Bài 2: Tư duy về cấu trúc và sự vận động của BCTC (Phần 2)

Phần 1 chúng ta đã có nói về tư duy TÀI SẢN. Trong đó là Tài sản dài hạn và Tài sản ngắn hạn.

Phần 2 này mình sẽ tiếp tục thảo luận về tư duy “Thứ” hình thành nên TÀI SẢN.

Khi doanh nghiệp tái đầu tư, muốn xây dựng nhà xưởng, máy móc, trang thiết bị, muốn gia tăng Hàng tồn kho. Câu hỏi đặt ra là: Tiền từ đâu mà đầu tư? Tiền từ đâu để tài trợ cho các hoạt động kinh doanh?

Từ đó hình thành phần thứ 2 của bảng CĐKT: NGUỒN VỐN (NV). Thực tế thì NV là nơi tạo ra dòng vốn lưu động để tài trợ cho các hoạt động đầu tư của DN.

Trong NV có 2 phần: VCSH và Nợ.

VCSH: hiểu đơn giản là phần vốn góp của các cổ đông, mỗi người góp nhau 1 ít thì gọi là vốn cổ phần, vốn cổ phần cộng với những khoản lợi nhuận giữ lại chưa phân phối (Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối – LNST CPP) và các khoản tiền trích vào Quỹ đầu tư phát triển. Tóm lại VCSH là tổng vốn thực góp của các cổ đông và phần LN từ hoạt động kinh doanh có lời.

NỢ: Hiểu đơn giản là khi DN có vốn, nhưng mô hình kinh doanh của DN vẫn phát triển và cần tiền để đầu tư, thì khi đó DN sẽ đi vay nợ, để nhập máy móc, nguyên vật liệu đầu vào để sản xuất, trang trải các loại chi phí hoạt động kinh doanh của DN. Đó là các khoản NỢ. Trong các khoản nợ thì sẽ có NỢ NGẮN HẠN (Nợ NH) và NỢ DÀI HẠN (Nợ DH).

NỢ DH và VCSH sẽ là dòng vốn để tài trợ cho các hoạt động đầu tư vào TÀI SẢN CỐ ĐỊNH (TSCĐ)

Bài 2: Tư duy về cấu trúc và sự vận động của BCTC (Phần 2)

Ví dụ về HPG năm 2019-2020, TSCĐ của DN đang được xây dựng ở mục “Tài sản dở dang dài hạn” thì khi xây xong đưa vào vận hành thì sẽ được chuyển từ mục này lên “TÀI SẢN CỐ ĐỊNH”. Vậy thì HPG lấy vốn ở đâu để xây ra cái tài sản 38k tỷ này? Có thể DN sử dụng vốn vay dài hạn (NỢ DÀI HẠN) + Các khoản Quỹ đầu tư phát triển, hoặc từ LNST CPP. Tức là DN sẽ dùng dòng tiền từ VCSH này hoặc dòng tiền từ VAY DÀI HẠN để phục vụ cho quá trình phát triển các TÀI SẢN DÀI HẠN của DN.

Vậy NỢ NGẮN HẠN? Về định nghĩa Nợ NH là các khoản nợ đến ngày đáo hạn dưới 12 tháng (kể cả là nợ dài hạn nhưng thời điểm đáo hạn còn dưới 12 tháng cũng chuyển vào Nợ NH). Còn về mục đích, Nợ NH của DN được dùng để tài trợ cho các khoản TÀI SẢN NGẮN HẠN (HTK).

Đó là tư duy vận động của bảng CĐKT. Tóm lại: TÀI SẢN là nguồn tạo ra DT và LN, nhưng NGUỒN VỐN sẽ là nơi tài trợ vốn tạo nên TÀI SẢN. Từ TÀI SẢN hình thành ra hoạt động bán hàng. Khi bán hàng xong sẽ thu được tiền.

Khi thu được tiền sẽ chảy ngược về TÀI SẢN, nằm ở khoản mục Tiền và Tương đương tiền. Nhưng khi bán hàng cho khách ghi công nợ thì sẽ nằm ở CÁC KHOẢN PHẢI THU. TẤT CẢ NHỮNG THỨ ĐÓ ĐỀU NẰM TRONG TÀI SẢN NGẮN HẠN CỦA DN.

Bên cạnh đó, khi bán được hàng, doanh thu tăng, lợi nhuận tăng, trừ đi các loại chi phí gián tiếp, thì phần LN còn lại sẽ chảy vào VCSH của DN và nằm ở mục LNST CPP, sau đó 1 phần này sẽ trả cổ tức cho cổ đông, phần còn lại sẽ nằm lại ở VCSH