc triển khai chính sách bảo hiểm TNLĐ, BNN còn vướng mắc, chậm, do một số quy định về tài chính, thủ tục hành chính quá phức tạp. Trong khi đó, mục đích chính của Luật ATVSLĐ đặt ra là mở rộng đối tượng sang cả khu vực lao động không có hợp đồng lao động, chuyển mạnh từ bị động giải quyết hậu quả sang chủ động phòng ngừa, giảm thiểu TNLĐ, BNN.

Vì vậy, để thực hiện tốt hơn chính sách bảo hiểm TNLĐ, BNN, ông Hà Tất Thắng cho hay, bắt buộc Bộ LĐ-TB&XH cũng khẩn trương xây dựng dự thảo trình Chính phủ ban hành Nghị định thay thế Nghị định 37/2016/NĐ-CP theo hướng bỏ bớt thủ tục hành chính; quy định rõ hơn, thuận lợi hơn mức hỗ trợ (cao hơn); quy trình xác định đối tượng được hưởng nhanh hơn, chính xác hơn, quy trình thực hiện thuận lợi hơn, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện tốt hoạt động phòng ngừa, giảm TNLĐ, BNN.

Trước thực tế này, nhiều ý kiến cho rằng, các cấp, ngành cần tích cực sử dụng hiệu quả tối đa 10% từ nguồn thu bảo hiểm TNLĐ, BNN hàng năm (500 tỷ mỗi năm) để hỗ trợ cho các doanh nghiệp, NLĐ trong cả nước phòng ngừa TNLĐ, BNN; mở rộng nội dung hỗ trợ, nâng mức bồi thường trợ cấp; mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm TNLĐ, BNN sang khu vực không có quan hệ lao động (dự kiến, Bộ LĐ-TB&XH sẽ xây dựng dự thảo trình Chính phủ trong năm nay). Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chế độ, chính sách TNLĐ, BNN tại các đơn vị sử dụng lao động, cơ quan có thẩm quyền liên quan giải quyết đóng, hưởng chế độ TNLĐ, BNN; kịp thời phát hiện và xử lý những vi phạm, đảm bảo quyền lợi của người lao động.