Áp thuế 10% cho thuê nhà cả chủ và khách đều lo

Trong thời kỳ Covid, chưa nên "đẻ thêm" những khoản nghĩa vụ tài chính mà người dân, doanh nghiệp phải nộp, và thuế giá trị gia tăng nên giảm từ 10% xuống 5% thì mới hợp lý.

Bà Nguyễn Thị Dung (Cầu Giấy, Hà Nội) lại có nỗi niềm lo lắng khác, vì căn hộ mà bà cho thuê 12 triệu đồng/tháng nhưng thực tế gia đình phải đi vay ngân hàng để mua. Áp lực trả nợ gốc và lãi hàng tháng 10 triệu đồng, số tiền cho thuê chỉ bù được phần nào. Nếu Hà Nội áp dụng cách thu như TP.HCM thí điểm thì khả năng bà phải bán nhà hoặc phải tăng giá cho thuê.

“Nhà nước cũng cần có chính sách thu thuế cho hợp lý, chứ kiểu này người dân chịu thiệt. Nếu cứ doanh thu 100 triệu đồng mà đóng 10% thuế thì hoặc là giá nhà cho thuê tăng, hoặc thị trường nhà cho thuê sẽ khó tồn tại”, bà Dung bộc bạch.

Theo GS. Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ TN&MT, về nguyên tắc, thu thuế cho thuê nhà là đúng. Cho thuê nhà có nghĩa là có thu nhập, người dân phải đóng thuế. Chỉ có điều mức thuế như thế nào cho phù hợp với hoàn cảnh người cho thuê, vì người dân bỏ tiền ra mua nhà sau đó cho thuê lại để kiếm thêm thu nhập.

Tuy nhiên, ông Võ cho rằng, thuế thu nhập từ cho thuê nhà cần phải có nghiên cứu kỹ. Bởi nếu đánh thuế cao quá, thị trường bất động sản không còn hấp dẫn nữa, thậm chí sẽ đi xuống vì không còn kinh doanh cho thuê nhà.

GS. Đặng Hùng Võ cho rằng, trong thời kỳ Covid-19 chưa nên thu thuế cho thuê nhà. "Chính quyền không nên “đẻ” thêm ra các nghĩa vụ tài chính, mà cứ tiếp tục thực hiện như cũ. Vì thực tế Chính phủ hiện nay đang muốn giảm cái cũ chứ không phải tăng thêm cái mới", ông Võ nói.

Nguyên Thứ trưởng Bộ TN&MT nhấn mạnh, đặt ra vấn đề để thử nghiệm thì có thể được. Đơn cử như tính toán mô hình một hộ bỏ ra 5 tỷ đồng xây nhà, sau đó cho thuê mỗi năm được bao nhiêu và bao nhiêu năm thì thu hồi được vốn, thu thuế bao nhiêu là vừa. Tất cả các nghiên cứu lúc này là cần thiết.

“Trong thời gian Covid, chúng ta chưa nên đẻ thêm ra những khoản nghĩa vụ tài chính mà người dân và doanh nghiệp phải nộp. Bởi Covid đang làm giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế”, ông Võ nhắc lại.

Hiện nay, người cho thuê nhà có thể tránh nộp thuế bằng cách có một hợp đồng chính thức là hợp đồng thuê quản lý, hoặc cho mượn... Thế nên, cần đưa ra mức thuế hợp lý để người dân tự nguyện nộp thì sẽ hiệu quả hơn.

Kinh nghiệm của các nước phát triển là đánh thuế ở tất cả các sản phẩm sinh lợi ích, nếu lợi ích dưới ngưỡng nào đó thì miễn thuế. Lợi ích cao thì đánh thuế tỷ suất cao hơn, vì cho thuê nhà cũng là một hoạt động kinh doanh. Nhưng mức tỷ suất thuế như thế nào cho vừa thì còn phụ thuộc vào thu nhập của từng nước, rồi còn tính đến thu nhập chính thức và phi chính thức.

Đồng quan điểm, PGS-TS Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia tài chính nhìn nhận, theo nguyên tắc, cá nhân, tổ chức đã có doanh thu, có lợi nhuận thì phải đóng thuế. Tuy nhiên, mức tính thuế và thuế suất phải phù hợp để những người có nhà cho thuê có thể tự nguyện nộp thuế đầy đủ.

Theo ông Thịnh, mức thu nhập tính thuế từ 100 triệu đồng/năm trở lên là quá thấp so với thực tế hiện nay. Vì tính ra thu nhập cho thuê mỗi tháng chưa tới 10 triệu đồng mà phải đóng 10% thuế thì chưa hợp lý. Hơn nữa có nhiều trường hợp người có nhà cho thuê nhưng thực sự cũng không phải là kinh doanh đúng nghĩa do họ phải đi vay ngân hàng, hoặc ở nhà trọ để dành căn hộ cho thuê lấy tiền trang trải...

“Theo tôi, nên quy định mức thu nhập từ cho thuê tài sản từ 150 triệu đồng/năm trở lên mới phải đóng thuế. Và thuế cho thuê tài sản gồm thuế thu nhập cá nhân, thuế giá trị gia tăng nên giảm từ 10% xuống 5% thì hợp lý hơn”, ông Thịnh đề xuất.