American Exceptionalism: Mỹ có thể làm biến động thị trường toàn cầu và Việt Nam như thế nào?
Mỹ vẫn giữ vững vị thế vượt trội, với tầm ảnh hưởng sâu rộng, không chỉ định hình dòng chảy vốn toàn cầu mà còn chi phối các chiến lược kinh tế của các thị trường mới nổi, trong đó có Việt Nam.
Khái niệm "American Exceptionalism" không chỉ phản ánh sự khác biệt đặc trưng của Mỹ về mặt lịch sử và văn hóa, mà còn là biểu tượng của sức mạnh kinh tế và tài chính vượt trội. Báo cáo mới đây từ Công ty Cổ phần Chứng khoán Mirae Asset chỉ ra rằng dòng vốn đầu tư toàn cầu vẫn đổ dồn về thị trường Mỹ, nhờ vào các yếu tố nền tảng vững chắc, hệ thống tài chính linh hoạt và chính sách tiền tệ định hướng rõ ràng. Trong tháng 11/2024, chỉ số S&P 500 ghi nhận mức tăng 3,76%, trong khi các thị trường chứng khoán khác như Nikkei 225 (-2,72%) hay Hang Seng (-4,70%) lại đối diện với làn sóng thoái vốn.
Lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm giảm xuống mức 4,15%, thấp nhất trong hơn một tháng qua, phản ánh kỳ vọng của thị trường về khả năng cắt giảm lãi suất từ Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vào năm 2025, tạo ra một môi trường thuận lợi để dòng vốn tiếp tục đổ về Mỹ. Đây chính là minh chứng rõ ràng cho sức hấp dẫn không thể phủ nhận của "American Exceptionalism".
Chính sách tiền tệ của Mỹ, đặc biệt là từ Fed, đã và đang tạo ra những biến động lớn trên thị trường tài chính toàn cầu. Mặc dù lãi suất liên bang được duy trì ở mức 4,5%-4,75% vào cuối năm 2024 nhằm đối phó với áp lực lạm phát, nhưng chính sách thận trọng này vẫn tác động mạnh mẽ đến các quốc gia khác, buộc họ phải điều chỉnh các biện pháp tiền tệ để phù hợp với tình hình.
Tại Việt Nam, tỷ giá USD/VND tăng 4,27% từ đầu năm 2024, phản ánh sự ảnh hưởng rõ rệt từ đồng USD mạnh mẽ. Để giảm bớt áp lực tỷ giá, Ngân hàng Nhà nước đã triển khai các biện pháp điều tiết mạnh mẽ, bao gồm phát hành tín phiếu và thực hiện giao dịch mua lại đảo ngược. Tuy nhiên, với mức dự trữ ngoại hối chỉ tương ứng 2,4 tháng nhập khẩu, Việt Nam còn gặp khó khăn trong việc can thiệp tỷ giá một cách sâu rộng.
Về mặt thị trường tài chính, Việt Nam chứng kiến sự giảm sút mạnh trong hoạt động mua ròng của khối ngoại, với tổng lượng bán ròng từ đầu năm 2024 lên đến 88 nghìn tỷ đồng. Điều này phần lớn xuất phát từ môi trường lãi suất cao tại Mỹ, khiến các nhà đầu tư tìm kiếm cơ hội tại thị trường Mỹ. Đồng thời, VN-Index giảm 1,11% trong tháng 11/2024, cho thấy tâm lý thận trọng của các nhà đầu tư nội địa trong bối cảnh thanh khoản còn hạn chế.
Tuy nhiên, dù đối diện với nhiều thách thức, thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn tồn tại những điểm sáng. Các ngành sản xuất ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ, phản ánh chiến lược "Trung Quốc +1" đang mở ra nhiều cơ hội. Tuy nhiên, các ngành ngân hàng và bất động sản vẫn đang phải đối mặt với áp lực lớn, đặc biệt là từ vấn đề nợ trái phiếu doanh nghiệp.
Dự báo trong năm 2025, sự cắt giảm lãi suất từ Fed có thể tạo điều kiện thuận lợi để Việt Nam tái tích lũy dự trữ ngoại hối và giảm lãi suất điều hành. Mặc dù vậy, dòng vốn ngoại vẫn cần cải thiện mạnh mẽ để đối phó với sự cạnh tranh gia tăng từ các quốc gia trong khu vực.
Với chiến lược tập trung vào đầu tư công và phát triển năng lượng tái tạo, Chính phủ Việt Nam hy vọng sẽ duy trì sức hấp dẫn đối với các nhà đầu tư quốc tế. Đồng thời, chiến lược "Trung Quốc +1" giúp Việt Nam giữ vững vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu, bất chấp những tác động từ "American Exceptionalism".
"American Exceptionalism" không chỉ là câu chuyện riêng của Mỹ mà còn là yếu tố chi phối dòng vốn, chính sách tiền tệ và chiến lược tài chính toàn cầu. Để thích ứng với sức mạnh này, Việt Nam cần duy trì sự cân bằng tinh tế giữa chính sách nội địa và hợp tác quốc tế, nhằm tận dụng tối đa lợi thế và giảm thiểu rủi ro từ các yếu tố ngoại biên.
Bạn muốn trở thành VIP/PRO trên 24HMONEY?
Liên hệ 24HMONEY ngay
Bàn tán về thị trường