Bao giờ bất động sản hồi phục?

Tại Diễn đàn "Dự báo thời điểm phục hồi của thị trường bất động sản và khuyến nghị đầu tư", các chuyên gia dự đoán về thời điểm thị trường bất động sản hồi phục.

TS. Nguyễn Văn Đính - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam nói: "Chúng tôi dự đoán quý IV/2023 là thời điểm bắt đầu phục hồi. Từ quý III/2023 đã có nhiều tín hiệu mừng. Tất nhiên so với thời điểm 2018 - 2019 thì vẫn còn xa, chỉ là con số vài nghìn so với vài chục nghìn lượt giao dịch trong quá khứ. Nhưng trong thời điểm khó khăn này, vài nghìn đã là một con số đáng khích lệ, tạo động lực cho quý IV/2023 và quý I/2024. Chúng tôi hy vọng có nhiều khởi sắc khi các chính sách tháo gỡ khó khăn tác động tốt tới thị trường", ông Đính nhấn mạnh.

Theo ông Đính, ttại thời điểm này, thị trường bất động sản đã có những chuyển biến tốt hơn. Với sự vào cuộc quyết liệt của Chính phủ, quý I/2023 nguồn cung sụt giảm nghiêm trọng, gần như đứng im, giao dịch chỉ có hơn 1.000 thì sang quý II/2023 đã có sự chào bán trở lại, với khoảng 3.700 giao dịch thành công.

Sang đến quý III/2023, trong hai tháng đầu quý đã có hơn 5.000 giao dịch thành công và 300 dự án trên toàn quốc đã ra hàng mở bán.

Ngoài ra, nếu quý I/2023 chưa sẵn sàng đưa hàng ra bán thì quý III/2023 do niềm tin có dấu hiệu tăng lên nên giao dịch và nguồn hàng tăng hơn.

Với đà như vậy, hiện tượng tăng cung ra thị trường xuất hiện nhiều hơn, tất nhiên chủ yếu là các dự án cũ. Các dự án đều có dấu hiệu tái cấu trúc sản phẩm và mức giá điều chỉnh tương đối sát với thị trường nên giao dịch thực tế đang được tăng lên.

Trong đó, 70% giao dịch đến từ các căn hộ chung cư, còn phân khúc đất nền giao dịch ít hơn do giá cả chưa có nhiều điều chỉnh mạnh.

Những điều này cho thấy, điều hành của Chính phủ bắt đầu có kết quả. Tuy nhiên, thời gian tới cần đẩy nhanh hơn việc hoàn thiện các luật, các cơ chế, chính sách.

Đồng quan điểm, TS Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ Quốc gia cũng nhận định, thị trường bất động sản đã và đang phục hồi. Tuy nhiên so với thời điểm hoàng kim thì hiện nay mới chỉ phục hồi được khoảng 20-30%.

Thời gian tới, thị trường bất động sản sẽ diễn biến theo kịch bản tốt hơn, "cú hích" lớn sẽ bắt đầu từ đầu quý I/2024, bởi lãi suất đã và đang giảm; độ ngấm của chính sách tại thời điểm đó cũng sẽ tốt hơn, đặc biệt với mức độ tường minh khi 4 luật được Quốc hội thông qua trong tháng 10 sắp tới.

Ngoài ra, những vụ việc vi phạm pháp luật trong năm nay về cơ bản sẽ được xử lý. Đến thời điểm đó, tình hình phục hồi kinh tế và vĩ mô của Việt Nam, thế giới cũng sẽ rõ nét hơn.

"Vì vậy, theo tôi, đầu năm 2024 sẽ là thời điểm thuận lợi để nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư, bởi lãi suất giảm và giá bất động sản được điều hòa hợp lý", vị chuyên gia nêu quan điểm.

Tương tự, TS. Nguyễn Văn Khôi - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội cũng cho rằng, từ quý III/2023 đến hai quý đầu của năm 2024 sẽ thấy nhiều hơn các điểm sáng tích cực. Trong đó, phân khúc nhà ở xã hội, bất động sản công nghiệp sẽ có nhiều dấu hiệu tích cực nhất.

Với nhà ở thương mại, các dự án đã tồn tại trước thì vẫn còn khó khăn do vướng 47 khó khăn liên quan đến pháp lý. Trong đó, vướng mắc về việc dự án phải có đất ở để được chấp thuận chủ đầu tư là vướng mắc lớn nhất. Hy vọng việc hoàn thiện luật tới đây sẽ giúp các dự án mới dễ dàng hơn.

Dù có cái nhìn lạc quan nhưng các chuyên gia đều cho rằng, thị trường bất động sản vẫn còn nhiều vấn đề cần được xử lý.

GS.TSKH. Đặng Hùng Võ nêu quan điểm, để “giải cứu” thị trường bất động sản, cần có sự vào cuộc quyết liệt của toàn hệ thống chính trị. Bởi vì ách tắc lớn nhất của thị trường bất động sản nằm ở quy hoạch và pháp luật. Trong đó, chúng ta chưa định hình quy hoạch trong phát triển thị trường bất động sản.

Quy hoạch trong cơ chế bao cấp là pháp lệnh, nhưng trong cơ chế thị trường là định hướng. Cách xây dựng pháp luật hiện nay vừa thừa vừa thiếu, cách xây dựng quy hoạch chưa rõ ràng. Trong khi trên thế giới quy định rất rõ quy hoạch phát triển kinh tế xã hội là quy hoạch chiến lược, quy hoạch sử dụng đất là quy hoạch vùng. Đến quy hoạch đô thị và nông thôn mới là quy hoạch chi tiết.

Trên thực tế, cơ hội phát triển bất động sản còn rất lớn. Theo tính toán của Ngân hàng Thế giới, 20% dân số Việt Nam không đủ tiền mua nhà, 60% tiếp theo chỉ đủ tiền mua nhà ở xã hội mà nhà ở xã hội chỉ tính ở Việt Nam hiện nay đã có giá gấp đôi 10 năm trước.

Trong khi giá nhà cao, chúng ta lại chỉ dùng gói hỗ trợ tín dụng thấp hơn 1,5-2% so với tín dụng thương mại. Và chỉ có 20% người đủ tiền mua nhà ở trung cấp và cao cấp, trong đó 8% đủ tiền mua nhà ở cao cấp.

Về thời điểm phục hồi của thị trường bất động sản, ông Võ cho rằng, nó phụ thuộc vào việc cải tiến pháp luật như thế nào. Còn nếu phục hồi nhưng vướng mắc của pháp luật chưa được giải quyết thì chu kỳ mới sẽ không được lâu dài.

"Và nếu thị trường lại đi xuống, tính ì của thị trường sẽ kéo dài, khi đó muốn kéo lên cũng sẽ rất khó", ông Võ nói.