Bắc Giang: Vì sao “mở đường” cho doanh nghiệp hoạt động trong “tâm dịch”?

Với phương châm “Chống dịch để sản xuất, sản xuất để chống dịch”, UBND tỉnh Bắc Giang đã lên kế hoạch tổ chức lại hoạt động sản xuất của một số doanh nghiệp tại 4 khu công nghiệp trọng điểm trên địa bàn tỉnh, bắt đầu từ ngày 26/5. Liệu đây là bước đi táo bạo hay một sự “đánh cược” với đại dịch Covid-19 của tỉnh Bắc Giang?

Cú đánh ngang lưng…

Theo số liệu từ Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bắc Giang, trong 5 tháng đầu năm, toàn tỉnh đã thu hút được hơn 735 triệu USD, tăng 17,7% so với cùng kỳ. Trên bản đồ các tỉnh phát triển công nghiệp của Việt Nam, tỉnh Bắc Giang đang nổi lên là một địa phương dẫn đầu về thu hút đầu tư nước ngoài. Đặc biệt, nhiều tập đoàn lớn của thế giới cũng đã trở về Bắc Giang để thiết lập hoạt động đầu tư tại đây.

Tuy nhiên, cũng trong tháng 5/2021, dịch bệnh Covid-19 bùng phát tại 4 khu công nghiệp lớn nhất của tỉnh là Vân Trung, Đình Trám, Quang Châu và Song Khê - Nội Hoàng. Đây cũng là nơi tập trung hơn 60 nghìn công nhân từ mọi miền tổ quốc về làm việc. Tính đến ngày 26/5, tỉnh Bắc Giang đã có gần 1,5 nghìn người dương tính với Covid-19, trong đó chủ yếu là công nhân của các doanh nghiệp trong các khu công nghiệp trên. Bắc Giang đã thực hiện hàng loạt các biện pháp mạnh để khống chế dịch bệnh: Thực hiện giãn cách xã hội đối với hầu hết các huyện, thành phố của tỉnh, tiến hành xét nghiệm sàng lọc hàng trăm nghìn lượt trong thời gian rất ngắn, phong tỏa các khu nhà trọ, các thôn, tổ dân phố có đông người lao động của các doanh nghiệp ở trọ…

Và đặc biệt, Bắc Giang đã phải thực hiện một biện pháp chưa bao giờ được áp dụng tại bất kỳ địa phương nào. Đó là việc tạm dừng sản xuất với 4 khu công nghiệp được coi là đầu tàu là trọng điểm trong chiến lược phát triển kinh tế của tỉnh; trong đó có hàng loạt cái tên đình đám như: Samsung, Foxcon, Luxshare… Những cái tên không chỉ có vai trò với nền kinh tế của tỉnh mà còn là một thành phần không thể thiếu trong chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu.

Trước đó, trong tối 17/5, toàn thể lãnh đạo cao cấp nhất của UBND tỉnh Bắc Giang đã có một cuộc họp căng thẳng với 25 doanh nghiệp hàng đầu của các khu công nghiệp này chỉ để trả lời câu hỏi: Có nên đóng cửa các khu công nghiệp hay không? Một số doanh nghiệp đồng tình với phương án này nhưng cũng có nhiều doanh nghiệp băn khoăn nếu như điều này được thực hiện. Không băn khoăn sao được khi phía sau đó là nỗi lo đình trệ sản xuất, thiếu hụt về nhân lực, lãng phí tài sản và cao nhất là khiến cho các đối tác có thể giảm hoặc thậm chí là cắt đơn hàng của doanh nghiệp?

Giải bài toán “mâu thuẫn”…

Từ 00h ngày 18/5 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng khi tỉnh Bắc Giang quyết định tạm dừng hoạt động đối với 4 khu công nghiệp: Quang Châu, Đình Trám, Vân Trung và Song Khê - Nội Hoàng. Tại thời điểm đó, toàn tỉnh mới phát hiện hơn 350 ca dương tính với Covid-19. Cùng với đó, tỉnh này thực hiện các biện pháp mạnh mẽ để ngăn chặn người lao động rời khỏi các khu công nghiệp và các khu nhà trọ, tạo điều kiện cho việc quản lý chặt chẽ số lượng người nghi nhiễm không rời khỏi địa bàn tỉnh Bắc Giang.

Thời gian sau ngày 18/5, toàn bộ các khu vực có liên quan đến các doanh nghiệp và người lao động thuộc 4 khu công nghiệp này được kiểm soát gắt gao. Tỉnh Bắc Giang đặt ra mục tiêu phải lấy mẫu xét nghiệm Covid-19 cho toàn bộ người lao động tại các khu công nghiệp này trong thời gian sớm nhất. Các biện pháp được đặt ra là phong tỏa toàn bộ các khu nhà trọ, các xóm, tổ dân phố có đông người lao động và tất cả các doanh nghiệp. Người lao động ở các nhà máy cũng không thể ra ngoài được, trong khi những công nhân cũng không thể ra vào nhà máy được nữa. Các đoàn cứu trợ được huy động cả ngày lẫn đêm để nhanh chóng lấy mẫu xét nghiệm cho tất cả những người đang sinh sống trong và ngoài khu vực 4 khu công nghiệp trên.

Ngày 25/5, tỉnh Bắc Giang công bố 375 ca nhiễm được phát hiện trong một ngày. Đây là con số được ghi nhận bởi các mẫu xét nghiệm các ngày trước dồn lại, nhưng cũng là con số cao kỷ lục trong lịch sử từ khi bùng phát dịch Covid-19 trên đất nước ta. Tổng cộng, đến 17h ngày 25/5, toàn tỉnh Bắc Giang có gần 1,4 nghìn người dương tính với Covid-19, một con số cũng được đánh giá là cao kỷ lục của Việt Nam và khiến không ít người dân hoang mang. Thế nhưng, cũng vào thời điểm đó, Bắc Giang lại đưa ra quyết định cho hoạt động trở lại cả… 4 khu công nghiệp trên địa bàn.

Giải thích về điều này, ông Lê Ánh Dương - Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang cho biết: Để áp dụng các biện pháp giãn cách xã hội đối với các khu lưu trú của công nhân thì sẽ có hàng vạn người phải nghỉ việc, cùng với đó là thời gian cách ly dài sẽ gây khó khăn về cung cấp lương thực, thực phẩm, chăm lo đời sống của nhân dân. Còn đối với các doanh nghiệp, nếu để đứt gãy chuỗi cung ứng từ Bắc Giang có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế cả nước. “Câu chuyện không để dứt gãy chuỗi cung ứng sản xuất và chống Covid-19 là hai bài toán mâu thuẫn với nhau. Trách nhiệm của chúng tôi và các cơ quan Trung ương là làm sao hóa giải được mâu thuẫn ấy, vừa chống được dịch trong các khu công nghiệp, vừa từng bước khởi động lại chuỗi sản xuất”.