Áp hàng rào thuế quan lên Mexico sẽ tác động tiêu cực tới cả chính trị và kinh tế Mỹ?

Trong ngày thứ Sáu (31/05), John Negroponte, từng là một nhà ngoại giao của Mỹ, tự hỏi liệu Tổng thống Mỹ Donald Trump có đúng đắn khi áp dụng chiến lược dọa áp thuế quan lên hàng hóa Mexico vì vấn đề nhập cư.

Trong ngày thứ Năm (30/05), ông Trump thông báo rằng Mỹ sẽ áp thêm thuế 5% lên toàn bộ hàng hóa nhập khẩu từ Mexico vào ngày 10/06/2019. Trong một tuyên bố, ông cho biết nguyên nhân dẫn tới động thái bất ngờ trên là vì “cuộc khủng hoảng biên giới” đã khiến nước Mỹ bị “xâm lấn bởi hàng trăm ngàn người”. Ông thậm chí còn đề xuất nâng thuế lên 25% vào ngày 01/10/2019 nếu Mexico không đưa ra động thái để ngăn chặn dòng nhập cư vào Mỹ.

Trao đổi với CNBC trong ngày thứ Năm (30/05), ông John Negroponte tự hỏi liệu động thái mới đây của ông Trump có mang lại kết quả mong muốn hay không.

“Tôi nghĩ nó xấu về cả chính trị lẫn kinh tế. Tôi cũng không nghĩ nó thực sự giúp giải quyết vấn đề nhập cư – vốn là lý do mà ông Trump áp thuế lên Mexico”, ông Negroponte, hiện là Phó Chủ tịch của công ty tư vấn McLarty Associates và từng là Đại sứ Mỹ tại Honduras, Philippines, Liên Hiệp Quốc (UN) và Iraq, cho hay.

Mexico cho biết họ sẽ không phản ứng tích cực trước lời đe dọa về kinh tế.

Trong lá thư gửi tới ông Trump, Tổng thống Mexico Andrés Manuel López Obrador cho biết ông không muốn đối đầu với Mỹ và các nhà lãnh đạo có trách nhiệm tìm ra giải pháp hòa bình cho mọi tranh cãi.

“Tổng thống Trump: Vấn đề xã hội không thể được giải quyết bằng thuế hoặc các biện pháp cưỡng chế”, Tổng thống Mexico cho biết.

Ông Negroponte nói với CNBC rằng ông đồng tình với quan điểm trên. Dù vậy, ông cho biết đây là lúc mà Washington và Mexico City cùng bàn luận về vấn đề này.Trên thực tế, trong bức thư gửi tới ông Trump, Tổng thống Mexico đòi hỏi, các quan chức Mỹ và Mexico bắt đầu họp để bàn luận về “cách tiến tới một thỏa thuận mang lại lợi ích cho cả hai quốc gia”.

Thậm chí từ góc nhìn chính trị nội địa, ông Trump có thể đề cao sức ảnh hưởng của mình quá mức với lời đe dọa áp thuế.

Chủ tịch Ủy ban Tài chính Thượng viện Mỹ Chuck Grassley – vốn thuộc Đảng Cộng hòa và dại diện cho bang Iowa – đã phản đối kịch liệt động thái trên. Ông gọi động thái này là “lạm dụng của quyền thuế quan của Tổng thống”.

“Chính sách thương mại và an ninh biên giới là những vấn đề tách biệt”, Grassley cho biết trong tuyên bố sau thông báo của ông Trump. “Nếu hiện thực hóa lời đe dọa áp thuế thì điều này sẽ cản trở việc thông qua thỏa thuận USMCA – một lời cam kết trong chiến dịch tranh cử của Tổng thống Trump và có thể là một chiến thắng lớn cho Mỹ”, ông cảnh báo.

USMCA muốn nói tới thỏa thuận thương mại mới giữa Mỹ, Mexico và Canada, nhưng Quốc hội Mỹ vẫn chưa thông qua. Một vài chuyên gia cho rằng USMCA – vốn là phiên bản cập nhật của Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) – có thể đối mặt với khó khăn thực sự trong việc thông qua thỏa thuận.