Bán vé số online: Cần phương thức quản lý thay vì cấm đoán

Kinh doanh xổ số qua hình thức trực tuyến đã trở nên phổ biến ở nhiều nước trên thế giới. Tại Việt Nam, nhiều ý kiến cho rằng, cơ quan chức năng thay vì lệnh cấm, nên nghiên cứu có hình thức quản lý phù hợp, vừa đạt được hiệu quả trong phân phối vé số online, vừa tạo môi trường kinh doanh văn minh, hiện đại.

Cấm bán online thiệt cho cả bên mua lẫn bán

Những ngày gần đây, thông báo của cơ quan chức năng về việc bán vé số online là không đúng quy định của pháp luật gây nhiều sự chú ý. Động thái diễn ra từ ngày 24.8 khi Hội đồng Xổ số kiến thiết khu vực miền Nam cho biết, đại lý vé số, người bán dạo không được bán vé số online.

Đến tối ngày 25.8, Bộ Tài chính cũng có thông cáo đề nghị các tổ chức, cá nhân hiện đang phân phối vé xổ số qua mạng internet chấm dứt ngay các hoạt động kinh doanh không đúng quy định của pháp luật.

Chủ một đại lý bán vé số tại TP Hồ Chí Minh cho biết, doanh số của cửa hàng đã giảm 60 - 70% bởi mất đi nguồn bán online, có ngày vé bán không hết một nửa. Nhiều đại lý khác tại miền Nam có nguồn khách hàng chủ yếu nhờ bán vé số online cũng đang trong tình trạng tương tự.

Trên thực tế, dịch vụ mua bán xổ số trực tuyến đã mang lại cho người mua nhiều tiện ích. Nhiều bạn trẻ được hỏi cũng có quan điểm, nếu được lựa chọn, chắc chắn sẽ mua vé số online, chỉ cần chọn được kênh mua uy tín.

Chuyên gia kinh tế, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho biết, nên tiến tới việc thay đổi quy định sao cho phù hợp với cái mới để tránh trường hợp dù cấm nhưng vẫn diễn ra cảnh lén lút bán.

"Về lâu dài, cơ quan Nhà nước và các doanh nghiệp xổ số kiến thiết cần nghiên cứu thêm về việc mở bán và quản lý hình thức vé số online. Việc này vừa tạo môi trường kinh doanh linh hoạt, vừa có cơ sở pháp luật" - chuyên gia Đinh Trọng Thịnh nói.

Đừng trở nên lạc hậu

Tại Mỹ - nơi được xem là thị trường xổ số lớn nhất thế giới, với doanh thu xổ số năm 2019 đạt 91 tỉ USD - có hơn 200.000 cửa hàng bán lẻ và các cửa hàng khác bán xổ số. Tuy nhiên, trong bối cảnh nhân khẩu học đang thay đổi và cạnh tranh ngày càng tăng từ các hình thức khác, ngày càng nhiều công ty xổ số ở Mỹ thử nghiệm mở rộng phạm vi tiếp cận qua internet.

Theo Betting USA, có 2 cách để mua xổ số trực tuyến tại Mỹ: Truy cập trang web chính thức của xổ số tiểu bang ở bang có xổ số trực tuyến hợp pháp để mua; sử dụng dịch vụ chuyển phát xổ số trực tuyến hợp pháp để đặt.

Xổ số trực tuyến cũng phổ biến ở Ấn Độ và việc chơi xổ số trực tuyến hợp pháp ở 13 bang của quốc gia Nam Á này. Tất cả các trang xổ số trực tuyến chính thức ở Ấn Độ đều có giấy phép xác thực và hệ thống bảo mật cấp cao để bảo vệ thông tin cá nhân của người chơi.

Trở lại với Việt Nam, những lo ngại của cơ quan chức năng đến từ việc bán online có thể xảy ra các rủi ro về tranh chấp, khiếu kiện, không đảm bảo quyền lợi cho người mua; tiềm ẩn nguy cơ rửa tiền, tệ nạn xã hội, trốn thuế, gây mất trật tư an toàn xã hội.

Trao đổi về vấn đề này, Luật sư Trương Thanh Đức (Giám đốc Công ty Luật ANVI) cho rằng, trường hợp giao dịch trực tuyến là hình thức cam kết, thỏa thuận bằng hành vi, rất phổ biến trong thời đại chuyển đổi số, đồng thời, bất kỳ hình thức nào cũng có rủi ro nhất định, song không thể vì thế mà bỏ, không sử dụng.

Đối với lo ngại một tờ vé số có thể chụp hình đăng lên mạng, người bán có thể bán được cho nhiều người hoặc phát sinh tranh chấp khi vé trúng thưởng lớn, ông Đức cho rằng, với mặt hàng/dịch vụ nào cũng có rủi ro, không riêng gì vé số, các đại lý muốn làm ăn được, họ cũng phải giữ chữ tín. Nếu có phát sinh tranh chấp, sẽ xử lý theo quy định pháp luật.

Luật sư này kiến nghị cơ quan chức năng nên xem xét sửa lại Thông tư 75 của Bộ Tài chính về phương thức phân phối các sản phẩm xổ số đến tay khách hàng. Thay vì cấm đoán, cơ quan quản lý chỉ nên khuyến cáo, bên cạnh đó, đẩy mạnh áp dụng công nghệ vào phân phối vé để quản lý một cách hiệu quả.